Yeni tip koronavirüs salgını döneminde insanların evlere kapanması evcil hayvanları olumsuz etkiledi. Özellikle alanlarının ihlal edildiğini düşünen kedilerde antidepresan ve sakinleştirici ilaç kullanımında artış yaşandı.
PLOS Medicine isimli hakemli bilim dergisi, yeni tip koronavirüs salgını döneminde, kedi, köpek ve tavşan gibi evcil hayvanlarla vakit geçirmenin kişilerin akıl sağlığına olumlu etki ettiğine ilişkin bir araştırma yayımladı. Ancak dergi, insanların karantina sürecinde evcil hayvanlarla vakit geçirmekten çok hoşnut olduğunu belirtse de evcil hayvanların bu durumdan pek memnun olmadığının ortaya çıktığını bildirdi. Hayvan davranışları uzmanı veteriner hekim Emmanuele Titeux tarafından yapılan araştırmada, veteriner hekimlere sinir ve ilginç davranışlar şikayetiyle getirilen evcil hayvan sayısında artış görülürken, özellikle kedilerin sakinleştirici ilaç kullanımında artış yaşandığı vurgulandı.
Karantina sürecinde Türkiye'de de evcil hayvanlarda özelikle kedilerde kusma, idrar problemleri, agresif eylemlerde artış, farklı noktalara idrar yapma gibi durumlar yaşandığı, antidepresan ve sakinleştirici ilaç kullanımının arttığı öğrenildi. Veteriner Hekim Doğa Erdinç, "Bu ilaçların kullanımında belirgin bir artış var. Hayvanseverler, kedi ve köpekleriyle evde daha uzun zaman geçirdikleri için onların problemlerini daha iyi gözlemleyebiliyorlar. Aynı zamanda kısıtlamalara bağlı olarak hayvanların stresi artıyor" dedi.
"KENDİ ALANINDA KALMAK İSTİYOR"
Karantina sürecinde evde beslenen kedi ve köpeklerin insanlarla daha sık bir araya gelmek durumunda kaldığını ifade eden Erdinç, "Kediler, genellikle bir alan koruyan ve evde kendi alanında olmak isteyen canlılardır ve vahşilerdir. Bu süreç içerisinde evde normalden farklı olarak bireylerin bir arada yaşaması durumu söz konusu oldu. Örneğin bir kedi normalde sabah saatlerinde yalnız kalıyorken karantina sürecinde kalamadı. Bundan dolayı bir takım psikolojik problemler oluşuyor" diye konuştu.
Kedilerin bazen yaşadığı psikolojik problemleri belli etmediğini söyleyen Erdinç, "Kediler strese girdiklerinde idrar yolu rahatsızlığı oluşur. Bu dönemde idrar yolu rahatsızlıklarının da arttığını görüyoruz. Köpekler stresli olduğunda genellikle mide- bağırsak problemleri yaşıyor. Kusma, idrar problemleri, agresyonda artış, köpeklerde kapı kenarlarını kemirme, kedilerde farklı noktalara idrar yapma stresin belirtileridir” ifadelerini kullandı.
"ENERJİLERİNİ ATAMIYORLAR"
Köpekler için durumun daha farklı olduğunu anlatan Erdinç, "Köpekler normalde hızlı bir şekilde dışarıda rahatça gezebiliyordu, sokağa çıkma kısıtlamalarında ise bir takım özel izinler verilse de daha kısa geziyorlar ve uzun yürüyüşler yapamıyorlar. Enerjilerini atamadıkları için strese giriyorlar. Bununla alakalı pek çok geri dönüşler alıyoruz" dedi.
"YÜZÜMÜZE BİLE BAKMIYOR"
Hayvansever Büşra Çağlar, kedisiyle geçirdikleri zamanları şöyle anlattı:
"Çok fazla evde olmamızdan dolayı evcil hayvanlar ve özellikle de özgürlüklerine düşkün olan kediler, onların alanlarını daralttığımız için strese girdi. Kaygı oranları yükseldi. Bizler de onları sakinleştirme amaçlı veteriner tavsiyesine uyarak birtakım sakinleştiriciler kullanmaya başladık. Hatta prize takılarak kullanılan ve hayvanların stres seviyesini azaltan bir mekanizma satın aldık. Bunun insanlar üzerinde bir etkisi yok ancak hayvanları sakinleştiriyor. Bu tür şeyler kullanarak sevimli dostlarımıza destek olmaya çalışıyoruz. Önceden bizi sevgiyle karşılardı fakat şu an yüzümüze bile bakmıyor. Yatak altına kaçma, hiç beklenmedik noktalara idrarını bırakma gibi pek çok problem yaşamaya başladık. Bizimle vakit geçirmek istemiyor, oyun oynamak istemiyor"
"YAŞAM ALANLARINA GİRDİK"
Hayvansever Mutlu Çağlar ise şu ifadeleri kullandı:
"Necmi ve Bulut isminde iki kedimiz var, Pandemi sürecinde ikisinde de farklı davranışlar gözlemledik. Necmi biraz daha uysal, hırçınlığı yok. Ancak Bulut agresifleşti. Veterinerimizin tavsiyesiyle sakinleştirici kullandık. İki kedimiz de de farklı davranışlar gözlemledik. Onların yaşam alanlarına girdik. Bu yüzden rahatsız oldular. Belli saatlerde uyumayı seviyorlardı ve uyku saatleri de bozuldu".
