AKP’nin salgın günlerinde artan hayat pahalılığını enflasyon oranlarına yansıtmama oyunu sürerken, bu oyun emekçilerin ve emeklililerin alacağı zammı da belirliyor. Emekliler ve kamu emekçileri yapılan yüzde 5,75’lik zamma tepki gösterirken, AKP’nin TÜİK operasyonu da tam gaz sürüyor.
TÜİK, dün haziran ayı enflasyon verilerini açıkladı. Enflasyonun Haziran ayında yüzde 1,13 arttığı, yıllık bazda ise yüzde 12,62 olduğu duyuruldu. Açıklanan bu rakamlar kamu emekçileri ve emeklilerin temmuz ayı maaş zammını da belirledi. Temmuz ayı zammı bu veriler sonucunda yüzde 5,75 olarak hesaplanırken, emekçiler bu duruma tepkili.AKP’nin enflasyon oyunu
AKP’nin tüm resmi rakamlarda olduğu gibi enflasyonda da “oynamalar” yaptığı eleştirileri uzun süredir gündemde. TÜİK, geçtiğimiz yıl enflasyon hesaplama paketinde gıda, konut ve ulaştırma ile giyimin ağırlıklarını düşürürken, konu Meclis gündemine de gelmiş, AKP’nin enflasyonu düşük göstermek için çeşitli “oyunlara” başvurduğu ifade edilmişti.Bu ortamda enflasyon nasıl hesaplanır? TÜİK'in 'mal sepeti'ne virüs girdi!
TÜİK’in enflasyon oyuna DİSK de tepki göstermiş, yapılan oynamalara ilişkin, “TÜİK’in iki hafta önce açıkladığı yıllık enflasyon oranı yüzde 10.53, ortalama enflasyon 15.87'dir. TÜİK'in yine iki hafta önce açıkladığı bir yıllık gıda enflasyonunu yüzde 8.89, ortalama gıda enflasyonu yüzde 20.76'dır. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından açıklanan Yeni Ekonomik Program'daki 2019 enflasyon beklentisi yüzde 12'dir. Ancak TÜİK'e göre işçilerin yaşam maliyetleri sadece yüzde 5.3 artmıştır. Baskılanmış ve iyimser resmi enflasyon oranının bile yüzde 10'un üstünde olduğu bir ortamda işçilerin asgari yaşam maliyetlerinin sadece yüzde 5.3 arttığını iddia etmek akıl dışıdır” denilmişti. TÜİK’in geçtiğimiz yılki bu tabloya benzer şekilde, enflasyonu yine Berat Albayrak’ın hedeflediği rakamlara sabitlediği görülüyor. Albayrak geçtiğimiz ay yaptığı bir açıklamada yıl sonu için yüzde 8,5’luk bir enflasyon hedefi koyduklarını, temmuz sonrası bu hedefe yaklaşacaklarını söylemişti. Yani AKP’nin TÜİK verileri üzerindeki baskısı önümüzdeki aylarda daha da artacağa benziyor.TÜİK operasyonu sonuç veriyor
TÜİK’in açıkladığı bu veriler kuruma olan "güveni" tamamen bitirirken, AKP’nin kuruma yönelik kapsamlı operasyonu 2018 yılında başlamıştı. O tarihte açıklanan yüksek enflasyon verileri sonrası kurumun başına Berat Albayrak'a yakın bir isim atanmış, böylecek TÜİK'te sürprize izin verilmeyeceği ilan edilmişti. Konuya ilişkin açıklamada bulunan BES Genel Merkezi, “2018 Eylül ayı tüketici enflasyonu %6.30, üretici enflasyonu %10.88 çıkınca Hazine ve Maliye Bakanı Beraat Albayrak açıklanan rakamların beklentilerin üzerinde olduğunu ifade ederek, enflasyonla mücadeleye TÜİK Genel Başkan Yardımcısını görevden alarak başlamıştı” hatırlatmasında bulunurken, şu ifadeleri kullandı: Haziran tarihinde Bakan Albayrak ekonomi muhabirleri ile yaptığı toplantıda, Mayıs ayı enflasyon oranının yüksek çıkmasının sorulması üzerine verdiği cevapta “Yıl ortasından sonra, Haziran’dan sonra enflasyonda ciddi bir değişim söz konusu” cevabını vermiş, 9 Haziran’da TÜİK Bölge Müdürlerinin tamamını görevden almıştır. Bakan Albayrak’ın söylem ve pratikleri Haziran ayı enflasyon oranı için işaret fişeği olmuştur. Bugün açıklanan % 1,13 Haziran ayı enflasyon (Tüfe) bu sürecin bir ürünüdür. Yıllık enflasyon Tüfe’de %12,62 olarak gerçekleşirken, kamu emekçileri ve emekliler açışından %1.75 enflasyon farkı oluştu. 2020 ilk çeyreğinde %4,5 büyüme ile övünen siyasi iktidar makroekonomik verileri TÜİK’e verdiği talimatlarla istediği gibi belirlemektedir. İşsizlik ülke tarihinin en yüksek oranına ulaşmışken işsizlik oranını düşük gösteren siyasi iktidar, bugün enflasyon rakamlarını da düşük göstermiştir.
Muhabir: Alp Yanardağ