Suriye yeniden karıştı

Yayın tarihi: 4 Eylül 2023 Pazartesi 6:14 pm - Güncelleme: 4 Eylül 2023 Pazartesi 6:16 pm

Hüsnü Mahalli

Başka bir açıdan

Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün Soçi’de Başkan Putin’le buluşuyor. Kremlin’den yapılan ayıklamaya göre iki lider “ Tahıl Anlaşmasını, doğal gaz konusunu ve Ukrayna ile Suriye’deki durumu” görüşecek.

Her dört konuda somut bir gelişme olacağını sanmıyorum.

Özellikle Suriye’de.

Eylül 2018’de yine Soçi’de Putin ile Erdoğan Suriye konusunda bir anlaşmaya varmış, Ankara bu anlaşmaya uymamış ve Türkiye o tarihten sonra Suriye’deki askeri varlığını daha da artırmıştı.

Soçi Anlaşmasının esas konusu olan terör örgütü Nusra ise İdlib ve çevresindeki varlığını sürdürüyor.

Aynı örgütün militanları son bir haftadır Suriye ordusunun Halep ve Lazkiye çevresindeki mevzilerine saldırıp duruyor. Bununla yetinmeyen Nusra Fırat’ın doğusunda PYD/YPG ile savaşan Sünni Arap aşiretlere destek veriyor çünkü bu aşiretlerin bazıları IŞİD çizgisinde. İşin daha da tuhaf olan tarafı PYD/ YPG ile bu Sünni Arap aşiretler Suriye Demokratik Güçleri saflarında birlikte ve ABD’nin kontrolünde ortak çalışıyorlardı. Yerel nedenlerden dolayı şimdi kavga eden bu iki tarafı ABD barıştırmaya çalışıyor çünkü her ikisini Suriye devletine, Irak, İran ve Suriye’de bulunan Rus varlığına karşı kullanıyor ve kullanacak.

Peki bu durumda Ankara kimden yana?

Haberlere bakılırsa 2019 yazında kurulan ve eski adı Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) Suriye Milli Ordusu’na bağlı silahlı gruplar Arap aşiretlere destek veriyor.

Tam bu sırada Suriye’nin güneyinde ağırlıklı olarak Dürzilerin yaşadığı Suveyda kentinde Suriye devletine karşı gerginlikler yaşanıyor.

Yine tam bu sırada en büyük uçak gemisini Antalya’ya gönderen ve bölgenin tüm ülkelerinde askeri üsleri bulunan ABD Ukrayna’da olduğu gibi tansiyonu yükseltmek için her yola başvuruyor.

2017’de El-Sani ailesini Suudi Arabistan, BAE ve Mısır tehditlerine karşı korumak için Türk askerinin gittiği Katar’daki Amerikan üslerinde ciddi hareketlilik olduğu anlatılıyor. ABD; Irak ve Afganistan işgal operasyonlarını Katar’daki bu üslerden yönetmişti.

Belki de bunun için İran Dışişleri Bakanı Abdüllahyan üç gün önce aniden Şam’a giderek Esad’la görüştü. Dün de Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Tahran’daydı. Bugün de Erdoğan Soçi’de Putin’le her şeyi konuşacak.

Özellikle Suriye’deki durumu.

Yani Ankara-Şam ilişkilerini ve olası Esad-Erdoğan buluşmasını.

Esad “Türk askeri Suriye’den çekilsin buluşurum” diyor ama Erdoğan “ Suriye sorunu çözülmeden çekilmeyiz” diyor .

Herkes orta yol için çaba harcıyor.

Haberlere bakılırsa böyle bir buluşma önümüzdeki ay Moskova’da olabilir.

Elbette ABD bunu engellemeye çalışacak ama ne Suriye ne de Türkiye’nin iç koşulları daha fazla beklemeye elverişli değil.

Esad ve Erdoğan buluşur ve ortak bir paydada anlaşırlarsa mülteciler başta olmak Suriye’deki sorunların büyük bölümü çözülür. Yok anlaşma sağlanmazsa hiç bir sorun çözülmez ve Türkiye dahil her yer daha da karışır çünkü bölgenin etnik, mezhepsel ve siyasi yapısı buna çok elverişli. ABD ve müttefiklerinin küçücük bir provakasyonu ile her şey darmadağın olur. Kanlı Arap Baharı sürecinde olduğu gibi.

BOP’da olduğu gibi “demokrasi ve özgürlük getireceğiz” dediler her yeri perişan ettiler.

Ders alan var mı!

Sanmıyorum.