‘Cumhuriyet tarihinin en büyük amfi tiyatrosu’nda usulsüz ihale ve inşaat

Hacettepe Üniversitesi yönetiminin “kendi kaynaklarımızla yaptık” dediği amfi tiyatronun bilimsel araştırmalar için ayrılan bütçe ile yapıldığı ortaya çıktı.

Hacettepe Üniversitesi’nde 2007 yılında yapımı tamamlanan ve üniversite yönetiminin “Kendi kaynaklarımız ile yaptık” dediği amfi tiyatronun bilimsel araştırmalar için ayrılan bütçeden yapıldığı ortaya çıktı. Üstelik kimi alımların ‘pazarlık usulü’yle ihale edildiği ve aynı kişiye ait farklı şirketlerin ‘davet‘ edildiği belirlendi.

Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi içinde yer alan ve yapıldığı 2007 yılında “Cumhuriyet tarihinin en büyük amfi tiyatrosu” olarak tanıtılan amfi tiyatronun ihale aşamasında usulsüzlükler yapıldığı ortaya çıktı.

Yapımına 2006 yılında başlanan ve 2007’de açılan amfi tiyatronun inşaatı, üniversiteye bağlı Bilimsel Araştırmalar Birimi’nin düzenlediği pazarlık usulü ihalelerle tamamlandı. Farklı tarihlerde gerçekleştirilen ve Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden akademisyen Harun Sönmez ile Fen Fakültesi akademisyenlerinden Behzat Gürkan’ın farklı araştırma projelerine dayandırılan ihaleler ile inşaat için kullanılacak malzemeler temin edildi.

BİLİMSEL ARAŞTIRMA BÜTÇESİYLE İNŞAAT MALZEMESİ

Sönmez’in farklı projeleri için yapılan ihalelerde;
*2006 yılında Öztaş İnşaat’tan 400 metre kablo,
*2006 yılında Akdere İnşaat’tan 4 kalem sarf malzeme alımı, 50 metreküp kaplama malzemesi, 500 metreküp kaplama malzemesi, 75 metreküp kalıp malzemesi ve 50 top kaplama yapıştırıcısı,
*2006 yılında Akdere İnşaat’tan 2 kalem sarf malzeme, 20 adet kaya destek malzemesi ve 55 metreküp kaplama malzemesi alımı yapıldı.
Behzat Gürkan adına yapılan proje alımlarında ise;
*2006 yılında Akdere İnşaat’tan 3 kalem sarf malzeme alımı, 150 metreküp ağaç destek malzemesi, 50 ton ağaç destek malzemesi ve 100 metreküp teras kalıp malzemesi,
*2006 yılında Akdere İnşaat’tan bir grup ağaç bakım çalışması işi,
*2006 yılında Akdere İnşaat’tan bir grup Yeşil Vadi toprak, bitki ve kaya etkileşim değerlendirmesi yaptırılma işi,
*2007 yılında Kazan Turizm’den üç kalem sarf malzeme alımı, 500 metreküp kaplama malzemesi, 75 metreküp kalıp malzemesi, 50 ton kaplama yapıştırıcısı alımı yapıldı.

ŞİRKET İSİMLERİ FARKLI SAHİPLERİ AYNI

Sönmez’in projeleri için yapılan pazarlık usulü ihalelere Akdere İnşaat, İnciler İnşaat, Cemtaş ve Öztaş İnşaat davet edildi. Akdere ve İnciler İnşaat’ın karşı karşıya geldiği tüm ihaleleri Akdere İnşaat, Cemtaş ve Öztaş İnşaat’ın karşı karşıya geldiği tüm ihaleleri ise Öztaş İnşaat kazandı. Akdere beş ihaleden ikisini, Öztaş ise üçünü kazandı. Ayrıca Sönmez adını yürütülen projede yapılan bir doğrudan temin de Öztaş İnşaat’tan yapıldı.

Gürkan adına yapılan pazarlık usulü ihalelerde ise İnciler İnşaat, Akdere İnşaat ve Kazan Turizm katıldı. Yapılan dört ihaleden üçünü Akdere İnşaat kazandı. Bir ihaleyi ise yine Akdere İnşaat’ın sahibi de olan İbrahim Akdere’nin şirketi Kazan Turizm kazandı. Kazan Turizm’in ayrıca uzun bir süre üniversitenin servis ihalelerini de kazandığı belirlendi.

RAKİP ŞİRKETLERİN SAHİPLERİ BENZER SOYADLI

Ayrıca ihalelerde rakip olan Öztaş İnşaat karşısında Ali Dağıstan, Cemtaş İnşaat karşısında ise Cem Dağıstan yazdığı görüldü. Rakip olarak ihaleye katılan iki şirketin temsilcilerinin de aynı soyadını taşıması dikkat çekti.

Tüm ihalelerin onay belgelerinin altında ise Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi’nin bugün de başında bulunan isim Perran Varol’un imzasının olduğu ortaya çıktı. Birime ilişkin daha önce yaptığımız görüşmelerde de Varol, amfi tiyatronun yapımında kullanılan bütçenin bilimsel araştırmalar için ayrılan bütçeden çıktığını kabul etmişti. Varol, süreç için “Hem bilimsel araştırma yapıldı hem de amfi tiyatro inşa edildi” demişti.

İhalelerde ulaştığımız belgelere göre 2 milyon 90 bin lira harcanırken, bu tutarın 2022 haziran enflasyon verilerine göre 15 milyon 890 bin liraya denk geliyor.

İHALELERDE EKSİKLER Mİ VAR?

‘Pazarlık‘ usulü ihalelerde teknik üye olarak ihale komisyonunda yer alan akademisyen Harun Artuner’in bilgisayar mühendisliği bölümünde çalıştığı belirlendi.

2003/6554 sayılı kararname ekinin ihale komisyonlarının oluşumunu belirleyen 7’inci maddesine göre komisyonda işin uzmanı kişinin bulunması zorunlu. İhalelerde komisyon başkanı ve proje sahibi bu vasıfları karşılarken, bilgisayar mühendisliğinden bir akademisyenin teknik üye olarak yer alması dikkat çekti. Öte yandan tedariği sağlanan malzemelerin bir kısmının inşaat malzemesi olduğu ve komisyonda inşaat alanında uzman kişilerin yer almadığı görüldü.

Bir şirketse ihaleleri almamak için elinden geleni yapmış. Pazarlık usulü gerçekleştirilen ihalelerde hiçbir ihaleyi kazanamayan İnciler İnşaat’ın, ihalelere 100 lira, 550 lira, 700 lira gibi teklifler yaparak kaybetmesi de dikkat çekti.

PARALAR TAŞERONA MI AKTARILDI?

Üniversite yönetiminde yer alan ve isminin gizli kalması şartı ile bilgi veren bir ismin iddiasına göre, ihaleleri kazanan şirketlere aktarılan paralar KDV tutarlarının kesilmesinin ardından bir başka isme aktarıldı. Paraların aktarıldığı M.P. isimli müteahhit ise yapımı kararlaştırılan amfi tiyatroyu inşa etti.

Aynı kaynağın iddiasına göre söz konusu şirketlere ayrıca avanslar verildi ve bunların akıbeti de aynı oldu.

Yöneticiye göre, üniversitede amfi tiyatro yapılması bir yatırım işi ve bunun Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından belirlenecek yatırım programı ile yapılması gerekirken, işlemlerin uzun sürmesi nedeni ile bilimsel projeler için paraların kullanılması kararlaştırıldı. Geçtiğimiz aylarda görüştüğümüz Varol da bu iddiaları doğrulamış ve sürecin hızlandırılması için bu adımın atıldığını savunmuştu.

Yönetici o dönem inşaatta çalışan işçilerin ‘yardım etmek isteyen’ öğrenciler olmadığını, geçimini buradan sağlayan inşaat işçileri olduğunu ve bunun dışarıdan M.P. tarafından sağlandığını aktardı.

Yönetici, ihale tarihlerine dikkat çekerek kısa sürede çok sayıda ihale yapılmasının ‘inşaatı hızlıca tamamlama‘ amacını taşıdığını savundu.

BİR YILDA 9 İHALE

Diken’in ulaştığı belgelere göre, üniversite inşaat sürecinde bir yılda en az dokuz ihale ve bir doğrudan temin gerçekleştirdi. İnşaat ile bağlantılı ilk ihale 2 Mart 2006 tarihinde yapılırken, son ihale ise 12 Mart 2007 tarihinde yapıldı.

Sönmez ve Gürkan adına yürütülen projelerle malzemelerin alımı için yapılan ihaleler bazen aynı günde bazen ise birkaç gün aralıkla yapıldı.

15 DAKİKALIK İHALE

En dikkat çeken ihaleler ise 8 Aralık 2006 tarihinde sadece 15 dakika arayla gerçekleştirilen ve aynı şirketlerin katıldığı ihaleler. Aynı gün saat 13:30’da Akdere İnşaat ve İnciler İnşaat önce Sönmez’in projesi için yarıştı. Bu ihaleyi 15 dakikada yapılan üç tur pazarlık ile Akdere İnşaat 249 bin YTL ile kazandı. Hemen ardından ise 13:45’te yine aynı şirketler bu defa Gürkan’ın projesine yapılacak alımlar için yarıştı. Burada da kazanan üçüncü tur pazarlık sonucunda 249 bin YTL ile Akdere İnşaat oldu.

Böylece 15 dakika içinde iki ihale gerçekleştirilerek amfi tiyatro için gerekli malzemelerin alımı sağlandı.

Üniversitenin internet sitesinde yer alan uygulama yönergesine göre projeler tamamlandığında bilime katkı yapması, ülkenin teknolojik, kültürel, ekonomik ve sosyal kalkınmasına katkı sunması gerekiyor. Jeoloji projesi olarak başlatılan ve amfi tiyatro inşaatı ile sonuçlanan araştırmaların bilime sunduğu katkılara ilişkin sorularımızı yönelttiğimiz Sönmez ise sorularımızı yanıtsız bıraktı. Gürkan’ın ise üniversiteden emekli olduğu öğrenildi.

Öte yandan ihalelere olur veren birim sorumlusu Varol da haberimizin yayına hazırlandığı saatlerde henüz sorularımızı yanıtlamamıştı.