Bankalardaki döviz mevduatlarının tarihi rekor kırarak 172 milyar dolardan 175,8 milyar dolara çıkması AKP iktidarını harekete geçirdi. Bir yıla kadar vadeli döviz mevduat hesaplarında stopaj oranı yüzde 16'dan yüzde 20'ye yükseltildi. Bir yıldan uzun vadeli hesaplarda ise stopaj oranı yüzde 18 olarak belirlendi.

Bankada vadeli döviz hesabı olanlardan alınan vergi yüzde 16'dan yüzde 20'ye çıkarıldı. 24 haziran seçimleri sonrasında yaşanan rahip Brunson krizi ile dolar 3,4 liradan 7,2 liraya çıkarak tarihi zirvesini gördü. Bunun sonrasında artışın süreceğini öngören vatandaşlar da döviz almayı sürdürdü. Artışın ardından sekiz ay geçmesine rağmen dolar 5,5 liraya geriledi ancak bankalardaki döviz mevduatı önce 8 mart haftasında önce 172 milyar dolara çıkarak tarihi zirveyi gördü.

DÖVİZ HESABINDA YENİ REKOR

Ardından, döviz mevduatı 15 Mart ile biten işlem haftasında 4 milyar dolar artarak yeni bir rekora imza atarak 175.822 milyar dolara yükseldi. Piyasadan Türk lirasının çekilmesi ve Türk lirası'na güvenin azalması siyasi AKP iktidarını harekete geçirdi. Resmi gazete'de döviz mevduat hesaplarına ilişkin olarak yeni bir karar yayımlandı. Döviz mevduat hesaplarında bir yıla kadar olan stopaj oranı yüzde 20'ye yükseltildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla yayımlanan resmi gazete'deki karara göre, döviz mevduat hesaplarına ilişkin stopaj oranı yükseltildi. Resmi gazete'de yer alan bilgiye göre, döviz tevdiat hesaplarına yürütülen faizlerden ve katılım bankalarınca döviz katılma hesaplarına ödenen kar paylarından; vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli hesaplarda yüzde 20, 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda yüzde 18 olarak stopaj uygulanmasına karar verildi. Daha önceki kararda ise 6 aya kadar yüzde 20, 1 yıla kadar yüzde 16 , 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda yüzde 13 olarak stopaj uygulanıyordu.
Tam mükellef kurumlar tarafından yurt dışında ihraç edilen tahvillerin stopaj oranları yeniden belirlendi. Döviz tevdiat hesaplarına uygulanan stopaj oranları yükseltildi. Resmi Gazete’nin yayımlanan Cumhurbaşkanı kararına göre, tam mükellef kurumlar tarafından yurt dışına ihraç edilen tahvillerin stopaj oranı; vadesi bir yıla kadar olanlardan elde edilen faizlerden yüzde 7, bir ile üç yıl arasında olanlardan elde edilen faizden yüzde 3, vadesi üç yıl ve daha uzun olanlardan elde edilen faizden ise yüzde sıfır olarak belirlendi. Aynı kararla, bir yıla kadar vadeli döviz tevdiat hesapları (DTH) ile döviz katılma hesaplarına ödenen kâr payları uygulanan stopaj oranları yüzde 20’ye yükseltildi.

AKP 7 AYDA NE YAPTI?

AKP iktidarı 2018 Ağustos ayında dövizin Türk lirası karşısında çok hızlı değer kazanması sonrası, Dolar ve Euro ile sözleşme yapmayı yasakladı. Sözleşmelerin TL ile yapılması zorunlu oldu.
Ardından, ihracattan elde edilen gelirin Türkiye'deki bir bankaya yatırılması zorunluluğu getirildi. Yatan paranın da otomatikman TL'ye çevrilmesi şartı getirildi.
Şimdi de bankada vadeli döviz hesabı olanlardan alınan vergi yüzde 16'dan yüzde 20'ye çıkarıldı.

DOLARIN YIL SONU BEKLENTİSİ YÜKSELDİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Beklenti Anketi’ne göre, yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 15,64’e geriledi. Yıl sonu dolar/TL beklentisi 5,9898’den 6,0615’e yükseldi. 12 ay sonrası dolar/TL beklentisi de önceki döneme göre yükselerek 6,1659’dan 6,2996’ya çıktı. TCMB, reel sektör, finansal sektör temsilcileri ve profesyonellerden oluşan 74 katılımcıyla gerçekleştirdiği “2019 yılı Mart ayı Beklenti Anketi”ni yayımladı. Bir önceki anket döneminde yüzde 0,96 olan mart ayı TÜFE beklentisi, bu anket döneminde yüzde 0,94’e geriledi. Nisan ve mayıs ayı TÜFE beklentileri ise sırasıyla yüzde 1,54 ve yüzde 1,11 olarak gerçekleşti Cari yıl sonu TÜFE beklentisi önceki anket dönemindeki yüzde 15,91’den martta yüzde 15,64’e geriledi. 12 ay sonrası TÜFE beklentisi, bir önceki anket dönemine göre gerileyerek yüzde 15,47’den yüzde 15,24’e, 24 ay sonrası TÜFE beklentisi de yüzde 12,10’dan yüzde 11,80’e indi.
Muhabir: Oğuzhan Poyrazoğlu