Rus oyun ve kısa öykü yazarı Anton Çehov “Eğer ilk sahnede duvarda bir silah asılıysa, oyunun sonunda mutlaka patlar” der.
Rusya’nın Ukrayna sınırlarına askeri yığınak yaptığı haberleri yoğun olarak 2021 baharında ortaya çıkmıştı. O yılın sonlarına doğru uydu görüntüleriyle bu iddialar en yüksek makamlardan dile getirilse de Rusya, Ukrayna’ya saldırma amacı olmadığını defalarca tekrarladı. Takvimler 24 Şubat 2022’yi gösterirken Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’yı askerden ve Nazizm’den arındırmak amacıyla askeri operasyon başlattıklarını duyurdu.
Neydi? “Eğer ilk sahnede duvarda bir silah asılıysa, oyunun sonunda mutlaka patlar.”
***
Soğuk Savaş döneminde ve sonrasında ABD’nin bölgedeki pek çok operasyonunun merkezi İncirlik Üssü’ydü. ABD ve NATO’nun Türkiye’de kullanımda olan 15 civarında üssü var. Böylesine organize ve pahalı üsleri sosyal aktivite veya hobi olsun diye kurduklarını düşünmüyoruz, öyle değil mi?
Savunma, yaşadığımız çılgın dünyada pek çok ülkenin en önemli gider kalemini oluşturuyor. Bir yere askeri yığınak yapılıyorsa orada barışçıl hedefler aramak -en yumuşak ifadeyle- biraz saflık oluyor.
ABD’nin Yunanistan başta Bulgaristan ve Romanya’da yeni üsler kurduğu sır değil. ABD ve Yunanistan arasında 21 Ekim 2021’de imzalanan Karşılıklı Savunma İş Birliği Anlaşması, ABD’nin üçü yeni olmak üzere dört (Dedeağaç, Litohoru, Volos, Giirit) üsten faydalanmasına olanak sağlıyor. Söz konusu dört üs de Yunanistan’ın doğu (Türkiye’ye bakan) kıyılarında yer alıyor. Bunlar deniz ve hava üsleri…
Neden ve kime karşı kuruldukları konusunda iddialar mevcut. Kime karşı? İlk dile getirile iddia Soğuk Savaş döneminde ve sonrasında en çok çıkar çatışması yaşadığı ülke olan Rusya Federasyonu’na karşı kurduğu yönünde. Türkiye’ye karşı mı kuruluyor, sorusunu dile getiren savaş stratejistleri de az değil.
***
Yunanistan’ın askeri harcamaları 2020 ve öncesinde yıllık 5 milyar dolar civarındaydı. 2021’de 5.3 milyar dolar askeri harcama yapan Yunanistan’ın 2022’de 8 milyar doları geçeceği hesaplanıyor.
Ege denizinde adaların silahlandırıldığı da malum bilgiler arasında. Gayri Askeri Statü’ye sahip adalar dahil…
Güney Kıbrıs Rum Kesimi ile ABD arasında 19 Eylül 2022’de imzalanan Askeri Alım ve Kuvvetler Arası Hizmetler Anlaşması’nın mürekkebi yeni kurumuş olmalı. ABD’nin Güney Kıbrıs’ı da üs olarak kullanmaya hazırlandığı iddiaları dile getiriliyor. Güney Kıbrıs Rum Kesimi Savunma Bakanı Petrides, 2022’de savunma harcamalarının son 20 yılın zirvesine çıktığını duyurdu. 2022 öncesi, askeri harcamaları yarım milyar doları bulmuyordu.
***
Suudi Arabistan başta Ortadoğu ve Körfez ülkelerinin savunmaya ayırdıkları bütçelerin bir hayli arttığı da ortada.
Libya’nın durumu malum…
Çin-Tayvan gerilimi…
Rusya’nın Ukrayna işgali, NATO üyesi ülkelerin ve Avrupa ülkelerinin savunma harcamalarını artırmasına neden oldu.
Balkanlar yine kaynıyor, herkes silah alıyor.
Nazi geçmişi yüzünden İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra iyice budanan, 1989’da iki Almanya’nın birleşmesinin ardından envanteri yüzde 75 küçültülen ve bütçesi ufaltılan Alman ordusu, yeniden Avrupa’nın en büyük ordusu olmaya hazırlanıyor.
***
Türkiye’ye gelirsek… Kumpas davalarıyla budanmış bir ordu çıkıyor karşımıza. Cemaatlerin yuvalanmaya çalıştığı bir ordu… Siyasetin fazlasıyla ele geçirdiği bir ordu… Darbe girişimi, komplolar, iddialar ile kendi içinde güven sorunu yaşayan bir ordu… Parasını ödeyip alamadığı savaş uçaklarıyla Rus S400’leri arasında gidip gelen bir ordu…
Türkiye terör belasıyla 50 yıldır uğraşan bir ülke… IŞİD mensuplarının yakalanıp serbest bırakıldığı veya kaçmayı başardığı ülke… Milyonlarca düzensiz ERKEK göçmenin kontrolsüzce içine sızdığı ülke… Paramiliter gruplara ağır silahların dağıtıldığı söylenen bir ülke… Son dönemde yasadışı örgütlerde silahlanma oranının arttığı iddia edilen bir ülke…
***
Abidin’den müsaade alalım; Türkiye’nin, içinde bulunduğumuz bölgenin ve dünyanın savunma açısından resmini çizmiş olalım.
İçinde bulunduğumuz bölge başta, tüm dünyada korkunç bir silahlanma yarışı yaşanıyor. Nükleer tehdit ise büyük ağabeylerin cebinde ‘kara gün akçesi’ olarak tutuluyor.
Ülkeler kendi ekonomilerini batırma pahasına böylesine büyük ve korkunç bir silahlanma yarışına giriyorlar. Maksatları ülke ekonomilerini batırmak değilse, nedir?
Ortada çok fazla silah var. Ben bir şey söylemiyorum. Çehov söylüyor.
“Eğer ilk sahnede duvarda bir silah asılıysa, oyunun sonunda mutlaka patlar.”
Silah patlar!