Yayınlarında muhalif medyayı sürekli kullanan Teyit.org, Boğaziçi öğrencisi Şeyma Altundal'ı hedef alan iktidar medyası yayınlarını raporunda paylaşmadı. Teyit.org ve Facebook arasında yapılan anlaşmada asılsız içerikler bayraklanıyor ve haberi paylaşan sayfalar kısıtlanıyor. Yandaş medyanın asılsız içeriklerinin ise kısıtlanıp kısıtlanmadığı bilinmiyor.

Türkiye'de sosyal medyaya yansıyan şüpheli bilgiler ve "siyasi görüşünden bağımsız olarak" medyanın gündeme getirdiği haberler için doğrulama taahhüdüyle faaliyet gösteren teyit.org, Boğaziçi Üniversitesi protestoları sırasında hedef alınan Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi Şeyma Altundal'ın odağında bulunduğu haberlerle ilgili yazdığı inceleme raporunda, kampanyayı yürüten yayınların içeriğini ve adlarını paylaşmadı. Teyit.org, Altundal'ın "yerde sürüklendiği, ters kelepçe takıldığı, başörtüsünün açıldığı" yolundaki beyanlarının doğru olmadığını gösterdiği iddiasıyla Emniyet Genel Müdürlüğü'nün paylaştığı videonun gerçeği yansıtmadığını kaydettiği inceleme raporunda, söz konusu videoya dayanarak Altundal'ı "yalancılık"la suçlayan yayınlar yapan Sabah, Yeni Şafak, Yeni Akit, Takvim gibi gazetelerin ve internet sitelerinin adlarını ve söz konusu yayınların içeriklerini vermedi. Teyit.org Şef Editörü Gülin Çavuş, T24'ün, Şeyma Altundal'ı hakarete varan ifadelerle hedef alan yayınların neden Teyit raporunda yer almadığı sorusu üzerine, "Genelde viral olanları koyduklarını, paylaşım bölümünü elle hazırladıkları için tespit edebildiklerini koyduklarını" söyledi. Teyit.org; "Altundal'ı hedef alan iktidar yanlısı yayınların doğru olmayan iddiaları için Facebook'a 'yalan haber' bildirimi yapıldı mı?" sorusuna ise yanıt vermedi.

FACEBOOK İLE İŞ BİRLİĞİ HALİNDE

Teyit.org, mali destek aldığını açıkladığı Facebook'la işbirliği halinde, medya ve sosyal medyada 'doğru bilgi' taahhüdüyle inceleme yapıyor. Söz konusu incelemelere ilişkin raporlar, teyit.org sitesinde 'doğru' / 'yanlış' gibi tespitlerle yayımlanıyor. Raporlar teyit.org'da, doğruluğu tartışılan iddiaları / bilgileri kimlerin yayımladığını gösteren "Kimler Paylaştı" bölümü eşliğinde duyuruluyor. Teyit.org ayrıca, doğrulanmadığı kanısına/tespitine ulaştığı iddiaları/haberleri Facebook'la paylaşıyor. Facebook söz konusu iddiaları/haberleri paylaşan yayınların içeriklerinin / tanıtımlarının erişimini kısıtlıyor veya engelliyor.

BOĞAZİÇİ ÖĞRENCİSİ ALTUNDAL NASIL HEDEF GÖSTERİLDİ?

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, yılbaşında Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü'ne Melih Bulu'yu atamasının ardından, öğrencilerin düzenlediği protesto gösterilerinde gözaltına alınan Şeyma Altundal, avukatı aracılığıyla, "Gözaltı esnasında, daha önce gördüğüm sivil kadın polis, kolumdan tutup beni yerde sürükledi. O sırada başörtüm açıldı. Gözaltına almak için kollarımı arkaya doğru çekti ve ters kelepçe yaptı. Başımı yeniden örtmeme ise müsaade etmedi" açıklamasını yaptı. Bu açıklamanın ardından, Emniyet Genel Müdürlüğü sosyal medyadaki resmi hesabından "Suçun her türlüsüyle mücadele eden Türk Polisi, yalanın her türlüsüyle de mücadele ediyor. Mücadeleye devam" ifadesi eşliğinde Şeyma Altundal ile ilgili bir video yayınladı. Videoda, "Gözaltı işlemi yapılırken Şeyma Altundal'ın yerlerde sürüklendiği, başörtüsünün açıldığı, başörtüsünün yeniden takmasına izin verilmediği" açıklamalarının doğruyu yansıtmadığını ileri sürüldü.

İKTİDAR MEDYASINDAN ALTUNDAL'I HEDEF ALAN KAMPANYA

Emniyet Genel Müdürlüğü'nün resmi Twitter hesabında Şeyma Altundal'ın ifadesinin yalan olduğu öne sürülürken, iktidara yakın Sabah, Yeni Şafak, Yeni Akit, Takvim gazeteleri ve internet sitelerinde, Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi Şeyma Altundal'ı, hakarete varan ifadelerle hedef alan yayınlar başladı. Bu yayın mecraları, sosyal medya hesaplarında da aynı kampanyayı sürdürdüler. Altundal'ı "yalancılık"la suçlayan bu yayınlardan bazı örnekler şöyle: Sabah gazetesi, EGM'nin videosunu Twitter hesabında "Başörtümü düzeltmeme izin vermediler, ters kelepçe vurdular" demişti! EGM Boğaziçi yalanını görüntüler ile çürüttü" şeklinde verdi. Yeni Şafak gazetesi de resmi Twitter hesabından, EGM videosunu paylaşarak, "Boğaziçi'nde 'Polis başörtülü öğrenciyi yerlerde sürüdü' yalanı deşifre oldu. Emniyet Genel Müdürlüğü, olay anına ilişkin görüntüleri yayınladı" ifadesini kullandı. Şeyma Altundal'ın ifadesinin yalan olduğunu savunan Yeni Akit gazetesi de, "Boğaziçi provokasyonu alet edilen 'başörtülü öğrenci' yalanı ellerinde patladı! EGM görüntüleri yayınladı" şeklinde Twitter'dan bir paylaşımda bulundu. Takvim gazetesinin resmi Twitter hesabı da, Sabah gazetesiyle aynı kelimelerden oluşan bir tweetle "Boğaziçi'nde 'Polis başörtülü öğrenciyi yerlerde sürüdü' yalanı deşifre oldu. Emniyet Genel Müdürlüğü, olay anına ilişkin görüntüleri yayınladı" diye paylaştı. A Haber de, "Başörtümü takmama izin vermediler" demişti... Şeyma Altundal isimli öğrencinin yalanı ortaya çıktı" ifadeleriyle, Şeyma Altundal'ın yalan söylediğini iddia etti. A Haber, aynı haberde, 'provokasyonu bastıran polislerin linç edilmek istendiğini' öne sürdü. Teyit.org ekibi Şeyma Altundal'ın hedef alındığı yayın içeriklerinin hiçbirine yer vermedi. Teyit'in incelemesinin "Kimler Paylaştı" bölümünde de sadece Türk Polis Teşkilatı birlikte 2163 takipçili @yalan_teroru ile 72 bin takipçili @dirilistrky isimli Twitter kullanıcılarına yer verildi. Teyit.org ekibinin Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi Şeyma Altundal'ın EGM tarafından servis edilen videosunun inceleme sonucunda; Şeyma Altundal'ın polis müdahalesi ile karşılaştığı anların 22.01'de başladığını, Emniyet'in paylaştığı videonun ilk kısmının müdahaleden önceki anları gösterdiği sonucuna vardı ve "çarpıtma" olarak gösterdi.

TEYİT RAPORUNA ALINMAYAN YAYINLARIN TWİTTER TAKİPÇİLERİ

Sabah gazetesi: 2,1 milyon Yeni Akit gazetesi: 174 bin. Takvim gazetesi: 208 bin. Yeni Şafak gazetesi: 830 bin. A Haber: 1,7 milyon.

İKTİDARA YAKIN MEDYANIN ÜRETTİĞİ BAZI HABERLER 'KİMLER PAYLAŞTI' BÖLÜMÜNDE YOK

Öte yandan Teyit.org'un incelediği ve internet sitesinde yer alan bazı haberlerde de "kimler paylaştı" bölümünde iktidar medyasına yer vermediği görülüyor. Örneğin 31 Mart 2019 tarihinde gerçekleştirilen yerel seçimlerde İstanbul'da seçim usulsüzlüğü yapan 30 sandık başkanının gözaltına alındığına yönelik A Haber Yurt Haberler Müdürü Kerim Ulak imzalı haberi inceleyen Teyit, inceleme içeriğinde iddianın yalan olduğunu belirtirken, benzer şekilde "Kimler Paylaştı" bölümünde iktidara yakın hiçbir medya kuruluşuna yer vermedi. Teyit, incelemesinin bulgular bölümünde, iddianın Facebook'ta "Milli Dava" isimli sayfa tarafından paylaşıldığını belirtirken, sosyal medyada A Haber, Yeni Akit, Haber 7 ve Sabah gazetelerinin haber sitelerinde de aynı haberin yer aldığı bilgisini verdiği görülüyor. Teyit.org'un incelemelerinde yer alan bir diğer haberde ise, Sabah gazetesinin Twitter hesabından "Inari tilkisi" ismi verilen oyuncakların, gerçek bir hayvanmış gibi "Günün fotoğrafı" olarak paylaşılmasına karşın, "kimler paylaştı" bölümünde, sadece sosyal medya kullanıcıları yer verildiği ve Sabah gazetesinin olmadığı görülüyor. Şeyma Altundal incelemesinde, haberin yayılmasını sağlayan iktidara yakın medyaya yer vermeyen Teyit.org daha önce Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası'nın (SES) "Koronavirüs'ün meslek hastalığı sayılması Meclis Sağlık Komisyonu'nda kabul edildi" basın açıklamasını haberleştiren, Oda TV, İleri Haber, Birgün gazetesi, Sözcü gazetesi, T24, Onedio, Gerçek Gündem gibi internet sitelerini Facebook'ta "yanıltıcı haber" olarak göstermiş ve internet sitesinde de "kimler paylaştı" bölümünde yer vermişti.

TEYİT'İN YANITI: SOSYAL MEDYA PAYLAŞIMLARINI KOYMAYI TERCİH ETTİK, HİÇ YAPMAYABİLİRDİK DE

T24'ün konuyla ilgili olarak görüşüne başvurduğu Teyit.org Şef Editörü Gülin Çavuş, Teyit'in internet sitesinde "Kimler Paylaştı" bölümünün manuel olarak eklendiğini, genelde viral olan haber ve paylaşımların dikkate alındığını söyledi, Çavuş, "Kimler paylaştı ile Facebook sistemi aynı değil. Elle koyduğumuz için tespit edebildiklerimizi koyuyoruz, önceliğimiz viralleşmesi. Facebook sisteminde daha farklı bir şey çalışıyor. Onların yapay zekâsı, bizim elle yerleştirdiklerimizden daha başarılı büyük oranda. Viral olma potansiyeli yoksa oraya eklenmiyor olabilir" açıklamasını yaptı. Teyit.org Şef Editörü Çavuş, Teyit raporlarının paylaşıldığı internet sitesinde, gerçek olmadığı tespit edilen iddiaları kimlerin paylaştığına ilişkin bölümde, örneğin Şeyma Altundal incelemesinde iktidara yakın yayınlara neden yer verilmediği sorusuna şu yanıtı verdi: "Teyit'le ilgili sormanız gereken asıl soru şu değil mi; Facebook sisteminin nasıl çalıştığını biliyor musunuz? Eğer bir haber yapılacaksa, bizim açımızdan da bilinmesi iyi olur. Facebook sisteminin nasıl çalıştığına dair haberler yaptık. Belki de yeterli bilginiz yok. Biz sosyal medya paylaşımlarını koymayı tercih etmişiz. Bu insanlara bir fikir vermesi açısından bizim eklediğimiz bir şey. Bunu hiç yapmayabilirdik de. Burada insanlar çalışıyor. Biz her şeyi, yetiştirme, her şeyi en detayına göre yapabilme konusunda mükemmelleştirmeye çalışıyoruz her şeyi. Bunun en ideal yöntem olduğunu da asla söylemiyoruz. Biz gelişmeye ve diyaloğa çok açığız. Türk Polis Teşkilatı (hesabı) bunu ilk paylaşan yerdi. Bunu en yaygınlaştıran aktörü koymuşuz. Eklenenler arasında o olmuş. Bu Facebook sistemine bunlar girilmiştir, başkaları girilmemiştir demek değil. Sabah'ı koymamışsınız derken, Türk Polis Teşkilatı'nı koymuşsunuz, tebrikler diye bir şey diyor musunuz?"

TEYİT.ORG, "FACEBOOK'TA BAYRAKLADILAR MI?" SORUSUNA YANIT VERMEDİ

Gülin Çavuş'un, "sosyal medya paylaşımlarını koymayı tercih ettiklerini" vurgulamasına karşın, yüz binlerce Twitter takipçisi olan iktidara yakın medyanın paylaşımlarının ve haberlerinin Teyit raporlarına alınmadığı görülüyor. Teyit.org, T24'ün, Şeyma Altundal'ı yalan söylemekle suçlayan, Sabah, AHaber, Takvim, Yeni Şafak ve Yeni Akit'in Facebook'ta bayraklanıp bayraklanmadığına yönelik sorularına ise yanıt vermedi. Kaynak: T24
Muhabir: Oğuzhan Poyrazoğlu