Söylenemeyeni dile getiren Jon Fosse 2023 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi oldu

2023 Nobel Edebiyat Ödülü’nü “yenilikçi oyunları ve nesirleri” dolayısıyla Norveçli yazar Jon Fosse kazandı.

2023 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi belli oldu. Bu yıl ödül, “yenilikçi oyunları ve nesirleri” gerekçesiyle Norveçli yazar Jon Fosse’ye verildi.

JOHN FOSSE KİMDİR?

Jon Fosse, Norveç’in Haugesund şehrinde doğdu. Yedi yaşında ciddi bir kaza geçirdi ve ölümden döndü. Bu deneyim, yetişkinlik dönemi yazılarını önemli ölçüde etkiledi. Bergen Üniversitesi’ne kaydoldu ve karşılaştırmalı edebiyat okudu. İlk romanı Raudt, svart (Kırmızı, Siyah), 1983 yılında Nynorsk olarak yazılmış Norveç dilinin iki yazılı standardından biri olan bir dilde yayımlandı. İlk oyunu Og aldri skal vi skiljast (Ve Asla Ayırmayacağız) ise 1994 yılında sahnelendi ve yayımlandı. Fosse romanlar, kısa hikayeler, şiir, çocuk kitapları, denemeler ve oyunlar yazdı. Eserleri kırkın üzerinde dile çevrildi. Aynı zamanda müzik (keman çalma) da yapardı ve gençlik dönemi yazma pratiğinin büyük bir kısmını müzik parçaları için kendi sözlerini oluşturarak geçirdi.

Fosse, 2003 yılında Fransa’nın Ordre national du Mérite şövalyesi ilan edildi. Fosse ayrıca The Daily Telegraph tarafından hazırlanan “En İyi 100 Canlı Deha” listesinde 83. sırada yer aldı.

2011 yılından bu yana Fosse, Oslo şehir merkezindeki Kraliyet Sarayı’nın arazisinde bulunan ve Norveç devletine ait olan Grotten adlı bir fahri konutun sahibi olmuştur. Grotten’in kalıcı bir ikamet yeri olarak kullanılması, Norveç Kralı tarafından Norveç sanat ve kültürüne katkıları için özel olarak verilen bir onurdur.

Fosse, 2011 yılında yayımlanan Norveççe bir İncil çevirisi olan Bibel 2011’e danışmanlık yapan edebiyat danışmanlarından biriydi.

Fosse, Andvake (Uyanıklık), Olavs draumar (Olav’ın Hayalleri) ve Kveldsvævd (Yorgunluk) üçlemesi için 2015 Nordic Konsey Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü.

Fosse’nin eserlerinden birçok tanesi Mohammad Hamed tarafından Farsça’ya çevrilmiş ve eserleri İran/Tahran’ın ana salonlarında sahnelenmiştir.

Nisan 2022’de, Damion Searls tarafından İngilizce’ye çevrilen A New Name: Septology VI-VII adlı romanı, Uluslararası Booker Ödülü için kısa listeye alındı. Kitap, 2023 Ulusal Kitap Eleştirmenleri Çevresi Ödülü’nde Kurgu dalında finalist olarak adlandırıldı.[11]

Romanlarında çalışırken, Fosse diğer yazarların eserlerini çevirmektedir.

Nobel Kimya Ödülü’nün sahipleri belli oldu