Merkez Bankası’ndan, dövizden TL mevduata geçiş için zorunlu karşılık teşviki

Merkez Bankası, döviz hesaplarının TL’ye çevrilmesi için 7 Ocak 2022 itibarıyla “zorunlu karşılık ve komisyon teşviki” verme kararı aldı.

Ekonomi yönetimi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) aracılığıyla döviz mevduattan ve döviz cinsi katılım fonu hesaplarından, vadeli TL mevduata ve katılma hesaplarına dönüşen tutarlara “zorunlu karşılık ve komisyon teşviki” uygulama kararı aldı.

TCMB tarafından bankalara gönderilen yazıda, bankacılık sistemindeki toplam mevduat/katılım fonu içinde Türk lirasının payının artırılarak finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla, 20 Aralık 2021’de dolar, avro ve sterlin cinsinden döviz tevdiat hesabı veya döviz cinsinden katılım fonu bulunan yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin, söz konusu hesaplarını vadeli Türk lirası mevduat/katılma hesabına dönüştürmeleri halinde, TCMB’nin sağladığı destekten yararlanabilmesine ve vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşen tutarların zorunlu karşılık tesisinden muaf tutulmasına karar verildiği hatırlatıldı.

Bakan Nebati yüzde 12’yi ağzından kaçırdı

Uygulamayı desteklemek üzere de döviz tevdiat hesapları/döviz cinsinden katılım fonu hesaplarından vadeli Türk lirası mevduat/katılma hesabına dönüşen ve vadeli Türk lirası hesabında kalmaya devam eden tutarın, Türk lirası mevduat/katılım fonuna uygulanan en yüksek zorunlu karşılık oranı ile çarpılması ile bulunan kısmının iki katına bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı olan yüzde 14 faiz/nema ödenmesine karar verildiği belirtildi.

Ayrıca TCMB nezdindeki zorunlu karşılık ve ihbarlı döviz mevduat hesaplarında döviz olarak tutulan tutarlarla ilgili uygulanacak komisyonlarla ilgili kararı bankalara ileten TCMB, ilgili yazıda şu ifadelere yer verdi:

“Dolar olarak tutulan döviz tutarlarının dolar cinsinden mevduat/katılım fonu (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu hariç) yükümlülükleri için tutulması gereken tutara kadar olan kısmı üzerinden yıllık 0,015 (yüzde 1,5) komisyon alınmasına, avro ve dolar olarak tutulan döviz tutarlarının dolar dışındaki dövizler cinsinden mevduat/katılım fonu (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu hariç) yükümlülükleri için tutulması gereken tutara kadar olan kısmı üzerinden de yıllık 0,015 (yüzde 1,5) komisyon alınmasına karar verildi.

2021/14 sayılı Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında, 20 Aralık 2021 itibarıyla mevcut olan dolar, avro ve sterlin cinsinden döviz tevdiat hesapları ve döviz cinsinden katılım fonu hesaplarından vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesabına dönüşüm oranı 21 Ocak 2022 yükümlülük tarihi itibarıyla yüzde 10 seviyesine ve 18 Mart 2022 yükümlülük tarihi itibarıyla yüzde 20 seviyesine ulaşan bankalara 2022 yılı sonuna kadar söz konusu komisyonların uygulanmaması kararlaştırıldı.

Söz konusu komisyonların zorunlu karşılık tesis dönemine ilişkin ortalama bakiyeler üzerinden hesaplanmasına, tahakkukunun üç ayda bir Mart, Haziran, Eylül, Aralık ayları sonunda gerçekleştirilmesine ve üç aylık dönemi izleyen ilk iş gününde tahsil edilmesine karar verilmiştir.”

Söz konusu değişiklikler 7 Ocak 2022 tarihinde tesisi başlayacak olan 24 Aralık 2021 tarihli yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacak.

Kur korumalı TL mevduatı için ilk anket: ‘Dolar alırım’ diyenler geçti

ZORUNLU KARŞILIK NEDİR?

Zorunlu karşılık, zorunlu karşılık oranı ya da munzam karşılık; mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak Merkez Bankası’nda bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranıdır ve bu oran Merkez Bankası tarafından kararlaştırılır.

Önceleri iflas riskine karşı koruma sağlanması amacıyla çıkarılan bu kural, günümüzde daha çok bir piyasa likiditesi kontrol aracı olarak kullanılmaktadır. Mevduatın vadesine göre yerli ve yabancı para cinsinden ayrı oranlar dahilinde toplanır.

Merkez’in sattığı dövizleri yabancılar aldı