Tüm yurtta işçiler meydanlarda! İşte il il 1 Mayıs alanları

Yayın tarihi: 1 Mayıs 2023 Pazartesi 12:00 am - Güncelleme: 1 Mayıs 2023 Pazartesi 12:08 am

1 Mayıs İşçi Bayramı, işçilerin “işgününün kısaltılması” talebiyle patronlara karşı mücadelesiyle 1856 yılında ortaya çıktı. Türkiye’de ise 34 yurttaşın hayatını kaybettiği 1977 yılının 1 Mayıs’ı ise tarihe ‘Kanlı 1 Mayıs olarak geçti.

1 Mayıs İlk kez 1856’da Avustralya’nın Melbourne kentinde taş ve inşaat işçileri, günde sekiz saatlik iş günü için Melbourne Üniversitesi’nden Parlamento Evi’ne kadar bir yürüyüş düzenledi.

1 Mayıs 1886’da Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu önderliğinde işçiler günde 12 saat, haftada 6 gün olan çalışma takvimine karşı, günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bıraktılar. Şikago’da yapılan gösterilere yarım milyon işçi katıldı. Luizvil’de (Kentaki) 6 binden fazla siyah ve beyaz işçi, birlikte yürüdü. O dönemde Luizvil’deki parklar, siyahlara kapalıydı. İşçiler, sokaklarda yürüdükten sonra hep birlikte Ulusal Park’a girdi. Her eyalet ve kentte, siyah ve beyaz işçilerin birlikte yaptığı gösteriler, gazeteler tarafından, ‘Böylece ön yargı duvarı yıkılmış oldu’ şeklinde yorumlanmıştı.

Bu gösteriler 1 Mayıs’ı izleyen günlerde tüm harareti ile devam etti ve 4 Mayıs’ta kanlı Haymarket Olayı’na yol açtı.

Uygulanan yasal baskılarla bu gösterinin tekrarlanması engellendi. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889’da toplanan İkinci Enternasyonal’de Fransız bir işçi temsilcisinin önerisiyle 1 Mayıs gününün tüm dünyada “Birlik, mücadele ve dayanışma günü ” olarak kutlanmasına karar verildi. Böylece ikinci gösteri 1890 yılında yapılabildi.

Zamanla 8 saatlik işgünü birçok ülkede resmen kabul edildi. 1 Mayıs böylece işçilerin birlik ve dayanışmasını yansıtan bir bayram niteliğini kazandı. Günümüzde sosyalist ülkelerde (Çin Halk Cumhuriyeti, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Vietnam, Laos, Küba, Venezuela, Nepal, Bolivya) ve daha birçok ülkede tatil günü olan 1 Mayıs’ı işçiler büyük kitle gösterileriyle kutlar; bazı ülkelerde 1 Mayıs siyasal bir eylem biçimini de alır.

DİSK Genel Başkanı Çerkezoğlu: “Taksim’in yasaklı olduğu son 1 Mayıs olacaktır”

1 Mayıs kutlamalarında hayatlarını kaybedenler anıldı

KANLI 1 MAYIS

1 Mayıs 1977 günü İşçi Bayramı’nı kutlamak üzere çeşitli illerden İstanbul’a gelen yaklaşık 500 bin kişi DİSK’in organizasyonu önderliğinde Taksim Meydanı’nı doldurdu.

Katılımın yüksek olması sebebiyle kortejlerin alana girmesi uzun sürmüş, miting de uzamıştı. Saat 19.00 sularında dönemin DİSK başkanı Kemal Türkler konuşmasının sonuna geldiğinde etraftan silah sesleri duyulmaya başlandı. Sular İdaresi binasının üstünden ve meydandaki otelin çeşitli katlarından açılan bu ateş sonucu insanlar panik halde kaçmaya başladı, kısa bir süre içinde Intercontinental Oteli’nin de üst katlarından da ateş açıldı.

İnsanlar panik halinde kaçmaya çalışırken panzerler de kalabalığın arasına doğru girmeye ve kitleleri sıkıştırarak Kazancı Yokuşu`na itmeye başladı. Kalabalığa ateş açılıyordu fakat polis ateş açanlara değil, kalabalığın üstüne saldırıyordu. Bir kamyonun tıkadığı Kazancı Yokuşu’ndan aşağıya kaçmaya çalışan kalabalığı daha da korkutmak için bir daha ateş açıldı. İnsanlar panzerler altında kalarak ve birbirlerini ezerek kaçmaya devam etti.

28 kişi ezilme ya da boğulma nedeniyle, 5 kişi vurulma nedeniyle, 1 kişi de panzer altında kalarak yaşamını yitirdi, yaklaşık 130 kişi de yaralandı. Ölenlerin çoğu Kazancı Yokuşu’nun başında, park edilmiş kamyon yüzünden sıkışarak ölmüşlerdi. 470 kişi gözaltına alındı fakat hiçbirinin olayla ilgisi kurulamadı. Ateşi kimin açtığı tam olarak belirlenememiş, olay halen aydınlatılamamıştır. Sular idaresinin çatısından ve otel odalarından ateş açanlar bulunamamıştır.

1 MAYIS MARŞI

Günlerin bugün getirdiği baskı zulüm ve kandır
Ancak bu böyle gitmez sömürü devam etmez
Yepyeni bir hayat gelir bizde ve her yerde

1 Mayıs 1 Mayıs işçinin emekçinin bayramı
Devrimin şanlı yolunda ilerleyen halkların bayramı

Yepyeni bir güneş doğar dağların doruklarından
Mutlu bir hayat filizlenir kavganın ufuklarından
Yurdumun mutlu günleri mutlak gelen gündedir

1 Mayıs 1 Mayıs işçinin emekçinin bayramı
Devrimin şanlı yolunda ilerleyen halkların bayramı

Vermeyin insana izin kanması ve susması için
Hakkını alması için kitleyi bilinçlendirin
Bizlerin ellerindedir gelen ışıklı günler

1 Mayıs 1 Mayıs işçinin emekçinin bayramı
Devrimin şanlı yolunda ilerleyen halkların bayramı

Ulusların gürleyen sesi yeri göğü sarsıyor
Halkların nasırlı yumruğu balyoz gibi patlıyor
Devrimin şanlı dalgası dünyamızı kaplıyor

Gün gelir gün gelir zorbalar kalmaz gider
Devrimin şanlı yolunda bir kağıt gibi erir gider

Söz ve Müzik : Sarper ÖZSAN

İL İL 1 MAYIS ALANLARI

İstanbul
Toplanma: 11.00 | Cevahir Hotel Önü Maltepe
11.00 | İdealtepe Marmaray İstasyonu
Miting: 15.00 | Maltepe Miting Alanı

* İstanbul’da bazı sendikalar, demokratik kitle örgütleri ve siyasi partiler 1 Mayıs’ta Taksim’de olacağını duyurdu.

Ankara
Toplanma: 11.00 | AKM Önü
Miting: 13.00 | Tandoğan Meydanı

İzmir
Toplanma: 12.00 | Cumhuriyet Meydanı
Miting: 13.00 | Gündoğdu Meydanı

Hatay
Toplanma: 16.30 | Necla Duran Parkı
Miting: 17.30 | Defne Sevgi Parkı

Antalya
Toplanma: 14.00 | Aydın Kanza Parkı
Miting: 15.30 | Cumhuriyet Meydanı

Aydın
Toplanma: 11.00 | Taşköprü Mevkii
Miting: 13.00 | Atatürk Kent Meydanı

Muğla
Toplanma: 11.00 | Mehmet Ali Eren Parkı
Miting: 13.00 | Sosyo Kültürel Alan

Adana
Toplanma: 16.00 | Kasım Gülek Köprüsü
Miting: 16.30 | Uğur Mumcu Meydanı

Mersin
Toplanma: 10.30 | Eski TSG Stadyumu
Miting: 13.00 | Cumhuriyet Meydanı

Tarsus
Toplanma: 14.00 | Kleopatra Kapısı
Miting: 16.00 | Cumhuriyet Meydanı

Zonguldak
Toplanma: 10.30 | İstasyon Alanı
Miting: 11.00 | Madenci Anıtı

Bartın
Toplanma: 11.00| Kemerköprü Meydanı
Miting: 12.30| Cumhuriyet Meydanı

Eskişehir
Toplanma: 11.30 | Haller Gençlik Merkezi Karşısı
Miting: 12.30 | Cumhuriyet Meydanı

Diyarbakır
Miting: 12.00 | Dağkapı Meydanı

Ağrı
Miting: 10.00 | Nevzat Bingöl Cd. Dörtyol

Batman
Toplanma: 11.00 | Milli Eğitim Vakfı İlkokulu önü
Miting: 12.00 | 8 Mart Kadın Parkı Kültür Mahallesi

Hakkari
Miting: 11.00 | Minikent

Şanlıurfa
Toplanma: 14.00 | Novada AVM üst kat
Miting: 15.00 | Topçu Meydanı

Gaziantep
Miting: 12.00 | Kırkayak Parkı

Bursa
Toplanma: 12.00 | Eski Atatürk Stadı
Miting: 16.00 | Kent Meydanı

Çanakkale
Toplanma: 12.30 | Eski Salı Pazarı
Miting: 14.00 | Cumhuriyet Meydanı

Balıkesir – Edremit
Toplanma: 10.00 | Edremit Vergi Dairesi önü
Miting | Şehit Hamdibey Meydanı

Samsun
Toplanma: 12.30 | Shell Kavşağı
Miting: 13.00 | Cumhuriyet Meydanı

Giresun
Toplanma: 10.30 | Debboy
Miting: 12.30 | Osman Ağa Meydanı

Sinop
Toplanma: 12.00 | Belediye Kamyon Girişi
Miting: 13.30 | Uğur Mumcu Parkı

Sivas
Toplanma: 11.30 | Ethem Bey Parkı
Miting: 12.30 | Mevlana Miting Alanı

Trabzon
Toplanma: 12.00 | Eski Tedaş Yokuşu
Miting: 13.00 | Trabzon Meydan Park

Artvin
Miting: 12.00 | Atapark

Hopa
Toplanma: 14.00 | Eski Hastane Önü
Miting: 15.00 | Hopa Meydanı

Arhavi
Miting: 11.30 | Cami Meydanı

Rize
Toplanma: 14.00 | İsmail Kahraman KM Önü
Miting: 14.30 | Demokrasi Meydanı

Fındıklı
Toplanma: 11.00 | Tahiroğlu Köprüsü
Miting: 12.00 | Fındıklı Meydanı

Kırşehir
Toplanma: 13.00 | Masal Parkı yanı Türk Büyükleri Parkı
Miting: 14.00 | Cacabey Meydanı

Kocaeli
Toplanma: 11.30 | Yahya Kaptan Gross Market Önü
Miting: 13.00 | Yahya Kaptan Miting ve Etkinlik Alanı (Arasta Park Yanı)

Kırklareli
Toplanma: 11.00 | Kırklareli İşkur Binası
Miting: 12.30 | Cumhuriyet Meydanı