Kazakistan'da LPG'ye yapılan zamlar sonrası 2 Ocak'ta başlayan protestolar sürüyor. Hükümetin istifa ettiği ülkede protestolar sürerken, gösterilerde çok sayıda insan hayatını kaybetti. Kazakistan lideri Tokayev protestocuları 'terörist' ilan ederek, uyarı yapılmadan ateş açılmasına ilişkin emir verdiğini açıkladı.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, ülkenin bütün bölgelerinde anayasal düzenin yeniden sağlandığını açıkladı. Kazakistan İçişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, ülkede yaşanan protesto olaylarında 2 bin 298 kişi gözaltına alındı. Gösteriler sırasında 748 güvenlik personeli yaralandı, 18 güvenlik personeli hayatını kaybetti. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkenin bütün bölgelerinde anayasal düzenin yeniden sağlandığını bildirdi. Tokayev açıklamasında, "Genel olarak ülkenin tüm bölgelerinde anayasal düzen yeniden sağlandı. Yerel makamlar durumu kontrol ediyor. Ancak teröristler hala silah kullanmaya ve vatandaşların mülklerine zarar vermeye devam ediyor. Bu yüzden terörle mücadele operasyonu, militanların tamamen yok edilmesine kadar devam edecek." ifadelerini kullandı. Kazakistan lideri, protestocuları terörist ilan ederek "Uyarı yapılmadan ateş açılmasına ilişkin emir verdiğini" söyledi. https://tele1.com.tr/kazakistanda-eylemler-suruyor-ohal-ilan-edildi-539604/

"BARIŞ GÜCÜ BİRLİKLERİ KAZAKİSTANDA"

Açıklamada ayrıca "Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) barış gücü birlikleri Kazakistan’a gelmeye başladı. Bu birlikler, stratejik yerlerin korunmasının sağlanması ve muhafazası işlevini yerine getirmek üzere sınırlı bir süre için ülkeye geldi." ifadelerine yer verdi. Kazakistan'ın Almatı kentinde güvenlik güçlerinin binaları tek tek temizlemeye çalıştığı, buralarda zaman zaman şiddetli çatışmalar yaşandığı ifade edildi. https://tele1.com.tr/tele1-moskova-temsilcisi-anlatti-kazakistanda-turuncu-devrim-denemesi-var-540580/

PROTESTOLAR NASIL BAŞLADI?

Eylemleri tetikleyen petrol zengini Mangistau'da LPG fiyatlarına zam yapılması oldu. Mangistau başta olmak üzere ülkenin birçok bölgesinde motorlu araçların yüzde 90'dan fazlası LPG ile çalışıyor. Doğal kaynaklar açısından zengin olan ülke, ihracat karşılığı daha fazla kâr ettiği gerekçesiyle hidrokarbon ürünleri yurt dışına pazarlıyor ve bu da ülke içinde fiyatların artmasına yol açıyor. Hükümetin eylemcilerin istekleri doğrultusunda fiyatları düşürmesine karşın, protestolar sürdü. Kazakistan'da Telegram, Signal ve WhatsApp gibi mesajlaşma uygulamaları kullanılamıyor. Eylem haberlerinin yer aldığı iki internet sitesi kapatıldı. Gösterilerin başladığı petrol zengini Mangistau bölgesindeki Zhanaozen kentinde 2011 yılında, güvenlik güçleri, maaşlarının artırılması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talebiyle greve giden petrol işçilerinin eylemine müdahale etmiş, 14 kişi yaşamını yitirmişti. Bu müdahalenin, Kazakistan'ın 1991'de Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanmasından sonra ülkede yaşanan en kanlı olay olduğu bildiriliyor. Yaklaşık 30 yıl boyunca ülkeyi yöneten kurucu lider Nursultan Nazarbayev 2019'de devlet başkanlığından ayrılmış, yerine onun desteklediği Kasım Cömert Tokayev seçilmişti. 81 yaşındaki Nazarbayev devlet başkanlığından ayrılmasına rağmen ülke yönetiminde hâlâ etkin. Nazarbayev, "Ulusun Lideri'' sıfatıyla yargı muafiyeti gibi bir dizi ayrıcalığa sahip. Hükümet yanlısı gazetecilerden Yerbol Yedilov'un "Yerbol Online" adlı Telegram kanalında paylaştığı görüntülere göre protestocular Nazarbayev'in memleketi olan Taldıkurgan'da Nazarbayev'in bir heykelini yıktı. https://tele1.com.tr/siddet-artiyor-kazakistan-sokaklari-savas-alanina-dondu-539884/ https://tele1.com.tr/turk-devletleri-teskilatindan-olaganustu-toplanti-karari-540742/
Muhabir: Barış Önal