Rusya’da şöyle bir atasözü vardır: “Kuyuya tükürme, sonra oradan su içmen gerekecek”. Bu söz aynı zamanda Türk dillerindeki benzer bir deyişi anımsatıyor: “Buzağıyı yaza kadar beslediler, o ise anasını sevmekten vazgeçti.” Her iki dilde de birbirlerini anımsatan sözler; nankörlük ve vefasızlık gibi oldukça kötü özellikteki davranış tarzlarını anlatıyor.

“Özel Askeri Operasyon” başladıktan sonra Rusya’yı “bir protesto göstergesi” olarak onlarca artist terk etmişti. Bundan çok daha büyük sayıda bir kitle de ülkelerinin yönetiminin eylemlerini kınamıştı. “Protestocular”ın en ünlüleri olarak şu isimler ön plana çıkıyordu: Mizahçı Maksim Galkin, komedyen Semyon Slepakov, şarkıcı Alla Pugaçova, aktris Çullan Khamatova ve de rock müzisyeni Boris Grebenşçikov. Görünüşte Rusya sahneleri “öksüz kaldı”. Ancak işin aslı o kadar basit değil: Sosyal ağlarda, sıradan Rusyalıların: “Tanrı’ya şükür ki, bu olay oldu ve ülke pisliklerinden arındı” gibi yüzlerce hatta binlerce paylaşımına rastlamak mümkün. Mesele şu ki, Rusya’da yaşayanların ayırt edici bir özelliği, ülkelerini malum nedenlerden dolayı terk edenlere dönük küçümseyici yaklaşımlarıdır. Pek çok Rusyalı yurt dışına kaçan artistleri bir nevi “hain” olarak görüyor. Türkiye’deki gibi Rusya’da da, en küçük düşürücü infaz hırsızlara veyahut katillere yönelik değil, toplumun bizzat “hain” olarak gördüklerinedir.

“Mutsuz Olay” rock grubu ve lideri Rus yönetimini emperyalistlikle suçlamıştı

Birçok Rusyalı aynen şu şekilde akıl yürütüyor: Eğer ki şarkıcı, müzisyen veya aktör ülkesinin onlarca yıl boyunca tüm nimetlerinden yararlanmışsa; ücretsiz eğitim edinip, yüksek ücretler almış ve ödüllere layık görülmüşse, o kişi vatanını zor bir zamanında desteklemekle yükümlüdür. Rusların mühim bir bölümünün bakış tarzı işte; onların gerçekten de “kuyuya tükürmekte oldukları” veya “onları emziren anneden vazgeçtikleri” biçiminde. Bahsedilen kitleye dâhil sanatkârlardan birisi de “Mutsuz Olay” adlı müzik grubunun lideri, Rusyalı rock müzisyeni Aleksey Kortnyev. 2022 yılının şubat ayında Kortnyev, Rusya’nın Özel Askeri Operasyonu’nu ve mevcut Rusya yönetimini şiddetle eleştirmişti. 56 yaşındaki şarkıcı şu ifadelerde bulunmuştu: “Gerek kendi adıma gerekse de grubum ‘Mutsuz Olay” adına bu açıklamayı yapıyorum. Ukrayna’ya dönük Rusya saldırganlığını kategorik olarak kınıyoruz ve ‘Slavları faşistlerden korumak’ için sözlenen bütün sözler – ki iktidarın emperyalist heveslerini örtme amaçlıdır – siyasi, iktisadi ve sosyal krize yol açacaktır.”

Rusya yönetimini suçlayan Kortnyev’in konser ve etkinliklerini halk boykot ediyor

Kortnyev en nihayetinde kendi sivil pozisyonunu ortaya koyuyor. Allah’tan ki Rusya’da epeydir kimse kimseyi benzer sözleri nedeniyle özel olarak kovuşturmaya uğratmıyor. Ancak kesin ve açık olan bir şey var ki o da, Bay Kortnyev’in aynı anda iki sandalyeye birden oturmaya çalıştığı: Bir yandan ülkesini yargılarken diğer yandan ise ülke üzerinden hiç de fena olmayan meblağlarda paralar kazanmayı sürdürüyor. Aleksey Bey’in bu noktadaki ilkeselliği ülkesinde birçoklarınca sorgulanıyor. Hatta Rusya’da kendisi hakkında şöyle esprilere dahi pekâlâ rastlanabiliyor: “Yoksa Batılıların ‘para kokmaz’ formülüne göre mi bir yaşam sürüyorsunuz?!..” Bir taraftan ‘Kortnyev’in tutumu sorgulanmaya devam ederken, bir diğer taraftan ise Rusya’da “Mutsuz Olay” grubunun konser etkinlikleri şimdiden kitlesel olarak boykot ediliyor. Söz gelimi, Novgorod Eyaleti’nde bulunan Baroviçi şehrinde planlanan konserlerine ilişkin organizatörlerin resmi açıklamasına göre satışlar çoktan askıya alınmış durumda. Bir başka örnek ise; grubun liderinin 9 ve 10 Şubat tarihlerinde “Most” adlı ünlü bir restoranda sahne alması gerekirken, adı geçen tesisin web sayfasında Kortnyev ile alakalı bütün bilgi ve duyuruların ansızın ortadan kaybolduğu gözlendi.

Aleksey Kortnyev tutumunu “ergen ve çocuksu” olarak nitelendirmişti ama…

Aleksey Kortnyev belki de bir süredir çok da akıllıca bir yola girmediğini düşünüyor olabilir. En azından, yakın zamanda vermiş olduğu bir mülakatta, geçen yılın şubat ayında sergilediği davranışı “çocuksu ve ergence” şeklinde nitelendirmişti. Fakat gene de, duyduğu vicdan azabının samimiyetinden şüphe edenler yok değil çünkü meşhur müzisyen büyük olasılıkla sahnelerdeki yerini almaya yeniden susamış gibi gözüküyor. Ülkelerine hakaretler edip, ona sırt çeviren Kortnyev, Khamatova, Galkin ve Makareviç, ve de onlar gibi onlarca başka artist bir anda milyonlarca ücret, ödeme ve teliften mahrum kalmış oldular. Belki de, aniden sürüklendikleri yoksulluk şartlarının onları, en azından devleti ve başkanının kendisiyle birlikte bir bütün olarak Rusyalıları küçük düşürdüklerini düşünmeye itmiş olacağı da pekâlâ öngörülebilir. Bütün bunlar gelip geçtikten sonra Rusların önemli bir bölümünün söz konusu sanatçılara yönelik tavrının ne denli değişeceği, daha doğrusu yumuşayacağı, bu insanlar için yüreklerinde bir yer açıp açmayacakları ise hakikaten de tartışmalı bir konu…