Borsanın devre kesici nedir? Ne işe yarar?

Yayın tarihi: 21 Aralık 2021 Salı 12:51 pm - Güncelleme: 21 Aralık 2021 Salı 12:51 pm

Piyasadaki ani dalgalanmalar nedeniyle Borsa İstanbul yüzde 7 oranında değer kaybedip devre kesmişti. Bugün Borsa İstanbul’da uygulanan devre kesiciye bir yenisi daha eklendi. Öte yandan, alınan yukarı adım kuralı bugün de devam edecek. Peki Borsa devre kesici nedir? ne işe yarar? nasıl uygulanır ve ne kadar sürer? Cevaplar haberin devamında…

Devre kesici; kısaca yatırımcıların belirlenen sınırları aşan fiyat dalgalanmalarından negatif etkilenmemesi için piyasaya rahatlama imkanı sağlayan bir sigorta sistemidir.

BORSA DEVRE KESİCİ NEDİR? NE İŞE YARAR?

2015 yılında Borsa İstanbul tarafından hayata geçirilen bu sistem sayesinde yatırımcıların sermayeleri güvence altına alınmıştır.

Piyasa bazen olağan seyrindeyken yeni bir haber, gelişme ya da spekülatif bir hamle ile bozulmaya uğrayabilir. Bu şekilde bir payın fiyatında %10 yükseliş yada %5 düşüş meydana geldiğinde bu sistem devreye girer.

Devre kesici çalışan payda sürekli olarak işleme ara verir. Devre kesiciyi harekete geçiren, yani belirlenen fiyat eşiklerini geçen emirler iptal edilir. Yapılan işlemler tamamen durdurulur.

Devre kesici harekete geçtiğinde ilgili payda tek fiyat yöntemi ile fiyat oluşturmak için belirli bir süre emir toplanır. Süre sonunda emirler eşleştirilir ve fiyat oluşturulur. Oluşan fiyatın duyurulmasının ardından işlemlere ‘sürekli işlem’ yöntemi ile devam edilir.

Devre kesici uygulamaları hem yatırımcıyı hem de piyasaları korur.

DEVRE KESİCİ NASIL UYGULANIR?

Borsa devre kesici uygulaması manuel olarak değil, otomatik olarak kendisi devreye girer.

Borsa İstanbul devre kesiciyi şöyle açıklıyor: BİST 100 endeksinin gün içerisinde önceki günün kapanışına göre ilk eşik olarak %5 veya daha fazla ve ikinci eşik olarak %7 veya daha fazla oranda düşmesi halinde Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi devreye girecek ve Pay Piyasası, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasındaki (VİOP) paya ve pay endekslerine dayalı sözleşmeler ile Borçlanma Araçları Piyasası Pay Repo Pazarı’nda işlemler geçici olarak durdurulacaktır.

NE KADAR SÜRER?

Değişiklik gösteren bu durum borsadaki trafiğe bağlıdır, net bir bilgi mevcut değildir.

Borsada ikinci ‘devre kesici’ uygulandı