Dolmabahçe’de kritik görüşme… Rusya ‘Yapıcı geçti’ dedi, Ukrayna 8 ülkeden garantörlük istedi

Rusya-Ukrayna savaşı sürerken, iki ülke müzakere için Dolmabahçe’de görüştü. ‘Bazı maddelerde anlaşmaya varıldığı’ duyurulan görüşmeye ilişkin taraflar ilk açıklamaları yaptı. Rusya’dan ‘operasyon durdurma’ kararı geldi.

Rusya’nın Ukrayna’ya 24 Şubat’ta başlattığı savaşın ardından taraflar bugün İstanbul’da bir araya geldi. İki ülkenin heyet başkanları Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde görüştü.

Basına kapalı yapılacak toplantı öncesinde AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da heyetlerle kısa bir görüşme yaptı. Erdoğan burada bir açıklamada bulunarak ‘hızlı ateşkes’ çağrısında bulundu.

İstanbul’da Rus heyetiyle görüşmelere katılan Ukraynalı müzakereci David Arakhamia, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu sekiz ülkeyi “garantör ülke” olarak görmek istediklerini söyledi. GörüşmelerE katılan Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Fomin ise ‘bazı maddelerde anlaşmaya vardıklarını’ belirterek, Kiev ve Çernigiv yönlerinde askeri eylemlerini azaltmaya karar verdiklerini açıkladı.

Bu arada İstanbul’da başka bir görüşme yapılmayacak.

İŞTE DAKİKA DAKİKA GELİŞMELER…

21:02 | BİDEN: TÜRKİYE’DEKİ MÜZAKERELERİ İZLEDİK

ABD Başkanı Biden, Rusya ve Ukrayna heyetlerinin Türkiye’deki müzakerelerini izlediklerini ve Rusya’nın bundan sonraki adımlarını takip edeceklerini bildirdi.

17:06 | RUS HEYETİ TÜRKİYE’DEN AYRILDI

İstanbul görüşmelere katılan Rus heyeti Türkiye’den ayrıldı. Görüşme sonrası Ukrayna heyeti otele dönerken Rus heyeti ise Atatürk Havalimanı’na geçti. Rus heyet dün geldikleri uçakla saat 17.00 sıralarında ülkelerine hareket etti. Heyeti, Rusya Başkonsolosluğu yetkilileri uğurladı.

16:07 | ‘MÜZAKERELERE YARIN DEVAM EDİLMEYECEK’

Sputnik’e konuşan bir Rus kaynak, Rusya ile Ukrayna arasındaki müzakerelere yarın devam edilmeyeceğini, Rus heyetinin bu akşam Türkiye’den ayrılmayı planladığını yazdı.

15:00 | RUSYA: KİEV VE ÇERNİGİV’DE OPERASYONLAR AZALTILACAK

İstanbul görüşmelerine katılan Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Fomin, Kiev ve Çernigiv yönlerinde askeri eylemlerini azaltmaya karar verdiklerini açıkladı.

Fomin “Bazı maddeler üzerinde anlaştık” dedi. Fomin “Bazı maddeler üzerinde anlaştık. Ukrayna’nın önerilerini Putin’e ileteceğiz. Putin-Zelenski zirvesi dışişleri bakanları anlaşırsa mümkün” ifadesini kullandı.

14:41 | UKRAYNA’DAN 8 ÜLKEYE GARANTÖR ÇAĞRISI

İstanbul’da Rus heyetiyle görüşmelere katılan Ukraynalı müzakereci Arakhamia, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 8 ülkeyi garantör ülke olarak görmek istediklerini söyledi. Arakhamia “Güvenlik garantileri konusunda anlaşamadık” dedi.

Kiev yönetiminin garantör olarak görmek istediği diğer ülkeler ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Polonya, Kanada ve İsrail.

Arakhamia, “Rusya ile güvenlik garantileri konusunda anlaşmak mümkün olmadı. Tabi ki işin hukuki boyutunu başka bir arkadaşımız paylaşacak. Savaşı sona erdirmek için Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve geleceğini sağlamak için önemlidir. Bunlar Ukrayna’nın güvenliğini garanti edecek. Bunun NATO’nun 5. maddesine benzer olmasını istiyoruz” ifadesini kullandı.

Ukraynalı müzakere heyetinin temsilcileri sözlerine şöyle devam etti: “Gerçekten şunu çok iyi anlamamız gerekiyor. Öncelikli olarak bir referandum gerçekleştirilmesi gerekecek. Vatandaşlar önce sesini duyuracak. Sonra garantör ülkelerin parlamentoda onaylanması gerekecek. Müzakereler sürerken askeri güç kullanılmaması konusunda da ayrı bir müzakere gerekecektir. Tabi ki burada tıkanık konular büyük ölçüde çözülmemiş görünüyor. Manipülasyonlara izin verilmemesi lazım. Sosyal medyada dezenformasyon görüyoruz. Bunun geçerli bir döküman olabilmesi için öncelikle anlaşmaya varılması gerekiyor. Çünkü Viyana Sözleşmesi’ne hepimiz tarafımız. Bunun gerçekleştirilebilmesi için de çeşitli mekanizmaların harekete geçirilmesi gerekecek. Olası bir anlaşma olursa, Rusya’ya bunu ileteceğiz.”

14.17 | İSTANBUL’DAKİ UKRAYNA RUSYA GÖRÜŞMESİ SONA ERDİ 

Dolmabahçe’deki Ukrayna ve Rusya heyetleri arasındaki görüşme sona erdi. Görüşme yaklaşık üç saat sürdü.

13:53 | KREMLİN: ABRAMOVİCH RUS HEYETİNİN RESMİ ÜYESİ DEĞİL

Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, başkent Moskova’da gazetecilere yaptığı açıklamada, İstanbul’daki Rusya-Ukrayna müzakerelerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Peskov, müzakerelerde görüntülenen Rus iş insani Roman Abramovich’in Rusya heyetinde yer alan Rus milyarder Abramovich’in ‘heyetin resmi bir üyesi olmadığı’nı açıkladı.

Abramovich’in Rusya-Ukrayna görüşmelerine tarafların onayıyla katıldığını belirterek, “Abramovich, Rusya ile Ukrayna arasında belirli temasların sağlanmasına yardımcı oluyor. Heyetin resmi bir üyesi değil. Ama yine de o bizim tarafımızda İstanbul’daki müzakerelerde yer alıyor” dedi.

Müzakerelere ilişkin yorum yapabilmek için henüz erken olduğuna işaret eden Peskov, “Bugün ya da yarın, görüşmelerde umut verici bir şey olup olmadığını göreceğiz. Aksi takdirde, Nazizm’den arındırmanın ana hedeflerden olduğu özel askeri operasyon devam ediyor” diye konuştu.

Peskov, Abramovich’in de İstanbul’daki görüşmelere katıldığını teyit ederek, “Abramovich, Rusya ve Ukrayna arasında belirli temasların sağlanmasına yardımcı oluyor. Heyetin resmi bir üyesi değil. Ama yine de o bizim tarafımızda İstanbul’daki müzakerelerde yer alıyor. İki taraf arasında temas kurabilmek için her iki taraftan da onay almanız gerekiyor. Abramovich’in durumunda her iki taraftan da onay var” şeklinde konuştu.

10:58 | MÜZAKERELER BAŞLADI

Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin İstanbul’da bir araya geldiği toplantı, Erdoğan’ın açılış konuşmasının ardından başladı.  İstanbul’daki müzakereler iki gün şeklinde planlandı.

10:20 | ABRAMOVİCH SÜRPRİZİ

09:49 | ERDOĞAN: ÇATIŞMALARIN UZAMASI KİMSENİN YARARINA DEĞİL

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, müzakereler öncesinde açıklamalarda bulundu. Erdoğan, ateşkesin bir anca sağlanması gerektiğini söyledi ve şunları ifade etti:

“Her iki tarafın hakkını koruyan adil bir yaklaşım sergiledik. Ölen her insan, yıkılan her bina refah yolunda harcanması gereken kaynağa zarara vermektir. Artık görüşmelerden somut sonuçlar alınması gereken bir döneme girdik. Barış ve istikrar için sorumluluktan kaçmadık. Bir an önce ateşkesin sağlanması herkesin faydasınadır. Bu konuşmadan sonra Taşkent’e gidiyorum. Ancak Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nu İstanbul’da bırakıyorum.”

Erdoğan “Adil bir barışın kaybedeni olmayacağına inanıyoruz. Çatışmanın uzaması hiç kimsenin yararına değildir” ifadelerini de kullandı.

09:17 | UKRAYNA: AZAMİ TALEBİMİZ KALICI ATEŞKES

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, yerel televizyonların ortak yayınında yaptığı konuşmada İstanbul’da yapılacak Rusya-Ukrayna müzakerelerini değerlendirdi.

Kuleba, “Devlet başkanımız heyetimize çok net talimatlar verdi. İnsanlar, toprak ve egemenlik üzerine pazarlık yapmayacağız. Pozisyonumuz beton gibi serttir ve uluslararası hukuktan, Ukrayna ordusundan, Rusya’ya uygulanan uluslararası yaptırımlardan, savunmamız için Ukrayna’ya aktarılan ve aktarılmakta olan silahlardan güç almaktadır” dedi.

Ukrayna’nın tarafının kilit talepleri konusunda da konuşan Kuleba, “Türkiye’deki müzakerelerde asgari talebimiz insani sorunların çözümü, azami talebimiz ise ateşkes ve bunun için sürdürülebilir anlaşmanın sağlanması olacaktır” bilgisini verdi.

Kuleba, Türkiye’deki müzakerelerde referandum konusunun konuşulmayacağını, bunun Ukrayna’nın iç meselesi olduğunu kaydetti.

09:15 | MÜZAKERE BAŞLIKLARI

AA’nın haberine göre Rusya ve Ukrayna arasındaki görüşmelerde ele alınması beklenen başlıklar ise şu şekilde;

TOPRAK

Müzakerelerdeki en zorlu başlık. Donbas yani ülkenin doğusunda Donetsk ve Luhansk’tan oluşan bölgedeki, Rusya destekli ayrılıkçılar iki yerde de bağımsız Cumhuriyet ilan etti, Rusya tanıdı. Moskova geçen hafta Donetsk’in yüzde 54’ünü, Luhansk’ın yüzde 93’ünü ele geçirdiğini ilan etti. Zelenski önceki gece Donbas’ta çözüm istediğini söyledi.

TARAFSIZLIK

Ukrayna’nın tarafsızlığı, Rusya’nın taleplerinin başında geliyor. Moskova, savaş öncesi Ukrayna’nın hiçbir zaman NATO’ya üye olmayacağına dair yazılı güvence istiyordu. Rusya, saldırının amaçlarından birini de Ukrayna’nın silahsızlandırılması olarak ilan etti. Ukraynalı yetkililer, son bir ayda ülkenin NATO’ya üye olmayacağını dile getirdi. Zelenski de önceki gece tarafsızlık konusunda müzakereye hazır olduğunu ilan etti.

RUSLARIN HAKLARI

Rusya’nın doğusunda Rusça konuşan bir nüfus bulunuyor. Ukrayna 2019’da çıkardığı yasayla Ukrayna dilini zorunlu hale getirmişti.Memur, asker, doktor ve öğretmen olmak için Ukraynaca konuşmak gerekiyor. Ancak, Rusça’nın statüsü Moskova’ın talepleri arasında bulunuyor. Zelenski bu başlığın müzakerelerde konuşulduğunu açıkladı.

‘NAZİLERDEN ARINDIRMA’

Ruslar, “Azak Tugayı” gibi aşırı sağcı grupların Rusça konuşan halka “soykırım” yaptığını iddia ediyor. Ukrayna ise iddiaları kesin bir dille reddediyor. Bununla birlikte, “Nazilerden arındırma” Rusların ortaya attığı bir kavram ve “silahsızlanma” başlığıyla birlikte anılıyor.

Öte yandan, Ruslar başta Zelenski hükümetinin değişmesinden bahsediyordu. Şimdilerde Ukrayna’nın kendi ordusuna sahip olabileceğinden ancak Batılı ülkelerin silahlarına ve üslerine ev sahipliği yapmamasından söz ediliyor.

Rus heyet İstanbul’da! İşte dakika dakika tüm gelişmeler…