Bütün gerçekçi yazarların ortak iki noktası vardır. Birinci nokta şudur. Gerçekçi yapıtlarda insan, toplumsal bir varlıktır. Bu açıdan Orhan Kemal’e baktıkça, karakterlerin toplumsallığı açıkça görülür. Kabak Hafız, toplumsal yapı içerisinde gerici kümede yerini alır. Kabak Hafız çözümlendikçe, gericiliğin kökleri de kaynakları da görülür. Bu Orhan Kemal’in aydınlanmacı yanını da gösterir. Kabak Hafız, okura halkın konumunu da gösterir. Kabak Hafız, bütün rezilliklerine karşın halkın gözünden düşmez. Bereketli Topraklar Üzerinde; Orhan Kemal bu romanda 1945-50 yılları arasındaki Türkiye’yi... o devrin insanını anlatır. İflahsızın Yusuf, Pehlivan Ali, Köse Hasan Çukurova’ya çalışmaya giden üç köylüdür. Bu üç köylüden biri köyüne dönebilecektir... Fatma karakterinde kadın duyarlılığını görürüz. Bereketli Topraklar Üzerinde romanı, kanlı sömürünün acılı bir serüvenidir. Kanlı Topraklar, 1930’lu yılların ele alındığı bir Çukurova romanı. Topal Nuri karakteriyle topraklar üstünde kanlı kavgalar anlatılır. Bu romanda 1927’de Şimendifer grevi de gündeme getirilir. Gerçekçi yazarların yapıtlarında ortak iki nokta var demiştim. Bu noktaların birincisi, karakterin toplumsallığıdır. Orhan Kemal’in bütün yapıtlarında bunu görürüz. İkinci ortak nokta, canlılık. Orhan Kemal’in bütün yapıtları canlıdır. Ölümünün 50.ci yılında Orhan Kemal’i saygıyla anıyorum.