‘Son bakıştaki o gözler kaldı aklımızda’ 39 yıl önce idam edilen Erdal Eren’in hiç yayınlanmamış mektubu paylaşıldı

Yayın tarihi: 13 Aralık 2019 Cuma 1:56 pm - Güncelleme: 13 Aralık 2019 Cuma 2:06 pm

Ankara’da lise öğrencisiyken Er Zekeriya Önge’yi öldürdüğü suçlamasıyla hüküm giyen, 17 yaşında darbeciler tarafından yaşı büyütülerek idam edilen Erdal Eren, yurdun birçok noktasında anılacak.

39 yıl önce bugün dönemin Genelkurmay Başkanı darbeci Kenan Evren tarafından “Asmayalım da besleyelim mi?” sözleriyle, yaşı büyütülerek idam edilen Erdal Eren hep 17 yaşında.

Ankara’da ortaöğrenim gençliğinin örgütlenme mücadelesine katılan ve Yurtsever Devrimci Gençlik Derneği (YDGD) üyesi olan Erdal Eren, 1980’de ODTÜ öğrencisi Sinan Suner’in öldürülmesini protesto eden öğrencilerle birlikte gözaltına alındı. Eylemde, bir askerin hayatını kaybetmesinin ardından suç Erdal Eren’in üzerine atıldı. Mamak Askeri Cezaevi’ne gönderilen Eren, 12 Eylül faşist darbesinin yönetime gelmesinin ardından, 13 Aralık 1980’de yaşı büyütülerek idam edildi. Eren’in idamını protesto ederken gözaltına alınan  lise öğrencisi Ercan Koca da 16 Aralık’ta polislerin işkencesinde öldürüldü. Erdal, her yıl Sinan Suner ve Ercan Koca ile birlikte anılıyor.

Eren’in kardeşi Erkan Eren, Erdal’ın 10 Nisan 1980 tarihinde annesine yazmış olduğu bir mektubunu Evrensel Gazetesi’yle paylaştı. Eren’in ailesine yazdığı mektup şöyle:

“10 – 4 – 1980

Perşembe.
Sevgili Anneciğim!…

Uzun zamandır mektup yazamadım. Kusura bakma.

Ancak Salı günkü Demokrat Gazetesi’nde yayınlanan bir devrimcinin mektubu cezaevindeki tüm devrimcilerin yaşamlarını, duygularını yansıttığından bu mektubu size gönderiyorum.

Mektup şöyle:

“Ana!…

Neden mi burdayım? Neden mi evimde değilim? Neden istediğim zaman yatıp kalkamıyorum? Niye istediğim kitabı, evdeki kanepeye oturup okuyamıyorum, düşünemiyorum, yazamıyorum? Ne mi arıyorum dört duvar arasında?

“O sözler ki kalbimizin üstünde dolu bir tabanca gibi ölüp ölesiye taşırız. O sözler ki bir kere çıkmıştır ağzımızdan, uğruna asılırız.”

Baharın, karın altından fışkırdığı bugünlerde içeride olmak, çiçek kokusunu alamamak, geniş yeşilliklerin güzelliğini görememek insanda anlatılması zor bir duyguyu yaratıyor. Ama bu duygu öyle karamsarlığın, yılgınlığın, bitkinliğin ve vazgeçmişliğin bir belirtisi olmuyor. Aksine, bu duygu beni daha biliyor, daha hırçınlaştırıyor, bir yerlerden uzaklaştırıyor, bir yerlere yakınlaştırıyor. “Ne yapmalı?” “Nasıl savaşmalı?” sorusuna cevaplar arıyorum günlerce.

Sizi de düşünüyorum. İçeriye düşmeden önce anlatmak istediklerimi ama anlatamadıklarımı herhalde şimdi daha iyi anlayacaksınız. Bizi anlamayan analara, babalara, bacılara, eşe, dosta, herkese ama herkese anlatın daha vakit varken. Henüz geç kalmamışken. Vaktim az da olsa var ve eğer biz değerlendirmesini bilirsek yeter de artar bile. Bu işi hep beraber yürütürsek ancak kazanabiliriz.

Omuz, omuza, bir birinden güç alarak, bir birine güç vererek. Ve anam, bu savaşı ne pahasına olursa olsun kazanmalıyız, kazanacağız. Kazanacağız ki çiçekli, mutlu günleri hep beraber görelim, senin torunların görsün ve torunlarının çocukları görsün.

Biz karşımızdakiler gibi bir avuç değiliz. Biz halkız. Bak sana bizden olanları iyiyi, güzeli, haklarını isteyenleri sayayım. Ben varım, babam var, sen varsın, kardeşlerim var, ablam bacım var, sonra köydeki dayılarım, şehirdeki amcalarım ve onların akrabaları, komşuları var, onların arkadaşları, onların oğulları, kızları, benim okul arkadaşlarım, onların arkadaşları, onların akrabaları, amcaları, dayıları var ve yine onların… saymakla bitiremeyeceğim kadarız biz.

Gördün mü ak saçlı boncuk gözlü anacığım saymakla bitiremiyorum. Yeter ki omuz verelim birbirimize. Yeter ki destek olalım ortak mücadelemizde.

Gelecek görüşte bana özgürlüğü, özgürlüğün tohumlarını getir. Ve demir parmaklıklara bütün bu yazdıklarımı düşünerek gözyaşlarını, mahzun bakışlarını bırakmadan git. Boynun bükük olmasın. Giderken gözün arkada kalmasın. Arkana bakma. Dışarıda da hep öyle ol.

Sana ve soranlara devrimci selamlar.”

Anne. Benim anlatmak istediklerimin hemen, hemen hepsi bu mektupta var. Bu da cezaevindeki tüm devrimcilerin düşüncelerinin, yaşamlarının ve mücadelelerinin aynı olduğunu gösterir.
Bu yazdıklarımın yanı sıra sağlığınıza da dikkat edin ki yaşamın zorluklarına göğüs gerebilesiniz.

Size, akrabalara ve tüm arkadaşlara devrimci selamlar. Ellerinizden öperim. Erdal”

Erdal Eren’in il il anma programı ise şöyle:

Mezarlık Anması

13 Aralık Cuma, Saat: 12.00, Yer: Karşıyaka Mezarlığı

İSTANBUL

Erdal Eren, Metin Göktepe, Metin İlgün anması / Şiir ve müzik dinletisi

12 Aralık Perşembe, Yer: Erdal Eren Kültür Merkezi Ataşehir

Basın açıklaması

13 Aralık Cuma, Saat: 19:00, Yer: Kadıköy Rıhtım Eminönü iskelesi önü

Faşizm Nedir?

13 Aralık Cuma, Saat: 17.00, Yer: Nostalji Kitap Kafe/ Şişli

Erdal Eren anması/ Basın açıklaması

15 Aralık Pazar, Saat: 17.00, Yer: Tabela Meydanı/ Esenyurt

İstanbul İkitelli/ Belgesel gösterimi

15 Aralık Pazar, Saat: 17.30 Yer: Eğitim Sen binası

İZMİR

Basın açıklaması ve yürüyüş

13 Aralık Cuma, Saat: 18.30, Yer: Alsancak Sevinç Pastanesi önü

ADANA

Söyleşi ve müzik dinletisi

13 Aralık Cuma, Saat: 17.00, Yer: Köylü Cafe

ANTALYA

13 Aralık Cuma, Saat: 18.30, Yer: Attalos

ANTEP

“Oğlumuz Erdal” belgesel gösterimi ve söyleşi

14 Aralık Pazar, Saat: 13.00, Yer: Emek Partisi İl binası

TUNCELİ

14 Aralık Cumartesi Saat: 14.30, Yer: Belediye Konferans Salonu

DİYARBAKIR

“Oğlumuz Erdal” belgesel gösterimi ve söyleşi

14 Aralık Cumartesi, Saat: 14.00, Yer: Eğitim Sen 1 No’lu Şube

KAYSERİ

Söyleşi ve müzik dinletisi

14 Aralık Cumartesi, Saat: 14.00, Yer: Emek Partisi Kayseri İl bürosu

MALATYA

“Oğlumuz Erdal” belgesel gösterimi, söyleşi ve müzik dinletisi

14 Aralık Cumartesi, Saat:15.00, Yer : Emek Partisi İl binası

ÇANAKKALE

“Oğlumuz Erdal” belgesel gösterimi

15 Aralık Pazar, Saat: 14.00, Yer: Belediye Çalışanları Sosyal Tesisi – Ercan Adsız Salonu

ELAZIĞ

“Oğlumuz Erdal” belgesel gösterimi, söyleşi ve müzik dinletisi

15 Aralık Pazar, Saat : 15.00, Yer: Elazığ Emek Partisi İl Bürosu

ERZİNCAN

Söyleşi ve müzik dinletisi

15 Aralık Pazar, Saat:14.00, Yer: Eğitim Sen Erzincan Şubesi

ESKİŞEHİR

Basın açıklaması

13 Aralık Cuma, Saat: 18.00, Yer: Adalar Migros önü

Oğlunuz Erdal belgesel gösterimi

Emek partisi il binası 18.30

GEBZE

15 Aralık Pazar, Saat: 16.00, Yer: Emek Partisi Gebze İlçe binası

VAN

Söyleşi ve müzik dinletisi

15 Aralık Pazar, Saat : 15.00, Yer : Emek Partisi İl binası