Egehan Erkün - TELE1
İstanbul'da son 72 saatte, sahte içki tükettiği için hastaneye başvuran 65 kişiden 19'u hayatını kaybetti. 33 kişinin de hastanedeki yaşam mücadelesi devam ediyor.
Ölümlerin hızla artmasının ardından açıklama yapan İstanbul Valisi Davut Gül, sahte alkol satışı yaptığı belirlenen 63 işletmenin ruhsatının iptal edildiğini duyurdu.
Gül, açıklamasında "Sahte içki satan 63 işletmenin ruhsatları iptal edilerek kapatılmıştır. Sahte/kaçak içki satarak ölüme sebep olan herkes tespit edilerek adalete teslim edilmektedir. Lütfen dikkat! Ölüm vakaları artıyor" ifadelerini kullandı.
Öte yandan polis ekiplerinin sahte alkol temin eden kişilere yönelik çalışmaları devam ediyor.
TBYD BAŞKANI EROL DÜNDAR KAÇAK İÇKİ ÖLÜMLERİNİN SEBEPLERİNİ ANLATTI
Tekel Bayileri Yardımlaşma Derneği (TBYD) Başkanı Erol Dündar, son dönemde sahte içkiler nedeniyle yaşanan ölümlerle ilgili tele1.com.tr'ye açıklamalarda bulundu.
Dündar, ölümlerin en büyük sebebinin, alkolden alınan yüksek miktardaki Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) olduğunu belirtti.
Dündar, sahte içki kaynaklı ölümleri azaltmak için, etil ve metil alkolün perakende satışının sınırlandırılması ve ÖTV'nin düşürülmesi gerektiği uyarısını yaptı.
"ÖTV DÜŞMEZSE MAALESEF ÖNÜNE GEÇEMEYİZ"
Ölümlerin başlıca nedeninin, alkollü içkilerden fahiş miktarlarda alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) olduğunu vurgulayan Dündar, şu ifadeleri kullandı:
"Temel nedenlerden biri alkoldeki verginin yüksek olması. Fiyatın ulaşılmaz olması. Şöyle bir gerçeklik var: 1 litrelik rakının ortalama yüzde 75'i vergi. Bu vergi oranı, makul bir rakama çekilse insanlar zaten kaçak içki tüketmezler. ÖTV düştüğünde zaten kimse sahtesini yapmak istemez.
Devlet, alkolden alınan ÖTV'yi makul bir seviyeye çekmediği sürece maalesef bu ölümlerin önüne geçemeyeceğiz. İnsanlar bilinçli olarak, kaçak olduğunu bilerek alıyorlar. Pet şişelerde; kasap satıyor, manav satıyor. Esnaf bunu kolay kolay satmaz. Son bir genelge de çıktı. Yapılan denetimlerde, kaçak alkol satan işletmelerin ruhsatı iptal edilecek. Bu karar uygulanırsa bizim için daha iyi olur. En azından bizim meslek grubumuzda bunu yaparlarsa, elenmiş, sektör temizlenmiş olacak."
"ÖLÜMLERİN ÇOĞU TEKEL BAYİ DIŞINDA SATILAN ÜRÜNLERDEN KAYNAKLANIYOR"
Sahte içki ölümlerinin büyük bir kısmının tekel bayisi dışında satılan ürünlerde görüldüğünü söyleyen Dündar, "Son ölümlerde de şunu gördük: Ölümlerin tamamı insanların kendi yaptığı alkoller. Tekel bayi ya da herhangi bir marketle alakası olmayan ürünler. Mesela Türkmen uyruklu kişilerin, kendi evlerinde yapıp arkadaşlarına sattığı ürünlerden ölümler yaşandı. Kaçak alkolden ölenlerin, tekel bayilerden alınan kaçak içkilerle ölmüş gibi gösteriliyor. Burada amaç, küçük esnafın müşterisini zincir markete kaydırmak. Ölümlerin yüzde 90'ını kişilerin kendi yaptığı ve tekel bayi dışından alınan ürünlerden kaynaklanıyor. Bir iki tane içinde ya vardır, ya yoktur. Ama geri kalanı bu şekilde" ifadelerini kullandı.
"ETİL VE METİL ALKOLÜN PERAKENDE SATIŞI YASAKLANMALI"
Etil ve metil alkolün perakende satışının sınırlandırılması gerektiği belirten Dündar, şu uyarıyı yaptı:
"Devlet, etil alkolün satışını yasaklamalıdır. Acılaştırılarak eczanede falan satıyorlar şu anda. Bunun bence tamamen yasaklanması lazım. Sadece sağlık kuruluşlarında bulunmalı. Hem etil, hem metil alkolün perakende satışı yasaklanması gerekiyor."
"YABANCI UYRUKLULAR YAPIMINI DAHA İYİ BİLİYOR"
Son dönemde yaşanan sahte içki vakalarına, yabancı uyruklu kişilerin adının karışmasıyla ilgili de konuşan Dündar, şöyle devam etti:
"Yabancı uyruklu kişilerin şöyle bir durumu var: Kendi bulundukları ülkede bunu yapmak yasak değil ve yapım şeklini çok iyi biliyorlar. Bunlar yakalandıklarında, herhangi bir ciddi cezai yaptırım da yapılamıyor. O yüzden rahat rahat yapıyorlar. Esnaf yaptığında ruhsatı iptal edilir. Adam yapıyor, çalıştığı iş yerindeki arkadaşlarına satıyor. En fazla sınır dışı durumu oluyor. Ki bu tür cezalar da deport sebebi değil."
İÇKİNİN SAHTE OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?
Dündar, alınan içkinin sahte olup olmadığını anlamak için dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıraladı:
"İçkinin sahte olduğunun anlaşılması çok kolay. Alınan şişenin bandrolüne bakılması gerekiyor. Bandrolün kenarında ürünün hem markası hem de cl'i yazar. Sahte alkolde amblem yoktur ya da farklı bir markanın amblemi olabilir. Şişenin yıpranmış olup olmadığına da dikkat etmek gerekiyor. İkinci kez doldurulan şişe mutlaka yıpranır. Orijinal üründe olmaz bunlar. Müşteri ayrıca, bandrol üzerindeki karekoddan ürünü sorgulayabilir"
"VERGİ DÜŞERSE DEVLET DAHA ÇOK VERGİ TOPLAR"
İktidarın, ÖTV miktarını düşürmesi durumunda daha fazla vergi toplayabileceğine dikkat çeken Dündar, "Çünkü insanlar bir şekilde tüketmek istiyor. Devlet ÖTV'yi aşağıya çektiğinde vergi kaybetmeyecek, daha çok vergi toplayacak. Türkiye'de son 10 yılda alkol tüketiminde resmi olarak yüzde 10'luk bir düşüş var. Ama kaçak tüketimde yüzde 400'e yakın bir artış var. Bu da merdiven altına yönelim olduğunu gösteriyor. Devlet makul bir miktara çekerse, topladığı vergi artmış olacak" şeklinde konuştu.