Soma Katliamı davasında ara karar: Can Gürkan’ın tutuklanması talebine ret!

Manisa Soma’da 13 Mayıs 2014’te 301 madencinin yaşamını yitirdiği maden faciasına ilişkin dava Yargıtay’ın kararıyla yeniden görüldü. Bir sonraki duruşma 24 Mayıs’a ertelenirken, mahkeme Yargıtay’ın 30 Eylül 2020 ve 18 Ocak 2021 tarihli kararlarının ikisine de uydu. Mahkeme, madenin patronu Can Gürkan ve diğer sanıkların tutuklanması talebini ise reddetti.

Duruşma öncesinde 13 Mayıs 2014’te yaşanan ve katliam olarak nitelenen faciada hayatını kaybeden 301 işçinin yakınları, Akhisar Tren Garı’ndan duruşma salonuna kadar yürüyüş yaptı. Madenci yakınları yürüyüşün ardından, duruşma salonu önünde basın açıklaması yaptı.

Basın açıklamasını, babası Erdoğan Köse’yi faciada kaybeden Berkan Köse okudu. Köse, “7 yıldır adalet peşindeyiz. Çünkü gerçek adaleti istiyoruz. Patronlar, bu katliamın gerçek sorumluları yargılansın istiyoruz. Yargıtay verdiği karar bir kez daha bizi derinden yaraladı. Canlarımızı alanlar ellerini kollarını sallaya sallaya geziyor.
Bunun adı adalet değil bunun adı sosyal cinayet düzeni… Ne olursa olsun adalet sağlanana kadar buradayız” dedi.

Independent Türkçe’den Can Bursalı’nın haberine göre, 301 işçinin hayatını kaybettiği maden ocağının sahibi olan Soma Holding’in patronu Can Gürkan, duruşmaya SEGBİS’le katıldı.

Duruşma, mahkeme başkanı Salih Pehlivanoğlu’nun Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin kararını ve davanın taraflarının taleplerini okumasıyla başladı. Gürkan’ın Yargıtay’ın bozma kararına yönelik beyanından önce, madenci ailelerinin avukatlarından Güray Dağ, sanık Can Gürkan’ın SEGBİS’le duruşmaya katılmasının ‘yüzyüzelik’ ilkesine aykırı olduğunu belirtti. Dağ’ın itirazı kabul görmezken, madenci aileleri tepki gösterdi. Bir madenci yakını, “Biz mi suçluyuz o mu suçlu? Biz 7 yıldır geliyoruz, o neden gelmiyor?” dedi.

GÜRKAN: ÇOK ACI ÇEKTİK, ÇEKİYORUZ

SEGBİS itirazının reddinden sonra, Can Gürkan, “Çok acı çektik ve çekiyoruz. Beraatimi talep ediyorum. Beraat edemiyorsam, Yargıtay’ın kararına direnmenizi istiyorum” ifadelerini kullandı.

AVUKAT ATALAY: BU YARGITAY KARARI DEĞİL, PAÇAVRADIR

Yargıtay’ın bozma kararına karşı, madenci yakınlarının avukatlarının beyanlarıyla duruşma devam etti. Avukat Can Atalay, “Bu bir Yargıtay kararı değildir, bu bir paçavradır. Bu paçavrayı, bu memleketin toprağı taşımaz, kusar. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin üyeleri değişene kadar dosyayı elinde bekletti. O süreçte, sanıklar ne kadar para harcadı bilmiyoruz, hangi cemaatlerle iş tuttu bilmiyoruz. Heyet üyeleri değiştikten sonra ise itiraz geldi ve yeni heyet 6 bin 94 sayfalık bir dosyayı 5 iş günü içinde okuyup karar verdiler” dedi.

AVUKAT ÜNDER: BU DOSYANIN ALTINDA EZİLMEYİN

Polat’ın ardından madenci yakınlarının bir diğer avukatı Mürsel Ünder, mahkemenin üyelerinin ‘kıdemsiz olduğunu, mahkeme başkanının da verdiği kararın istinaf ve Yargıtay aşamalarında değişikliklere uğradığını’ ifade ederek, “Bu dosyanın altında ezilmeyin. Kararlarınız beğenilmedi. Siz şimdi Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin kararına direnin, dosya Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na gitsin. Siz de bu yükten kurtulmuş olursunuz” ifadelerini kullandı.

“GÜN GELİR DEVRAN DÖNER”

Öğle arası nedeniyle bir süre ara verilen duruşmaya, saat 14.00’da kaldığı yerden devam etti. Madenci yakınlarının avukatlarının Yargıtay’ın bozma kararına ilişkin beyanlarından sonra, sıra madenci yakınlarındaydı. Yargıtay kararına karşı, madende hayatını kaybeden işçilerden Ergün Sidar’ın babası Durmuş Sidar, “Vahşi kapitalizmin arkasında payanda olan bir yargı görüyoruz. Cübbesinin hakkıni verecek yargıçlar mı burada? Ama gün gelir devran döner, bunların cezası verilir” diye konuştu.

“YÖNETENDEN KORKULDUĞU İÇİN BUNLARI KONUŞUYORUZ”

Kadir Yıldırım’ın annesi Elmas Kaya ise, “Yaradandan değil yönetenlerden korkulduğu için bunları yaşıyoruz. Ama öyle bir adalet gelecek ki, yer değiştireceğiz. Siz burada olacaksınız biz sizin yerinizde. Unutmayın ki kralın bile canı yaradana emanet. Siz de yaşamadan ölmeyin bizim gibi, doğru karar verin” dedi.

“SEN NASIL HAKİMSİN, ELİNİ VİCDANINA KOY, KARARINI ÖYLE VER”

Uğur Çolak’ın babası İsmail Çolak ise, “Çocuklarımızla birlikte adaleti de toprak altına gömdüler. Karar verirken elinizi vicdanınıza koyun, 440 çocuk babasısız büyüyor. Cüzdanınızla değil, vicdanınızla karar verin.” dedi. Erdoğan Köse’nin eşi Gülfidan Köse ise, “Sen nasıl hakimsin? Elini vicdanına koy, kararını öyle ver. Ben adalet istiyorum” diye isyan etti.

MAHKEME YARGITAY KARARINA UYDU

Madencilerin yakınlarının beyanlarının ardından mahkeme başkanı, savcılıktan Yargıtay kararına ilişkin mütalaasını sordu. Savcılık, hem 30 Eylül 2020 tarihli Yargıtay kararına hem de 18 Ocak 2021 tarihli Yargıtay kararlarına uyulmasını talep etti.

Savcılığın, talebi üzerine mahkeme karar için ara verdi. Aradan sonra, mahkeme savcılığın talebini kabul etti. Mahkeme, Yargıtay’ın 30 Eylül 2020 tarihli kararına uyarak Adem Ormanoğlu, Efkan Kurt ve Haluk Evinç’in sanık olarak kabul etti. 18 Ocak 2021 tarihli karara ise Can Gürkan’ın bilinçli taksirle öldürme suçundan cezalandırılması yönündeki Yargıtay kararına uyuldu. Bu durumda, Can Gürkan’a en fazla 22 yıl hapis cezası verilebilecek. Can Gürkan, geçen yıl yapılan infaz düzenlemesi kapsamında 22 yıl hapis cezası bile alsa, bu ceza yüzde 50 azaltılarak 11 yıla düşürülecek. 3 yıllık denetimli serbestlik hakkıyla birlikte Can Gürkan’a verilen ceza üst sınırdan olsa bile infazı 8 yıla düşecek. Gürkan’ın hapishanede geçirdiği 5 yıl göz önünde bulundurulduğunda, en üst sınırdan ceza alsa bile, bundan sonra hapiste geçireceği süre 3 yılı bulmayacak.

Mahkemenin uyma kararının ardından, madenci yakınlarının avukatları, Can Gürkan’ın, mevcut cezasından daha yüksek bir hapis cezası alma ihtimali olduğu için kaçma şüphesi nedeniyle tutuklanmasını talep etti.

Madenci yakınlarının avukatlarının taleplerinin ardından mahkeme başkanı, savcılığın görüşünü sordu. Savcılık, esas hakkındaki mütalaasını açıklayacağını belirtti. Madenci yakınlarının avukatları, yargılamanın aşamalarının sona ermediğini ve esas hakkındaki mütalaanın sunulmaması gerektiğini belirtti. Ancak mahkeme bu talebi reddetti.

CAN GÜRKAN İÇİN TUTUKLANMA TALEBİNE RET!

Ardından savcılık esas hakkında mütalaasını sundu. Savcılığın mütalaasında, Can Gürkan’ın Yargıtay’ın 18 Ocak 2021’deki bozma kararında olduğu gibi bilinçli taksirle birden fazla kişiyi öldürme ve yaralama suçundan cezalandırılması talep edildi. Savcılık, diğer sanıklar Adem Ormanoğlu, Efkan Kurt’un da bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına sebep olma suçundan cezalandırılmasını isterken, Haluk Evinç’in beraatini talep etti.

Can Gürkan’ın ve diğer sanıkların duruşma salonuna getirilmesi talebinin reddine karar verdi. Kararda, savcılık mütalaasına karşı gelecek duruşmaya kadar süre verilirken, madenci yakınlarının avukatlarının Can Gürkan ve diğer sanıkların kaçma şüphesi nedeniyle tutuklanması talebi de kabul edilmedi. Bir sonraki duruşma 24 Mayıs’ta görülecek.

NE OLMUŞTU?

2014 Mayıs ayında yaşanan katliamın ardından Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’ın da aralarında bulunduğu sanıkların yargılama süreci başladı.

Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde yıllarca süren dava 2018 yılında sonuçlandı. Davada 37 kişi beraat etti, 14 sanık da taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olmaktan ceza aldı. Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’a basit taksirden 15 yıl hapis cezası verildi. Bilinçli taksirden yargılanan diğer sanıklar Genel Müdür Ramazan Doğru 22 yıl 6 ay, İşletme Müdürü Akın Çelik 18 yıl 9 ay, Yardımcısı İsmail Adalı 22 yıl 6 ay hapis cezası almıştı. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, 18 Nisan 2019’da tahliye edilmişti.

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 30 Eylül 2020’de yeni bir karar aldı ve Can Gürkan’ın da aralarında bulunduğu dört sanığa olası kastla 301 kez öldürme ve 162 kez yaralama suçundan ceza verilmesini istedi. Ancak iki Yargıtay savcısı bu kararın düzeltilmesi için 8 Ocak 2021’de başvurdu. Dilekçede, 12. Ceza Dairesi sanıklar hakkında taksirle ölüme neden olmaktan ceza verilmesini talep etti. Bu gelişmenin ardından dosya Yargıtay 12. Ceza Dairesi’ne döndüğünde beş kişilik heyetinin üçü değişti. Yeni heyet ikiye karşı üç oyla önceki kararı bozdu. Kararda, Can Gürkan’ın bilinçli taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olmaktan yargılanmasını gerektiğine hükmetti.

Soma maden faciasının ardından tutuklanan Genel Müdür Ramazan Doğru, İşletme Müdürü Akın Çelik, yardımcısı İsmail Adalı’nın yattıkları süre göz önünde bulundurularak Soma İnfaz Savcılığı tarafından 2021 Şubat ayı başında serbest bırakıldı. 3 tutuklu sanığın cezaevinden serbest bırakılmasını ardından Soma davasında cezaevinde tutuklu sanık kalmadı.

Yargıtay 12. Dairesi’nin verdiği son karar doğrultusunda daha önce serbest bırakılan patron Can Gürkan ile mühendisler Efkan Kurt, Adem Ormanoğlu ve Haluk Evinç “bilinçli taksirle ölüme ve yaralamaya neden olma” suçundan tekrar hakim karşısına çıkacak.

Önce davadan aldılar sonra fişlediler: Sen misin patronu tutuklatan