Suriyelilerin vatandaşlık başvuruları reddedilmeye başlandı

Ülkelerinde başlayan iç savaş nedeniyle Türkiyeye sığınmaya başlayan Suriyelilerin herhangi bir gerekçe gösterilmeden vatandaşlık başvurularının işlemde kaldırıldığı öğrenildi.

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 2016 yılında Suriyelilere vatandaşlık verileceğini, ilk aşamada topluma katkı sağlayabilecek kişilerin başvurularının teşvik edileceğini söylemişti. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ise Aralık 2019 itibari ile 57 bini çocuk olmak üzere 110 bin Suriyeliye vatandaşlık verildiğini açıkladı. Binlerce Suriyeli ya halen vatandaşlık almayı bekliyor ya da yıllarca bekledikleri vatandaşlık başvurularının neden işlemden kaldırıldığını öğrenmek istiyor.

Deutsche Welle Türkçe’den Burcu Karakaş’ın haberine göre üç yıldır vatandaşlık başvurusunun kabul edilmesini bekleyen 21 yaşındaki üniversite öğrencisi Fatma Tata, “Üç yıl bekledim, üç yıldan sonra kaldırmışlar. Göç İdaresi’ne sordum, ‘Bilmiyoruz, Ankara’dan böyle bir cevap geldi bize. Hiçbir şey yapamıyoruz’ dediler.” ifadelerini kullandı.

“BURADAKİ İNSANLARI MUAYENE ETMEK İSTERDİM”

Vatandaşlık başvurusuna yanıt beklerken, “Başvurunuz işlemden kaldırılmıştır” mesajını alan Suriyelilerden Humuslu Musab Haswa da Suriye’de iç savaş nedeniyle yarım kalan tıp eğitimini Erciyes Üniversitesi’nde tamamlayabilmiş. Sekiz sene önce Türkiye’ye sığınan, şimdi 29 yaşında olan Musab, Suriyelilere sağlık hizmeti veren bir Avrupa Birliği projesinde pratisyen doktor olarak çalışıyor. O da, tıp fakültesinden mezun olmadan dört ay önce Göç İdaresi’nden gelen telefonla vatandaşlık başvurusu yapmış. Üç yılın sonunda ise ret yanıtı almış. Başvurusunun üç yıl sonra reddedilmesine tepki gösteren Haswa ise şu ifadeleri kullandı:

“Keşke önceden söyleseydiler, ben de ona göre davranırdım. Uzmanlık yapmak istiyorum, vatandaşlığı bekliyordum. Buradaki insanları muayene etmek isterdim. Yurtdışına çıkmak istemiyorum ama şimdi düşünüyorum.”

“ANNE BABA VATANDAŞ AMA ÇOCUK DEĞİL”

Solaris Derneği ise “Suriyelilerin Türk Vatandaşlığı Alırken Temel Haklara Erişimde Karşılaştığı Sorunlar” raporunda da başta çocuklar olmak üzere vatandaşlık başvurularında yaşanan sorunlara dikkat çekildi. Ağustos 2020’de 12 ilde 49 aileyle görüşen dernek, Türkiye vatandaşlığı almamış çocukların 40’ının geçici koruma statüsünün bulunduğunu, 7’sinin vatansız, 1’inin kayıtsız ve 1’inin de “ziyaretçi” statüsünde olduğunu tespit etti.

Türkiye’de doğan Suriyeli çocuklara otomatik olarak vatandaşlık verilmediğini belirten Solaris Direktörü Fatih Şanlı, şunları söyledi:

“Anne ya da babanın Türk vatandaşı olması veya belli bir süre Türkiye’de yaşıyor olması lazım. Raporlama sürecinde vatandaşlık verilen bazı Suriyelilerin burada doğan çocuklarının vatandaş olmadığını öğrendik. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bir insanın çocuğuna geçici koruma verilmesi yasaya aykırı”