İzmir'de 30 Ekim 2020'de meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki depremin üzerinden 4 yıl geçti. İzmir depreminde 118 yurttaş hayatını kaybederken bin 34 yurttaşta yaralandı.
Cumhuriyet'te yer alan habere göre, Türkiye’nin son 100 yılda yaşanan yüksek can ve mal kaybına rağmen depreme dirençli olmadığını belirten Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, İzmir'in depreme hazırlıklı olmadığını ve Ege Denizi'ndeki tsunami tehlikesinin göz önünde bulundurulması gerektiğini vurguladı. İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği (İZDEDA) Kurucu Başkanı Haydar Özkan, 80 bin arızalı konuttan yalnızca 5 bininin sorunlarının giderildiğini belirterek, devletin daha fazla destek sağlaması gerektiğini ifade etti. Özkan, birçok ailenin zorlu bir süreçten geçtiğini ve bazı ailelerin konutlarını sattığını dile getirdi.
"CAN KAYIPLARINA RAĞMEN TÜRKİYE DEPREME DİRENÇLİ DEĞİL"
Prof. Dr. Sözbilir, son 100 yılda yaşanan yüksek oranda can ve mal kaybına rağmen Türkiye’nin henüz depreme dirençli bir ülke olamadığını ifade ederek, her büyük deprem sonrası ülkede bir seferberlik başlatıldığını ancak son 100 yılda yaşanan yüksek oranda can ve mal kaybına rağmen Türkiye’nin henüz depreme dirençli bir ülke olamadığını ifade etti. Sözbilir, İzmir'in 6.0'dan büyük bir depreme hazırlıklı olmadığını gösterdiğini vurgulayarak “İzmir’in Karşıyaka, Bayraklı, Bornova, Konak, Altındağ, Işıklar, Pınarbaşı, Balçova, Narlıdere ve Güzelbahçe gibi yer alan binaların önemli ölçüde hasar göreceği ve buna bağlı olarak çok sayıda can ve mal kayıplarının yaşanacağı öngörülmektedir’’ diye konuştu.
7.2'LİK DEPREM ALARMI
İzmir ilinde 17 adet diri fayın bulunduğunu ve bu fayların 6 ila 7.2 büyüklüğünde yıkıcı depremler üretme potansiyeline sahip olduğunu belirten Sözbilir, gelecekte olası bir depreme karşı riskleri azaltmak için sismik tehlike kaynaklarının iyi tanınması ve bina envanterinin sağlamlaştırılması gerektiğini anlattı. Ayrıca, İzmir’in Ege Denizi’ndeki tsunami tehlikesi nedeniyle daha dikkatli olunması gerektiğini vurguladı. Prof Dr. Sözbilir, Türkiye’nin jeolojik yapısının depremleri kaçınılmaz kıldığını ve bu nedenle bilinçli bir strateji geliştirilmesi gerektiğini belirterek “Birincisi yer bilimleriyle yoğrulan bir bilgi birikimine, ikincisi 7'den 70'e belirli bir deprem bilincine, üçüncüsü Devletin sürdürülebilir bir deprem politikasına, dördüncüsü bilimsel gelişmeleri yakından takip eden bilim insanlarına, deprem konusunda uzmanlaşmış yetkin mühendislere ve beşincisi depreme karşı dirençli-sağlıklı bir toplumun çıkarları doğrultusundaki yönetim biçimini ilke edinen yerel yönetimlere ihtiyaç var’’ açıklamasında bulundu.
"SADECE 5 BİNİ BİNA YAPILDI"
İZDEDA Kurucu Başkanı Haydar Özkan da acı olayın ardından 4 yıl geçmesine rağmen yaraların sarılamadığını anlatarak, “İzmir depremi üzerinden 4 yıl geçmesine rağmen hala çözülemeyen birçok sorun var deprem sonrası 80 bin arızalı konut var bunlardan sadece 5 bininin sorununun çözüldü.’’ dedi. Kalan konutların kaderine terk edildiğini vurgulayan Özkan, “Depremzedelerin devletin kentsel dönüşüm kredisine yüksek faiz oranları nedeniyle mahkum edildi. Bazı depremzedeler konutlarını sattı, bazıları ise yeniden inşa için devlet desteği bekliyor.’’ ifadelerini kullandı. Haydar Özkan ayrıca İzmir depremi sonrası CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Deniz Yücel’in de sorunların çözümü için çok destek verdiğini ifade ederek, “Deniz Yücel’in verdiği destek ve katkıları asla unutulmayacak; depremzedeler, Deniz Yücel’in bizim için yaptıklarını her zaman hatırlayacaklar” ifadelerini kullandı.
"PİLOT İL SEÇİLMİŞTİ
2022 yılında Hazine ve Maliye Bakanlığı, İklim ve Afetlere Dirençli Şehirler Projesi kapsamında Dünya Bankası ile 512,2 milyon Dolar kredi sözleşmesini imzalamıştı. 2024 Temmuz ayında ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Dünya Bankası protokolünce ‘İklim ve Afetlere Dayanıklı Şehirler’ projesi kapsamında 330 milyon 500 bin Euro bütçe ile İzmir pilot il seçilmişti. Konuya ilişkin, “Dünya Bankası fonu aracılığıyla kredi tanımlandı ancak bu destekten, inşaatına başlamış olanların yararlanamıyor” diyen Özkan, devletin bu konuda daha fazla destek sağlamasını talep etti.
