Rusya -  Ukrayna savaşını bitireceği öne sürülen 15 maddelik anlaşma metninin sızması sonrasında Tarafsız ülke nedir sorusu herkesin aklına takıldı. Sosyal medya kullanıcıları arama motorlarında tarafsız ülke nedir? sorusu sormaya başladı.

Tarafsız ülke nedir? sorusu gündemdeki yerini koruyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 24 Şubat’ta aldığı kararla; Ukrayna’ya başlattığı  askeri harekatının ardından geçen 22 günde barışa yaklaşılıyor. Son günlerde devlet liderleri ve bakanları arka arkaya görüşme yaparken İngiliz Financial Times gazetesi, Rusya ve Ukrayna’nın savaşı bitirmek için 15 maddelik bir anlaşma planının taslağı üzerinde çalıştıklarını yazdı. https://tele1.com.tr/rusya-ukrayna-savasini-bitirecek-15-maddelik-anlasma-metni-sizdi-584450/ Planda, Kiev’in tarafsızlığını ilan etmesi ve askeri güçlerinin sınırlarını kabul etmesi durumunda Rusya’nın ateşkes ilan ederek çekileceğini aktarması dikkat çekti. Barış görüşmelerine katılanlardan alınan bilgilerle hazırlanan haberde tarafların pazartesi günü müzakere masasında bunların hepsini görüştüğünü aktardı. Savaşın bitebileceği noktasında yaşanan gelişmeler sonrası, Rusya - Ukrayna savaşını bitirecek anlaşma metninde öne çıkan tarafsız ülke kavramı nedir?  Tarafsız ülke, savaş sırasında diğer ülkelerin; yanında yer almayan ülkelerdir. Tarafsızlık politikası gereğince, silahlı çatışmalarda tarafsızlık ilkesinin korunmasına dayanmaktadır. Tarafsız bir ülke ayrıca; uluslararası meselelerde de tarafsız davranır.

Günümüzde tarafsız olan ülkeler şu şekilde:

Avusturya, günümüzde bir AB üyesi devlet olup 1995 yılından bu yana tarafsızdır. Bu karar ülkenin sınırlarının değişmezliğini ve dış bağımsızlığını desteklemektedir. Kosta Rika, 1949 yılında orduyu kaldırmasından bu yana tarafsızdır. Finlandiya, günümüzde bir AB üyesi ülkedir. Ülkenin savaş stratejisi silahlı bir çatışmada ülke kuvvetlerinin bağımsız olarak bu saldırıya karşı koymasıdır. Ülke uluslararası çatışmaların dışarısında kalma eğilimi içerisindedir. İrlanda, AB üyesi olan ülkenin geleneksel olarak askeri tarafsızlığı bulunmaktadır. Ülke diğer ülkelerle askeri; alanda iş birliği yapmamaktadır. Lihtenştayn Malta, 1980 yılından bu yana AB üyesidir. 1983'te İtalya ile tarafsızlığının garantisi bir anlaşmayla garantilenmiştir. İsveç, 1814 yılından bu yana savaşa katılmayan ülke dünyanın en eski tarafsız ülkesidir. İsviçre, Dünyanın ikinci en eski tarafsız ülkesi olması 1815'teki Viyana Kongresine dayanmaktadır. Türkmenistan, kalıcı tarafsızlığını ilan etmiş ve BM tarafından bu olay tanınmıştır. Vatikan Kamboçya Moldova, 1994'ten bu yana ülke tarafsızdır. Sırbistan

İSVEÇ MODELİ NEDİR?

İsveç de Avusturya gibi AB'ye üye olan ancak NATO üyesi olmayan ülkeler arasında. Barış döneminde hiçbir askeri ittifaka dahil olmayan, savaş döneminde ise tarafsız olan İsveç, tarafsızlık politikasından 1992'de Soğuk Savaş'ın sona ermesi ile vazgeçmişti. Rusya'nın komşu ülkelerinden olan İsveç, Soğuk Savaş'ın sona ermesi ile askeri harcamalarını kısmış, ancak Rusya'nın 2014 yılında Kırım'ı ilhak etmesinin ardından savunma bütçesini artırma kararı almıştı. 2014 yılından beri NATO ile iş birliğini derinleştiren İsveç, NATO'nun askeri tatbikatlarına katılıyor. Ancak Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırıları ile İsveç'te de NATO üyeliği ile ilgili tartışmalar yeniden gündemde. Devletler hukuku açısından bağlayıcı olmamakla birlikte, siyasi niyet beyanı ile tarafsız olan ülkeler arasında Finlandiya, İrlanda, İsveç ve Malta yer alıyor.
Muhabir: Oğuzhan Poyrazoğlu