YSK üyelerinin görev sürelerinin uzatılması ne anlama geliyor?

Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun değişikliklerine göre mevcut başkan ve üyeler 2022 Ocak ayına kadar görevde kalacak.

YSK başkanı ve bazı üyelerinin görev süresi 2019 yılında sona erecekken, çıkartılan ve 28.12.2018 tarihinde yürürlüğe giren yasa ile bu kişilerin görev süresi 2020 yılı Ocak ayına kadar uzatıldı. Yapılan bu düzenleme nedeniyle YSK internet sayfasından da açıkça anlaşıldığı üzere YSK Başkanı Sadi Güven, YSK üyeleri Zeki Yiğit ve İlhan Hanağası’nın görev sürelerinin uzatıldığı anlaşılmaktadır. Diğer üyelerin görev süresi YSK’nın internet sayfasından anlaşılamamaktadır.

YSK üyelerinin görev süreleri Anayasa’da değil 1961 tarih ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Hakkındaki Yasa’da düzenlenmiştir. Bu nedenle Anayasa değişikliğine gerek duyulmadan 298 sayılı Yasa’da 1979, 1987, 1997 ve 1999 yıllarında yapılan değişikliklerle YSK üyelerinin görev sürelerinin uzatılması yoluna gidilebilmiştir. Seçimlerle ilgili yasalarda yapılan bu gibi değişikliklerin yarattığı tartışmalar nedeniyle 2001 yılında Anayasa’ya 67/son madde olarak, “seçim yasalarında yapılan değişikliklerin bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanamayacağı” yolunda hüküm eklenmiştir.

2017 yılında YSK’nın yetki ve görevleri ile ilgili 7062 sayılı ayrı bir özel yasa çıkartılmış, bu yasanın geçici 1’inci maddesiyle, bazı YSK üyelerinin görev süreleri yine uzatılmıştır. 28.12.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7159 sayılı Yasa ile seçim hukukunun uzmanlık gerektirdiği, YSK’da uzmanlaşan üyelerin görevlerini sürdürmelerinde yarar görüldüğü, 1997 ve 1999 yıllarında da benzer düzenlemelerle YSK üyelerinin görev sürelerinin uzatıldığı belirtilerek, 31 Mart 2019 tarihinde de seçimler yapılacak olması nedeniyle, 2019 yılında görev süreleri sona erecek olanların görev sürelerinin 2020 Ocak ayına kadar uzatıldığı belirtilmiştir.

2017 yılında YSK ile ilgili özel yasa çıkartılırken, Anayasa’nın 127 nci, 2972 sayılı Yasa’nın 8 inci maddeleri uyarınca yerel yönetim seçim takviminin 1 Ocak 2019 tarihinde başlayacağı ve yerel yönetim seçimlerinin de 31 Mart 2019 tarihinde yapılacağı bilinen bir durum olmasına, o tarihte Anayasa’nın 67/son maddesi nedeniyle bir süre engeli de bulunmamasına rağmen, 2019 yılında görev süresi sona ereceklerle ilgili bir düzenleme yapılması yoluna gidilmemiştir.

Şimdi 7159 sayılı yasa ile yapılan düzenlemede, 1997 ve 1999 yıllarında da benzer düzenlemeler yapıldığı gerekçe gösterilmekte ise de, seçim dönemlerinde bu gibi düzenlemelerden hareketle tartışmalar yaşanmaması için 2001 yılında Anayasa’nın 67/son maddesine eklenen hükümle, seçimlere bir yıl kala seçim yasalarında yapılan değişikliklerin o seçimlerde uygulanamayacağı hüküm altına alınmıştır. Yapılan düzenleme sırasında bu hüküm gözetilmemiştir. Kaldı ki YSK’ye üye seçilecekler de, YSK’da uygulama yaptıkça uzmanlaşan kişiler değil, yargıç kimliği gereği seçilen kişiler olmalıdır.

YSK ile ilgili düzenlemeler, YSK’nın yetki ve görevleri konusu 298 ve 7062 sayılı Yasalar kapsamında kalmakta olup, bu yasalar da Anayasada belirtilen seçim yasaları kapsamındaki yasalardır. Bu durum karşısında her ne kadar 7062 sayılı Yasa’da değişiklik yapan 7159 sayılı sayılı Yasa ile 2019 yılında görev süresi sona erecek YSK başkan ve bazı üyelerinin görev süreleri uzatılmış ise de, bu hükmün Anayasa’nın 67/son maddesi nedeniyle 2019 yılındaki seçimlerde uygulama yeteneği bulunmadığından, 7159 sayılı Yasa kapsamında kalan YSK Başkan ve bazı üyelerinin görev sürelerinin 2019 yılı Ocak ayında dolduğunun gözetilmesi ve bu konuda yetkili ve görevli Yargıtay ve Danıştay tarafından seçim yapılması için 31.12.2018 tarihi itibarıyla YSK, Yargıtay ve Danıştay’a başvuru yapılmıştır.