Osman Can: Mevcut sistem sorun çözmez, sorun üretir

Anayasa Mahkemesi’nin eski raportörü ve AKP’de bir dönem milletvekili olarak siyaset yapan Osman Can, KRT’den Deniz Gez’in haberine göre gündemi sallayan  50+1 konusu hakkında konuştu. Can“Mevcut sistemin en mantıklı ve doğru kısmı yüzde 50+1 kuralıdır, mevcut sistem sorun üretiyor” dedi.

Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu Üyesi Cemil Çiçek’in “50+1 ciddi problem çıkarıyor” ifadelerinden sonra siyasi arenada büyük hareketlilik yaşanmış, konu acil seçim çağrılarına kadar ilerlemişti. Çiçek’in 50+1 yorumuna katılan bir diğer isim AKP’de bir dönem milletvekili olarak görevde bulunan Anayasa Mahkemesi’nin eski raportörü Osman Can’dan geldi.

“CHP’NİN KAPATILMA İDDİASI HUKUKİ BİR GERÇEKLİĞE DAYANMIYOR”

CHP’nin kapatılabileceğine yönelik söylemlerin hukuki bir gerçekliğe dayanmadığına dikkat çeken Can “HDP ve CHP’nin kapatılması ihtimali bile yok” diyor. HDP’ye açılan kapatma davasıyla seçime parti olarak girmesinin engellenmek istendiği ve bunun iktidarın lehine bir tablo yaratacağını ifade ediyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Saadet Partisi Lideri Temel Karamollaoğlu ile görüşmesinde dillendirdiği 50+1 kuralı, Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu Üyesi Cemil Çiçek’in “50+1 sorun çıkarıyor” sözleriyle kamuoyunda tartışmaya açıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan kararın TBMM’de alınabileceğini söyleyerek topu muhalefete attı ancak iktidar ortağı Devlet Bahçeli kesin bir dille karşı çıkarak konuyu kapattı. Bu konuyla ilgili görüşlerini paylaşan Can:

“Yüzde 50+1 kuralı 2017 yılında getirilen sistemin tek mantıklı ve doğru kısmı. Eğer başkanlık sistemi gibi bir şey olacaksa ve başkan da meşruiyetini halktan alacaksa, en az yüzde 50+1’in onayını alması gerekiyor. Tek kişi için yapılacak bir seçimde yüzde 50+1 meşruiyet için önemli. Eğer bu kural olmazsa seçime de gerek yok. Seçimler basit çoğunluk sistemine dayanır. Sistem değişikliğinde getirilen tek doğru nokta bu kuraldı. O da ortadan kalkarsa zaten gerisini konuşmamıza gerek yok.”

“HUKUKU HATIRLATMAK TEHDİT DEĞİLDİR”

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu 18 Ekim’i milat göstermiş kamu görevlilerine “Size kanun dışı her ne yaptırılıyorsa durun, emir aldım diyerek bu kirli işlerden sıyrılamazsınız” demişti. Kılıçdaroğlu’nun bu sözleri kamu görevlilerine yönelik tehdit olarak tartışmaya açıldı hatta konu yargıya taşınmıştı.

Osman Can hukuku hatırlatmak tehdit değildir diyerek “Parlamenter sistemde bürokratların hukuka aykırı davranması durumunda onu koruyabilecek bir mekanizma yoktu. Mevcut sistemde Cumhurbaşkanı ‘Ben uygun gördüm atıyorum’ diyor. Bu bürokrasinin, yürütmenin politik bir aygıta dönüştüğüne işaret eder. Ancak bu durum açıkça hukuka aykırı emirlerin yerine getirilmesinin gerekçesi değildir. Çünkü Anayasa’da hüküm açık; Kanuna aykırı emir yerine getirilemez. Bu konuda bürokrasi sorumluluktan kurtulamaz.”

ERDOĞAN TEKRAR ADAY OLABİLİR Mİ?

Can, gelecek seçimde AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın aday olup olamayacağı konusuyla ilgili “2017 Anayasa değişikliği sistemin uyarlanmasından başka bir şey değil. Eğer sistem Erdoğan’a göre uyarlandıysa yeniden aday olamaması gerekiyor, çünkü zaten cumhurbaşkanıydı, yani varlığını devam ettiriyordu. Cumhurbaşkanı sıfatı değişmedi, değişiklikler yapıldığı zaman buna ilişkin bir kural konmadı.Anayasa değişikliği ile yapılan şey aslında mevcut yetki haritasında bazı yetkilerin alınıp mevcut cumhurbaşkanına devredilmesi şeklinde gerçekleştirildi. Burada bir süreklilik var. Eğer süreklilik var diyebiliyorsak, bu durumda cumhurbaşkanının ikinci görev süresi 2018 yılında başlamış demektir. Eğer Cumhurbaşkanı parlamento seçimlerinin yenilenmesine karar vermezse yeniden aday olma ihtimali yoktur. Ama bunun tam tersini savunmak da hukukidir. Çünkü bu konuda bir netlik yok. Bu konuda karar merci Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Seçim Kurulu’dur” dedi.

“MEVCUT BAŞKANLIK SİSTEMİ SORUN ÜRETİYOR”

‘Sizce parlamenter sistem Türkiye’nin kurtuluş reçetesi mi?’ sorusunun yöneltildiği Osman Can, mevcut başkanlık sistemi sorun çözmüyor direyek “Hükümet modelleri ülkelerin sorunlarını çözmez. Sorunları çözecek olan iktidarlar, parlamento kompozisyonları, siyasi ekiplerdir. Anayasal düzen bunun yollarını ve usullerini öngörmelidir. Mevcut başkanlık sistemi sorun çözmüyor. Mevcut sistem kişisel iktidara, dolayısıyla otoriterizme izin veren bir sistem. Böyle olduğu için de sorun çözmez, sorun üretir. Parlamenter sisteme geçmek değil, demokratik, rasyonel, yani kararları gerçekten toplumun almasını öngören bir düzen inşa etmek Türkiye’yi düzlüğe çıkarır.” dedi.

AKP’de 50+1 çatlağı büyüyor: Uçum ve Tayyar tartıştı, Turan’dan açıklama geldi