Dünyanın gündeminde İran-İsrail gerilimi var! Erdoğan suskun

İran’ın İsrail’e düzenlediği ‘misilleme’ saldırısının ardından dünyada gözler Orta Doğu’ya çevrildi. Başta ABD ve Avrupa ülkeleri olmak üzere birçok ülke konuya ilişkin açıklamada bulundu. İran’ın sınır komşusu olan Türkiye’den ise herhangi bir açıklama yapılmadı.

İran’ın insansız hava araçları (İHA) ve füzelerle İsrail’e saldırı başlattı. İsrail saldırıda can kaybı olmadığını açıklarken ABD Başkanı Joe Biden da, “Gelen insansız hava araçları ve füzelerin neredeyse tamamını düşürmesinde İsrail’e yardımcı olduk” açıklamasını yaptı.

Orta Doğu’daki gerilim tüm dünyanın gündemine oturdu. Birçok ülke saldırıya ilişkin açıklamada bulundu. Türkiye ise açıklama yapan ülkeler arasında yer almadı.

İran’dan İsrail’e hava saldırısı! BMGK’den acil toplantı kararı

Ülkelerin açıklamaları şöyle:

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, “İran İslam Cumhuriyeti’nin İsrail’e yönelik kapsamlı saldırısıyla ortaya çıkan ciddi gerilimi şiddetle kınıyorum. Bu düşmanlıkların derhal son bulması çağrısında bulunuyorum” açıklamasını yaptı.  Son saldırılarla Orta Doğu’daki gerilimin bölgeye yayılmasının ciddi bir tehlike olduğuna işaret eden Guterres, “Tüm taraflara, Orta Doğu’da birçok cephede askeri karşılaşmalara yol açabilecek herhangi bir adımdan sakınmaları için sükunet çağrısında bulunuyorum.” ifadelerini kullandı. BM Genel Sekreteri, ne Orta Doğu’nun ne de dünyanın yeni bir savaşı kaldırabileceğini sözlerine ekledi.

AVRUPA BİRLİĞİ

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB’nin, İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarını şiddetle kınadığını bildirdi. Borrell, sosyal medya platformu X’ten yaptığı paylaşımda, “AB, İran’ın İsrail’e kabul edilemez saldırısını şiddetle kınıyor. Bu benzeri görülmemiş bir gerilim, bölgesel güvenliğe yönelik ciddi bir tehdittir.” değerlendirmesinde bulundu.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de “İran’ın İsrail’e yönelik bariz ve haksız saldırısını şiddetle kınıyorum. İran ve vekillerine de bu saldırılara derhal son vermesi çağrısında bulunuyorum. Artık tüm aktörlerin gerilimi daha da artırmaktan kaçınması ve bölgede istikrarın yeniden sağlanması için çalışması gerekiyor.” mesajını paylaştı.

Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Roberta Metsola da mesajında, saldırıların Orta Doğu’da daha fazla kaosu tetikleme riski taşıdığına dikkati çekerek, “AB, saldırıyı mümkün olan en güçlü şekilde kınıyor ve gerilimi azaltmak, durumun daha fazla kan dökülmesine dönüşmesini durdurmak için çalışmaya devam edecek.” ifadesine yer verdi.

İNGİLTERE

ingiltere Başbakanı Rishi Sunak, X hesabından yaptığı paylaşımda, “İran rejiminin İsrail’e yönelik pervasız saldırısını en güçlü ifadelerle kınıyorum. İran bir kez daha kendi arka bahçesinde kaos tohumları ekmeye niyetli olduğunu göstermiştir” ifadelerini kullandı. İngiltere’nin, İsrail’in yanı sıra Ürdün ve Irak dahil tüm bölgesel ortakların güvenliğini savunmaya devam edeceğini vurgulayan Sunak, “Müttefiklerimizle durumu istikrara kavuşturmak ve gerilimin daha da tırmanmasını önlemek için acilen çalışıyoruz. Kimse daha fazla kan dökülmesini istemiyor” dedi.

HOLLANDA

Hollanda’da geçici hükümetin Başbakanı Mark Rutte, sosyal medya hesabından, Orta Doğu’daki durumun çok endişe verici olduğunu belirterek, “Bugün erken saatlerde Hollanda ve diğer ülkeler, İran’a İsrail’e saldırmaktan vazgeçmesi yönünde net bir mesaj gönderdi.” paylaşımında bulundu.

FRANSA

Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne, X hesabından yaptığı açıklamada, “Fransa, İran’ın İsrail’e karşı başlattığı saldırıyı en sert şekilde kınıyor” ifadelerini kullandı.

POLONYA

Polonya Dışişleri Bakanlığı, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, İran ve müttefiklerine itidalli davranma ve saldırıları acilen durdurma çağrısında bulundu. “Polonya, İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarını şiddetle kınıyor.” ifadelerinin yer aldığı paylaşımda, bölgede istikrar ve barışın sağlanmasının her şeyden önemli olduğuna vurgu yapıldı.

BREZİLYA

Brezilya Dışişleri Bakanlığ’ının açıklamasında, İran ve İsrail’e ‘maksimum itidal’ çağrısı yapılarak, bölgede artan gerilimin düşürülmesi için uluslararası toplumdan çaba göstermesi istendi. İran’ın insansız hava aracı ve füze saldırısı haberlerinin endişeyle takip edildiği kaydedilen açıklamada, Brezilya’nın, Gazze Şeridi’nde çatışmaların başlamasından bu yana, husumetin Batı Şeria, Lübnan, Suriye ve şimdi de İran gibi ülkelere yıkıcı şekilde yayılabileceği konusunda uyarıda bulunduğu da hatırlatıldı.

URUGUAY

Uruguay hükümetinden yapılan açıklamada İran’ın İsrail’e hava saldırısı kınanarak, Orta Doğu’da çatışmanın kötüleşmesinden üzüntü duyulduğu belirtildi.

İTALYA

İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, İran’ın İsrail’e insansız hava araçlarıyla (İHA) başlattığı kapsamlı saldırının ardından Orta Doğu’daki gelişmeleri dikkat ve endişeyle izlediklerini bildirdi.

MALTA

Malta Dışişleri, Avrupa İşleri ve Ticaret Bakanı Ian Borg, İran’ın İsrail’e İHA’larla saldırı başlatmasından derin endişe duyduklarını ve tüm tarafları itidalli olmaya çağırdıklarını belirtti.

BELÇİKA

AB Dönem Başkanı Belçika’nın Dışişleri Bakanı Hadja Lahbib de saldırıyı kınadıklarını ifade ederek, “Bu büyük bir gerilimdir ve bölgesel istikrara yönelik bir tehlikedir. Bu saldırı halkı tehlikeye atıyor ve bizi barıştan daha da uzaklaştırıyor.” değerlendirmesinde bulundu.

AVUSTURYA

Avusturya Başbakanı Karl Nehammer, sosyal medya hesabı X’ten yaptığı açıklamada, “İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarını en sert şekilde kınıyorum.” ifadesini kullandı.

Çekya Başbakanı Petr Fiala, X’ten yaptığı paylaşımda, kararlı bir şekilde destekledikleri İsrail’in, kendini savunma hakkının bulunduğunu kaydetti.

ÇEKYA

Çekya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada İran’a tepki gösterilerek, “İsrail’e saldırmaya karar veren İran ve yandaşlarının istikrarı bozucu davranışlarını sert bir şekilde kınıyor, İsrail’in meşru müdafaa hakkını yineliyoruz.” ifadesi kullanıldı.

YUNANİSTAN

Yunanistan hükümetinin, İran’ın İsrail’e yönelik hava saldırısını şiddetle kınadığı bildirildi. Yunanistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, düşmanca tavırların daha fazla yayılmasından kesinlikle kaçınılması gerektiği vurgulandı.

SUUDİ ARABİSTAN

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, bölgedeki askeri gerilimin tırmanması ve tehlikeli yansımalarından “büyük endişe duyulduğu” belirtilerek, tüm taraflara azami itidal göstermeleri, bölgeyi ve halklarını savaşın tehlikelerinden uzak tutmaları çağrısında bulunuldu.

MISIR

Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed Ebu Zeyd, X sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, taraflardan azami itidalle hareket etmelerini istedi.

Ebu Zeyd, “Mısır, İran’ın İsrail’e insansız hava araçlarıyla saldırı başlatmasından ve son dönemde iki ülke arasındaki tehlikeli tırmanıştan derin endişe duymaktadır.” ifadesini kullandı.

KATAR

Katar, İran’ın Suriye’nin başkenti Şam’daki konsolosluk binasını hedef alan İsrail saldırısına, füzeler ve kamikaze İHA’larla karşılık vermesinin ardından ilgili tüm taraflara gerilimi durdurma ve azami itidal çağrısında bulundu.

Katar Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, bölgedeki durumla ilgili derin endişe duyulduğu belirtilerek, tüm taraflardan gerilimi durdurmaları ve azami itidal göstermeleri istendi.

ÇİN

Çin, İran’ın İsrail’e düzenlediği hava saldırılarının ardından bölgede gerilimin yükselmesinden duyulan endişeyi dile getirerek taraflara itidal çağrısında bulundu.

Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, gerilimin, Gazze’deki çatışmanın yayılma etkisi olduğu kaydedilerek, savaşa derhal son verilmesi gerektiği belirtildi.

JAPONYA

Japonya hükümeti, İran’ın İsrail’e yönelik hava saldırısının ardından, bölgede durumun sakinleştirilmesine yönelik taraflara güçlü bir şekilde çağrıda bulundu.

Japonya Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “Japonya, bu saldırının Orta Doğu’daki mevcut durumu daha da kötüleştireceğinden derin kaygı duymakta ve bu gerilimi şiddetle kınamakta.” ifadesine yer verilerek, Orta Doğu bölgesinde barış ve istikrarın Japonya için son derece önemli olduğu vurgulandı.

VENEZUELA

Venezuela, İran’ın İsrail’e hava saldırısının ardından, Orta Doğu’da artan gerilimden endişe duyduklarını bildirdi. Venezuela Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Orta Doğu’da artan gerilimin endişeyle takip edildiği belirtilerek, çatışmalara, Birleşmiş Milletlerin işlevsiz kalmasının, Filistin’de yaşanan soykırımın ve İsrail rejiminin mantıksızlığının yol açtığı kaydedildi.

ARJANTİN VE PARAGUAY

Güney Amerika ülkelerinden Arjantin ve Paraguay, İran’ın İHA’larla saldırı başlatmasının ardından İsrail’e desteğini duyurdu. Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei’nin sosyal medya hesabından paylaştığı Başkanlık Bildirisi’nde, ülkenin İsrail ile dayanışması ve “sarsılmaz bağlılığı” vurgulandı.

KOLOMBİYA

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, İran’ın İsrail’e İHA’larla saldırı başlatmasının ardından “3. Dünya Savaşı uyarısında” bulundu. Sosyal medya hesabı X’ten açıklamada bulunan Petro, “Tahmin ediliyordu, şu anda insanlık hızlı şekilde iklimi karbondan arındırma hedefine doğru gitmesi gerekirken, 3. Dünya Savaşı’nın eşiğindeyiz. ABD’nin pratik olarak soykırıma destek vermesi dünyayı ateşledi.” ifadelerini kullandı.

NORVEÇ

Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide de İran’ın İsrail’e yönelik “hukuka aykırı” ve “tehlikeli” saldırısını kınadığını bildirdi.

DANİMARKA

Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen, İran’ın İsrail’e yönelik saldırısını şiddetle kınadıklarını belirtti. Rasmussen, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, taraflara itidalli davranma ve gerilimi düşürme çağrısında bulundu.

RUSYA

Rusya Dışişleri Bakanlığı, İran’ın İsrail’e gerçekleştirdiği hava saldırılarına ilişkin, ilgili tüm tarafları itidalli davranmaya çağırdı ve bölge devletlerinin mevcut sorunları siyasi ve diplomatik yollarla çözeceğini umduklarını bildirdi.

PAKİSTAN 

Pakistan, İran ile İsrail arasında yükselen gelirimin ve buna bağlı gelişmelerin, diplomasinin çöküşünün sonuçları olduğunu bildirdi. Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada,  İran ile İsrail arasında yükselen gerilim ve bugün meydana gelen gelişmeler diplomasinin çöküşünün sonuçları olarak tanımlanırken, bu gelişmelerin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) uluslararası barış ve güvenliğin korunması konusundaki sorumluluklarını yerine getiremediğini gösterdiği ifade edildi.

Kaynak: TELE1