Yerel seçimlerde Ankara’yı kazanan İstanbul’u da kazanmış

Yayın tarihi: 12 Mart 2019 Salı 5:35 pm - Güncelleme: 16 Nisan 2020 Perşembe 5:37 pm

Ömer Ödemiş

Yerel seçimler Türkiye tarihinde hep önemli olmuş. Özellikle de metropol kentlerde alınan yerel seçim sonuçları iktidarların geleceğini belirlemiş. Ankara ve İstanbul da yerel seçimleri belirleyen şey adaydan daha ziyade iktidarda olan partinin ekonomik ve siyasal politikaları olmuş. Ülke genelinde ekonomide sıkıntı yaşandığında yada siyasal bir kriz yaşandığında bu iki kent aynı refleksi göstererek sonucu belirlemişler.

Ankara ve İstanbul’un toplan seçmen sayısı14 milyon 500 civarında. Yani toplam 57 milyon seçmenin yaklaşık yüzde 25.’ni oluşturuyor ve Türkiye’nin bir anlamda yönünü belirliyor.

1963 seçimlerinden günümüze kadar sürece baktığımızda, Yerel seçimlerde Ankara’yı kazanan parti, İstanbul’u da kazanmış. Ya da tam tersi. İstanbul’u kazanan Ankara’yı da kazanmış.

  • 1963 Yerel seçimleri Ankara Adalet Partisi……İstanbul Adalet Partisi
  • 1968 Yerel seçimleri Ankara Adalet Partisi…….İstanbul Adalet Partisi
  • 1973 “ Ankara CHP………………İstanbul CHP
  • 1977 “ Ankara CHP………………İstanbul CHP
  • 1984 “ Ankara ANAP…………… İstanbul ANAP
  • 1989 “ Ankara SHP………………İstanbul SHP
  • 1994 “ Ankara RP………………..İstanbul RP
  • 1999 “ Ankara RP…………………İstanbul RP
  • 2004 “ Ankara AKP……………….İstanbul AKP
  • 2009 “ Ankara AKP……………….İstanbul AKP
  • 2014 “ Ankara AKP……………….İstanbul AKP

Son 50 yıldır Türkiye de yaşanan yerel seçimlerde Ankara İstanbul hep ay sonucu üretmiş.. Ankara’yı kazanıp İstanbul’u kaybeden bir parti olmamış. Bu son 50 yıllık yerel seçimlerde alınan Ankara ve İstanbul sonuçları şöyle okunabilir.

  • Ankara ve İstanbul kentlerinin sosyolojik ve sınıfsal konumları birbirine yakın.
  • Sosyolojik olarak benzer şeylere tepki gösteriyorlar.
  • Merkezi hükümetin politikalarından diğer illerden daha fazla etkileniyorlar.
  • Ekonomik ve siyasal çalkantılarda daha fazla etkileniyorlar.
  • Adayların kimliğinden çok partilerin politikalarına göre oy veriyorlar.
  • Ekonomik krizlerden daha fazla etkileniyorlar.
  • Ankara da ve İstanbul’da seçim kaybeden partiler iktidarları da kaybediyorlar.
  • Ankara ve İstanbul’da yerel seçimleri kazananlar iktidarı da kazanıyorlar.
  • Her iki kentte de feodal etkiler daha zayıf.
  • Her iki kente de tüm diğer kentlerden gelenlerin olduğunu düşündüğümüzde bu iki kent tüm Türkiye’nin tepkisini yansıtıyor.

Önümüzde kısa süre sonra bir yerel seçim var. Ekonomik kriz öncelik bu iki büyük kenti vurdu. Her iki kentin insanları da ciddi bir şekilde yoksullaştılar. Yaşamlarını idame ettiremeyecek duruma geldiler. Merkezi iktidarın tüm politikalarının yanlışlarını, sonuçları doğrudan ve ağır olarak yaşıyorlar. Bu nedenle tepkileri kırsal kentlerden daha farklı oluyor.

Yayınlanan anket sonuçlarına ve bu iki kentte esen seçim rüzgârlarına baktığımızda iktidarın hırçınlığının nedenlerini anlıyoruz. Ankara ve İstanbul kentlerini kaybetme ihtimalinin yarattığı telaş Erdoğan’ı değişik hamlelere yöneltiyor. Özellikle milliyetçi refleksleri canlandırma girişimleri bu etkilemeye dönük siyasal adımdır. Kararsız seçmenlerin önemli bir kısmının daha önceki seçimlerde MHP’ye oy vermiş seçmenler olduğu gerçeği, iktidarı milliyetçi söylemlere ve eylemlere yöneltiyor. AKP bir biçimde bu seçmenleri etkileyerek olumsuz gidişi durdurmak istiyor. MHP birlikteliği beklenilen sonucu veremiyor. Milliyetçi tabanda inandırıcılık yaratamadı. Tüm çırpınış bu kesimin oyunu da alarak az bir kayıp bu yerel seçimi atlatmak için.

Beka söylemi bu gerçeğin bir başka itirafıdır. Yerel seçimleri ya da Ankara ve İstanbul kentlerini kaybetme durumunda hiçbir iktidar ayakta kalamaz. Bunu biliyorlar. Bunu görüyorlar. Bu nedenle telaşlı ve hırçınlar.

Tüm çırpınışlar boşuna. Ankara ve İstanbul ellerinden gidiyor. Sonrası;

Türkiye….