Nebati, Londra ziyaretini anlattı: Gözler gerçekten önemli

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, enflasyon rakamlarının yaz aylarına kadar aynı devam edeceğini söyledi. Yastık altındaki altınlar için açıklanacak pakete değinen Nebati, Londra ziyaretini anlattı.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati Bloomberg HT-Habertürk ortak yayınında soruları yanıtladı. Nebati, kur korumalı mevduatta dövizden dönüşlerin payının yüzde 49’a yükseldiğini açıkladı.

Yarın yastık altındaki altınlar için açıklanacak olan pakete de değinen Nebati, “Türkiye’de altın bir gerçek. Bu altınlar yastık altında duruyor. Bunların ekonomiye kazandırılması noktasındaki adımları biraz daha genişletelim. Bütün paydaşlarla birlikte geniş bir şekilde geleceğiz. 5 bin ton, 250 milyar dolar eder. Yüzde 10’u gelse 25 milyar dolar eder. Beklentimiz bunu çekebileceğimiz yönünde” dedi.

Londra’daki görüşmelerine ilişkin de konuşan Nebati, “Londra görüşmeleri muhteşem geçti. Oradaki yatırımcıların gözlerinden de anlıyorsunuz. Gözler gerçekten önemli. Dönüşte bir iki yalan dolan dışında kötü bir haber çıkmadı” ifadelerini kullandı.

Akşener’den Bakan Nebati’ye: Nebati Kuyruklu Yıldız!

’20 ARALIK TARİHİ BİR GÜNDÜ’

Nebati’nin açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

20 Aralık tarihi bir gündü. Türkiye’nin makroekonomik göstergelerinde sorun yoktu. O gün ile psikolojik etkiyi ortadan kaldırdık. Kuru korumalı mevduatta dövizden dönüşlerin payı yüzde 49’a yükseldi. Dün akşam itibariyle 340 milyar TL’ye ulaştı KKM büyüklüğü. Yasanın verdiği imkan 31 Aralık 2022’ye kadar. Cumhurbaşkanımızın bu tarihten sonra bunu 1 yıl uzatma ya da vaktinden önce kesme yetkisi var. Bu enstrümandan çıkış optimal noktaya vardığımız zaman olacak.

Türkiye’de enflasyon içeriden ve dışarıdan kaynaklanıyor. Dünyada enflasyon temel bir problem. 1973 krizi sonrasında da aynı şeyler yaşandı. Batı ülkeleri ciddi bir müdahalede bulundu. Bu enflasyon başlarken bir öngörüde bulunmuştum. Dünya enflasyonu konuşmaya devam edecek. Çok sert de tedbir alamıyorlar. İçeride biz kurdan etkileniyoruz. 20 Aralık akşamına kadar döviz kurlarındaki fiyatlama hep bir sonraki adımlarla yapıldı. Spekülatif, manipülatif işlemler de oldu.

Model değişimindeki temel problem kur ve enflasyondu. Üzerimizde bir yük var. 3 ayın enflasyon yükü yüzde 27-28 civarında. Biz bu yükle bu yıla devam edeceğiz. Enflasyonda yaz aylarında gevşeme bekliyoruz. Türkiye’de toprak suya doydu, barajlar kapakları açmak zorunda kaldı. Tarımsal üretimde sıkıntı yaşanmayacak.

Çocukluk hikayeleriyle yatırımcıyı kaçıran Nebati ekonomistlerle toplanıyor

YASTIK ALTI ALTIN PAKETİ

Yarın bir paket açıklayacağız. Psikolojiyi tersine çevirmek için bir adım atacağız. Yıl sonunda yüzde 24’ler civarı bir enflasyon göreceğiz. Haziran ayı seçimlerinden önce Mayıs ayında enflasyonu tek hanede göreceğiz. Seçime tek haneli enflasyonla gideceğiz.

Türkiye’de altın bir gerçek. Düğünlere giderken altın götürürüz. Bu altınlar yastık altında duruyor. Bu altınların ekonomiye kazandırılması noktasındaki adımları biraz daha genişletelim. Darphaneyi ve bankaları bunun içine sokacağız. Akredite olan kuyumcular işbirliği ile bunu da Türkiye’ye yayacağız. Bütün paydaşlarla birlikte geniş bir şekilde geleceğiz. 5 bin ton, 250 milyar dolar eder. Yüzde 10’u gelse 25 milyar dolar eder. Beklentimiz bunu çekebileceğimiz yönünde. Burada psikoloji çok önemli. Temenni, istikrar, güven bunların hepsini bir araya getirdiğiniz zaman, KKM’ye olan ilgiyi altınla taçlandırdığımız zaman yatırımcı belli bir noktaya gelecek.

Faiz yorumu yapan Nebati’nin kardeşi için SPK’ya çağrı: ‘Manipülasyondur’

‘ŞU AN EN BÜYÜK SORUNU ENFLASYON’

Modelimiz üretim, ihracat odaklı. Bilişimde çok çok iyiyiz. 15-20 yılının öncesi değiliz. Böylesi bir noktada üst düzey teknoloji üretimini merkeze alan bir model. Bu model bir Türkiye modeli. Türkiye özgün bir ülke. Türkiye 21 Aralık itibariyle yeni bir dönüşüm yaparak güveni artırıcı adımları sağlıyor.

Model değişiminde her zaman sancılı bir dönem vardır. Biz enflasyon ve kur riskini üzerimize aldık. Bu riskin temizlenmesi lazım. Bir taraftan yatırım üretim adımları atarken bir taraftan da aldığımız riskleri üzerimizden atacağız. Yarın yeni KGF’nin ayrıntılarını paylaşacağız.

Şu an en büyük sorunumuz enflasyon. Kur sabit değil stabil gidiyor. Oynaklık en az seviyede. Yüzde 5 büyüme hedefimiz var. Ama bunu dengeli bir büyüme olarak ele alacağız. Enflasyonu azdırmasına izin vermeyeceğiz. Bütçe disiplini bizim en büyük avantajımız. Dolayısıyla disiplinden taviz vermeden büyüyeceğiz.

Bakan Nebati: Ekonomi çok hızlı şekilde düzelecek, yeter ki bize güvenilsin

‘LONDRA’YLA İLGİLİ SÖZ UYDURMA’

Şeffaf olan bir insanım. İnandığım şeyi söylerim. Londra’da enflasyonun kültürel sebeplerden yüksek olduğu sözü uydurma bir sözdür. Ama altın örneğinde olduğu gibi biz altına önem veririz. Bunu Londra’da yapsanız size ‘Ne yapıyorsunuz?’ derler. Londra’da, Berlin’de ve Washington sokaklarında dolar euro ne kadar diye sorsanız anlamı olmaz. Ama bizde takip ediliyor. Kur yükselince enflasyon yükseliyor. Bu bizim gerçekliğimiz. Bu ifadeden böyle bir anlam çıkarınca zorlama olur.

‘GÖZLERİNDEN ANLIYORSUNUZ’

Londra’da trilyon dolarla hükmeden yatırımcılarla görüşme yapmışım. Londra görüşmeleri muhteşem geçti. Oradaki yatırımcıların gözlerinden de anlıyorsunuz. Gözler gerçekten önemli Dönüşte bir iki yalan dolan haber dışında kötü bir haber de çıkmadı.

Yatırımcıların hepsinden olumlu dönüş aldık. Türkiye için başarılı bir görüşme oldu. Yatırımcılar da mutlu biz de mutluyuz. İletişimi bırakmayacağız.  Pazartesi-Salı Cumhurbaşkanımızla BAE’de olacağım. Oradan Jakarta’ya G-20 için devam edeceğim. Önümüzdeki ay Londra’da olacağım yine. Son toplantı resmi toplantıydı. Ama bu sefer yemek yiyeceğiz.

Türkiye 2001’de kriz yaşarken Nurettin Nebati köşeyi dönmüş

‘KIRMIZI ÇİZGİMİZ ŞU…’

Piyasayı bir enstrümana kilitlemenin anlamı yok. Biz şu an dövizi bozduruyoruz. TL’nin dövize gitmesini engelledik, olan dövizi TCMB’ye aktarıyoruz. Kırmızı çizgimiz şu: Daha yataylaşmadı. Dövize dönüşlerin de yüzde 50’nin üzerine çıkmasını istiyoruz. Önümüzdeki dönemde kur korumalı mevduatta dövizden dönüşlerin payının yüzde 55-60 olmasını bekliyoruz.

Kur korumalı mevduatta ortalama vade 100 gün. Tüzel kişiler için 6 ayı neden yaptık? 90 milyar dolar mevduat var. Şirketlerimiz 6 ay boyunca dövizi bloke ediyor. Demek ki nakit akışında o paraya ihtiyaç yok. Şirketlerimizin gücünü gösteriyor. 6 ay vade gayet iyi, 3 aya düşürmeyi düşünmüyoruz.

‘PİYASA ARTIK OTURDU’

Mevduat faizleri kur korumalı mevduat faizlerine yakınsıyor. Bütün enstrümanlarda enflasyonun altında seviye söz konusu. Tüm enstrümanlarda negatif faiz var. Bu önümüzdeki yıl enflasyon düşecek anlamına geliyor. Bu bir güven olduğunu gösteriyor. Piyasa artık oturdu. Kim ne derse desin?

Bu ülke bir model değişikliğine girdi. 20 Aralık’ta bu riski aldı. Bu riskte her şeyi kamu bankalarına yüklemenin doğru olmadığına inanıyorum. Özel bankaları repo piyasasında TCMB ucuz bir şekilde fonluyor. Bu fonla kendi işlerini yapsınlar.

Merkez Bankası’ndan hükümete açık mektup

‘İKNA OLDULAR’

(Enflasyon karşı korumalı enstrüman) İhtiyaç halinde farklı enstrümanları da devreye sokarız. Biz bu modelden geri adım atmayacağız. Bu politikalarımızdan geri adım atmayacağız. Siz bütün riskleri almış, bunları temizlemeye başlamışken geri adım atmayacağız. Londra’da yeni modelden geri adım atmayacağımıza ikna oldular.

Londra’da birtakım görüşmelerimiz oldu, onlara da selam vermemiz lazım. Şu andaki tek problem enflasyon, bunu da halledeceğiz. (Politika faizini önemsizleştirdik ifadesi) Türkiye’yi bu sığ tartışmalardan çıkarmamız lazım. Herhangi bir enstrümanı önemsizleştirirseniz bunun komplikasyonlarını yaşarsınız.

‘KURA MÜDAHALEDE BULUNMADIK’

(Kura müdahale) 20 Aralık akşamı hiçbir müdahalede bulunmadık. Sonrasında ufak tefek müdahaleler olmuştur. Ama artık müdahaleye gerek duymuyoruz. Nisan ayından itibaren borçlanmamız azalacak.

Bir taraftan da turizm gelirleri gelecek. Gerisini siz tahmin edin. Ocak ayında ithalat yükseldi. Birinci sebep enerji fiyatları, ikincisi Aralık ayındaki yüksek kurların yansıması. Bu yıl boyunca devam etmez. Dış açık bundan sonraki süreçte dengeye gelir. Turizm gelirlerinde ciddi bir patlama bekliyoruz. Gelen turist sayısı ve gelirde 2019 rakamlarını yakalayacağız. Yazla birlikte gerçekten yaz gelmiş olacak.”

‘ÖZEL BANKALARA AÇIK MESAJLAR VERİYORUZ’

Özel bankalara zaman zaman çok açık mesajlar gönderiyoruz. Bu ülke sonuçta bir model değişikliğine gitti. Bu riskin paylaşımında tamamen her şeyi kamu bankalarına yüklersek onlar açısından haksızlık ederiz. Merkez Bankası çok ucuz bir şekilde fonluyor.

Kendi kârlarını artıracak işleri yapsınlar bir şey demiyoruz ama bunu kamu bankalarıyla eşleşecek şekilde getirmeleri onlar açısından da piyasa için de daha iyi olur. Biraz gayret göstermeleri lazım. Kamu bankalarımızda bir sıkıntımız yok, işte sermaye enjekte ediyoruz.

‘ÖĞRETİLMİŞ ŞEYLERİN DIŞINA ÇIKMA ZAMANI GELDİ’

Öğretilmiş şeylerin dışına çıkma zamanının geldiği bir dönemdi. Dönemin zamanın mekanın konjonktürün hepsinin uyumu olması lazım. Tam uyumu yakaladık.

(Politika faizini önemsizleştirdik, böyle bir ifadeniz oldu mu?) Bakın Türkiye’yi bu tür sığ tartışmalardan çıkarmamız lazım. Her enstrüman kendince değerlidir, biz ekonomiyi yönetiyoruz. Ben fabrikanın başındaki insan değilim. Dolayısıyla ifadelerimize dikkat etmek lazım.

Sadece Türkiye’de kur ve faiz dışında bir şeylerin olduğunu ifade etmek istiyoruz. Realiteyi konuşmak varken sürekli kur faiz, ne oldu sonu 18.36’ya gidiyor. Peki hiçbir şekilde kurla ilişkisi olmayan, dövizle ilgisi olmayan insan kura ilişkin olarak fiyat artırır mı? Türkiye’de artırıyor.

Bunları bir dünyamızdan çıkaralım. Her enstrümanın kendi alanında kabul edilebilir bir şey olduğunu kabul edelim, yolumuza yürüyelim. Buradan siz başka bir cümle çıkarırsanız ben ne yapabilirim ki. Petrolde Yüzde 10’luk bir artışın enflasyona etkisi 0.6. Bunu en aza indirecek şekilde adımlarımızı atıyoruz.”

‘X,Y, Z PLANIMIZ VAR; KURU ETKİLEYEN ŞEY PSİKOLOJİ’

Bizim A, B, C, D, E, F, G, X, Y, Z planımız, hepsi var. Fed’in şöyle bir özelliği var. Önceden açıklıyor, piyasa satın aldı zaten. Türkiye de satın aldı. Şu an etkisi yok gibi. Kuru etkileyen şey psikoloji, onu da yönettiğimize göre etkisi en az seviyede olur. Bundan sonraki atacağımız adımlarda tersine bir durum olacak. Sıkılaştırma gündeminde Türkiye’ye akış olacağını hep birlikte göreceğiz.

Enflasyonla kararlılık devam, onda netiz. Bizim şöyle bir şansımız var, nasıl mücadele edileceğini biliyoruz. 90’lı yıllarda neler yaşadığımızı biliyoruz ve geliştirerek bugünlere geldi. Kuru çözdüğümüzde en büyük sorun alanımızı bir tarafa atmış oluyoruz. Büyüme 5 civarında, hedefimiz o. Enflasyon yıl sonunda 24 üzerinde bir kurgumuz var. Bunun oynama sıklığını en aza düşürecek de tedbirler alıyoruz. Dengeli büyüyeceğiz, çünkü bizim genç nüfusumuz 13 milyon. 20 OECD ülkesine bedel.

Türkiye’ye yurt dışından turist gelişinin yasaklanıp gevşemelerin olduğu dönemde Türkiye’de her yerde canlılık vardı. Yurt dışı ise bomboştu. Bu şunu gösteriyor, yurt içinde iştahlı bir piyasamız var. İhracat endeksinde herhangi bir düşme yok, siparişler devam ediyor. Kapasite kullanımı gayet iyi.”

Bakan Nebati: Dolardaki yükseliş algı operasyonu