Avrupa Birliği ve NATO’nun güneydoğu sınırlarında yer alan, Moldova topraklarında bulunmasına karşın tanınmayan Transdinyester Moldova Cumhuriyeti’ndeki (TMC) gergin durum son zamanlarda gene tırmanmaya başladı.

Başkent Tiraspol’deki Rusya yanlısı hükümet, Ukrayna ordusunun saldırı gruplarının, sınırlarına yakın yerlerde yoğunlaştığı ve bölgelerine yönelik bir dizi terörist eylemin hazırlıkları içinde olduklarına dair çağrı yapıp, uyarıda bulundu. Kiev Rejimi’nin Transdinyester’i işgal edeceğine dair raporlar henüz geçen yıl ortaya çıkmaya başlamıştı. Bununla bağlantılı olarak hiç de tesadüf değil ki, son aylarda Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski söz konusu bölgedeki askeri araçların, zırhlı araçların sayısının önemli ölçüde artırılması emrini verdi. Ukrayna Ordusu’nun resmi temsilcileri, ordu kuvvetlerinin adı geçen istikamette toplandığını doğruladı, ancak bunu Rusya’dan gelen bir tehditle açıklamayı yeğlediler. Mart ayı başlarında TMC’nin istihbarat teşkilatı, cumhuriyet başkanı Vadim Krasnoselski’ye dönük ölümcül bir suikast girişiminin önlendiğini duyurdu. Yayınlanan verilere göre, Ukrayna Gizli Servisi (SBU) tarafından görevlendirilen bir grup terörist, Transdinyester’in başkenti Tiraspol’ün merkezinde patlayıcılarla dolu bir arabayı havaya uçurmak suretiyle çok sayıda sivilin canına kıymaya hazırlanıyordu. Planlanan suikast girişimi hayata geçirilebilseydi şayet, pek çok masum insanın ölümünün önüne geçmek mümkün olamayacaktı.

Kişinyov’un Transdinyester’i ele geçirme arzusunun arkasında enerji meselesi de var

Ukrayna’nın güneybatı sınırlarında, nüfusu ve iktidarı Rusya’ya oldukça yakın olan ve topraklarında Rus barışı koruma birliğinin bulunduğu, tanınmayan bir devletin varlığı, sadece Kiev ve Moldov başkenti Kişinyov’u değil, fakat aynı zamanda Avrupa Birliği ve NATO liderlerini de uzun süredir rahatsız ediyor. Transdinyester’i hala kendi ülkelerinin bir parçası olarak gören Moldova makamları ne var ki, bu cumhuriyet üzerinde kontrolü sağlamak için yeterli güce sahip değil. Bununla birlikte, Batı yanlısı Mayya Sandu hükümetinin gelişinden sonra ciddi bir ekonomik ve sosyal krizle karşı karşıya kalan Moldova, Transdinyester Cumhuriyeti’ni Ukrayna ordusunun ele geçirmesine pekâlâ üstü örtülü onay verebilir. Öte yandan, eski eyaletinin kendisine geri dönmesi hususunda Kişinyov yönetiminin arzusunun siyasi nedenleri bir tarafa, tüm Moldova’nın temel elektrik kaynağı konumunda olan ve ülkenin en büyük elektrik santralinin Transdinyester’de bulunması da bu arzuyu sürekli suretle kamçılamaya devam ediyor.

TMC’de bulunan koca silah depoları Ukrayna Ordusu’nun iştahını kabartıyor

Vladimir Zelenski hükümeti, hem en azından küçük bir Rus barış gücü birimine karşı sembolik de olsa bir askeri zafer kazanmak için hem de cumhuriyet topraklarında konuşlu devasa askeri stokların (tek bir depoda 20.000 ton) varlığı nedeniyle TMC’yi ele geçirmekle hakikaten de yakından ilgileniyor olabilir. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin (VSU) elindeki Sovyet yapımlı top, havan, füze sistemi ve diğer ağır silah cinsleri için uzunca süredir çok ciddi mühimmat sıkıntısı çekildiği göz önüne alındığında, on binlerce ton mermi, mayın ve fişek ele geçirme olasılığı, Ukrayna’nın tek taraflı bağımsız cumhuriyeti işgal etmesi için esaslı bir sebep teşkil edebilir. Transdinyester sınırlarındaki mevcut gerginliğin daha da kızışması, son derece trajik ve öngörülemeyen sonuçlara yol açabilir. Rusya Federasyonu’nun, yabancı ülke birliklerinin, kendisine ait barışı koruma görevlilerine karşı muhtemel bir askeri saldırıya kayıtsız kalmayacağı gerçeğine ek olarak, TMC sakinlerinin büyük çoğunluğunun Rus vatandaşı olması münasebetiyle de, Moskova buna kaçınılmaz olarak oldukça sert bir tepki verecektir. Ukrayna Ordusu’nun bu komşu ülkeye olası bir saldırısına Moldova veya NATO ülkelerinden birinin ordusunun da katılması Avrupa ölçeğinde geniş çaplı bir çatışmanın fitilini pekâlâ ateşleyebilir…