Bu bağış elbette, geliri olmayan insanlara dağıtılmak için fon toplama amacını taşımıyor. Evrensel asgari ücret projesini hayata geçirmek için çalışan bilim insanlarını ve projeyi finanse etmek amacıyla zenginlerden “bağış” toplanıyor.
Evrensel asgari ücret projesi için 3 milyon dolar bağış yaptı. ABD’de şu anda 16 şehirde bu projenin pilot bölge olarak hayata geçirilmesi planlanıyor. Projeye göre, her vatandaşa, çalışsın çalışmasın, her ay düzenli bir gelir sağlanacak. Bu gelir sayesinde insanlar temel barınma, giyinme ve yemek ihtiyaçlarını karşılayabilecekler. Dolayısıyla kimse evsiz kalmayacak, kimse aç kalmayacak. Daha iyi şartlarda bir yaşam sürmek isteyenlerin ise fark yaratarak ürün ve hizmet geliştirmesi, diğer bir deyişle çalışması gerekecek.
Universal Basic Income (UBI) olarak tanınan projenin fikir babalarından biri de Bill Gates olarak biliniyor. Gates, geçtiğimiz yıllarda bu fikrin üzerinde çok durmuş ve fikrin hayata geçmesinin kaçınılmaz olacağını öne sürmüştü. Özellikle robotların iş hayatına girmesiyle, pek çok insanın işsiz kalması beklenirken bu insanlara evrensel temel gelir sağlanması gerekeceğini savunmuştu.
Ancak bilim insanlarının ve ekonomistlerin bu yeni kavram üzerinde çözmesi gereken çok fazla soru işareti bulunuyor. Çalışsın veya çalışmasına, her vatandaş aylık belli oranda bir ödeme yapılması, satılan ürün ve hizmetlere talebi artıracağından, enflasyonu da yükselteceği için, çalışmadan para alan insanların satın alma gücü yine sıfıra yaklaşacak. Dolayısıyla bu yeni gelir modelinin belli bazı kurallar ve yasalar ile düzenlenerek enflasyona neden olmayacak şekilde uygulanması gerekiyor ki, bu da çok zor bir görev.
Yine de ABD’de bazı şehirlerde, seçilen bazı pilot bölgelere, düzenli olarak aylık 1000 dolarlık çeklerin dağıtılması denemesi yapılıyor. Bakalım sonuçlar ne olacak ve bu bölgelerdeki enflasyonun etkisi nasıl yok edilecek?
Ayrıca, aylık düzenli gelir elde etme garantisi alan çoğu gencin, eğitim alma motivasyonunun da ortadan kalkabileceği endişeleri yaşanıyor. Bu durumda, daha az eğitimli, daha cahil, daha saldırgan ve tehlikeli toplumlar yaratma tehlikesi bulunuyor.
Muhabir: ecevit bıktım
