Erdoğan Yönetimi ABD’den istediği 40 adet yeni versiyon F-16 savaş uçağı ve 80 adet modernizasyon kiti almak için uzun süredir Biden Yönetimi ve Kongreyle boğuşuyor.
Satışın engellenmesinde en önemli rolü oynayan isimlerden biri de Yunanistan Başbakanı Miçotakis oldu. Eğe’de ‘Türkiye tehdidi’ algısı yaratarak Washington’u kışkırtıp dikkatleri Ege'ye çekmeyi başardı.
Türkiye, Yunanistan’ı Girit’te konuşlu S-300 hava savunma sistemlerini kullanarak F-16 savaş uçaklarını taciz etmekle suçladı.
Yunanistan, Türk uçaklarının bildirim yapmadıklarını ve hava sahasını ihlal ettiği suçlamasını yaptı.
Erdoğan ve Miçotakis ülkelerindeki seçim dolayısıyla gerilimi siyasi ranta çevirdi.
Erdoğan ‘Bir gece ansızın gelebiliriz’, ‘Benim için artık Miçotakis diye biri yok.’dedi.
Miçotakis, Türk uçaklarının uçuşunun Türkçeye ‘savaş nedeni’ olarak çevrilebilecek ‘Casus belli’ uluslararası siyaset terimini kullanarak yaygara koparttı.
Geçen yıl Mayıs ayında ABD ziyareti sırasında Washington’da Kongre’nin ortak toplantısında yaptığı konuşmada, Türkiye’nin Yunanistan’a karşı güç kullanma tehdidinde bulunduğunu, F-16 satışını kastederek Kongre’nin satışa onay vermemesini istedi.
Beyaz Saray’da Başkan Biden’la yaptığı görüşmede de benzer şikayette bulundu.
Biden Yönetimi Erdoğan’ın sözlerini ‘yararsız ‘olarak nitelendirdi, ‘Yunanistan'ın Ege adaları üzerindeki egemenliğinin tartışma konusu olmadığını’ bildirdi.
Karşılıklı meydan okumalar seçimler süresince devam etti, Erdoğan ve Miçotakis seçimleri aldı. Atışmalar kesildi, söylenenler unutuldu. Erdoğan’ın Atina ziyaretiyle iki lider arasında yeni bir dönem ve bahar havası esmeye başladı.
Türkiye ile Yunanistan arasındaki sorunlar başta ‘Kıbrıs’ olmak üzere (Eğe, kıta sahanlığı, karasuları, hava sahası, mülteciler, ilticalar, patrikhane v.s.) 24 saatlik bir ziyaretle ‘bitecek’ hatta iddia ediyorum ‘yumuşayacak’ gibi bile değil. Herhalde kendileri de biliyordur.
Ben iki tarafın dış politikasını ‘ dostlar alış-verişte görsün’ diye değerlendiriyorum.
Peki ‘dostlar alış-verişte görür mü?’
Biden Yönetimi, ABD Kongresi bu durumu nasıl karşılar?
Miçotakis’in vermeyin dediği F-16 paketine onay çıkar mı?
Temsilciler Meclisi’nde kabul edilen tasarıda F-16 için yaptırım maddelerinden biri de ‘Eğe’de Türk uçaklarının tacizi iddiası.’
Yunan Başbakanı Kongre’ye bir mektup yazıp, ‘Casus belli gibi bir durum yok der mi?’ Erdoğan-Miçotakis tokalaşması yeterli mi?
Erdoğan Yönetimi’nin eski ve yeni Dışişleri Bakanları Çavuşoğlu ve Fidan bu hafta Washington’daydı. Çavuşoğlu Kongre üyeleriyle, Fidan’da ABD Dışişleri Bakanı Blinken’la konuştu. Şüphesiz Türk tarafı her fırsatta olduğu gibi bir kez daha F-16 konusunu açtı.
Biden Yönetimi ve Kongre’nin Türkiye gündeminde, ‘Erdoğan’ın ABD’yi suçlayan İsrail ve Hamas açıklamaları, İsveç’in Nato üyeliği, yaptırım listesindeki Rus kurumlarıyla Türkiye’nin ilişkileri var.
Bu konular çözülmeden F-16 satışı için Beyaz Saray ve Kongre’den onay çıkar mı?