Son dönemde giderek artan yaşam maliyetleri, bu kez de site ve apartman sakinlerinin cebini yaktı. Ekonomik dalgalanmalara paralel olarak artan aidatlar, site ve apartmanlarda yaşayanları bütçelerini gözden geçirmeye zorlarken, yerli site yönetimi yazılımı Apsiyon, dikkat çekici bir araştırmaya imza attı. Site ve apartman aidatlarına ilişkin kapsamlı bir rapor hazırlayan platform, yaşam alanlarının maliyetlerini ortaya koydu. Buna göre ocak - haziran aralığında site aidatları, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %89 artarken, en yüksek aidat bedellerinin sırasıyla İstanbul, Muğla, Ankara, İzmir ve Denizli’de olduğu kaydedildi.
“KONUT AİDATLARI %89 ARTTI”
Türk Borçlar Kanunu’na 8 Haziran 2022’de eklenen geçici madde ile konut kiralarına getirilen %25’lik zam sınırı, 1 Temmuz 2024’te sona erdi. Uygulamanın sona ermesiyle birlikte artışlar, Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) 12 aylık ortalamasına göre belirlenmeye döndü ve 2024 Temmuz ayı yıllık kira zammı %65.07 oldu. Apsiyon Akademi Direktörü Ozan Özen, Bu durumun aidat dengesine etkisine yönelik şu değerlendirmede bulundu: “Araştırmalarımız neticesinde ortaya çıkan veriler, önümüzdeki birkaç senede, eskiden yaklaşık bir kabul olan ‘aidat, kiranın %15’i’ önergesinin artık yakalanamayacağına, hatta bir miktar üstüne çıkacağına işaret ediyor. Bu da kiracıların aidatlar konusundaki şikayetlerinin süreceğini gösteriyor.”
Site yönetimi yazılımı Apsiyon’un araştırmasına göre, 2024’ün ilk 6 ayında, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre Türkiye’de konut aidatları %89 artarken, konut kiraları da %42,5 yükseldi. Aidat artışları enflasyonun 11, asgari ücret artışının 12 puan altında kaldı. Ekonomik dengelerin bozulmaya başladığı 2022’den bu yana konut aidatları %270,36, kiralar da %56,25 arttı. Böylece aidatlar, son iki buçuk yılda enflasyonun 57 puan üzerinde artarken, asgari ücret artışının 30 puan gerisinde kaldı.
YILIN İLK YARISINDAKİ ENFLASYON, AİDAT GİDERLERİNİ %98,93 ETKİLEDİ
Apartman, site, rezidans gibi yaşam alanlarının yöneticilerine dijital asistanlık yapan Apsiyon, söz konusu maliyet artışlarının perde arkasını incelediğinde öne çıkan birkaç parametreye ulaştı. Araştırmada bahçe, asansör, teknik bakım-onarım, temizlik, işçi ve sarf malzemelerinin aidatı doğrudan etkilediği tespit edildi. Bunun yanı sıra enerji maliyetleri de aidatların yükselmesinde önemli bir gider kalemini oluşturdu. Toplam ortak bütçelerin %63’ünün işçiliğe, %14’ünün enerjiye, %20’sinin bakım-onarıma harcandığı kaydedildi.
Apartman ve sitelerde ödenen her 100 lira aidatın 63 ila 71 lirasının apartman görevlilerinin maaşı, SGK primi, gelir vergisi, kıyafet, yemek, yol gibi giderlerine ayrıldığı belirlendi. Tüm bu etkenler üzerindeki enflasyon etkisinin, aidat giderlerini 2024’ün ilk yarısında %98,93 etkilediği saptandı. 1 Ocak 2022’den bu yana site ve apartman yönetimleri gider artışlarını frenleyebilmek için hizmetleri azaltırken, kapıcı ve site görevlilerinin bir kısmının iş akitlerini de sonlandırdı. İşten çıkarmalar sebebiyle ödenen kıdem tazminatları, maliklerden ayrıca toplandı.
“SİTE VE APARTMAN YÖNETİCİLERİ ENFLASYONA YENİK DÜŞTÜ”
Site ve apartmanlardaki aidatların yükselişindeki başat etken olan enflasyona dair hesaplamalarının adresini de paylaşan Apsiyon Akademi Direktörü Ozan Özen, “Son 2 yılda enflasyonun %213,68 yükselmesi, yaşam maliyetlerini yukarıya çekti. Türkiye İstatistik Kurumu’nun Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranlarını dikkate alarak yaptığımız bu hesaplamalar neticesinde, enflasyonun haneleri doğrudan etkilediğini gördük. Bu nedenle yönetimler, aidat artışlarını düşürmek için işçi çıkardı, enerji tasarrufu yaptı, bakım ve onarım ile revizyon ve tamiratları ihmal etti. Ancak, bu çözüm değil. Site yönetimi yazılımı Apsiyon olarak biz de bu noktada devreye giriyoruz. Yöneticilerin yönetim süreçlerinde kullandığı çözümleri tek bir platformda topluyor, buzdağının görünmeyen yüzündeki ek maliyetlerden kurtulmalarını sağlıyoruz. Yöneticilerin idari konuları kolaylıkla yürütmelerine yardımcı olurken, site sakinlerinin de yönetime dair bilgi almasını sağlıyoruz” diyerek sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Uzun yıllardır yaşam alanlarının verimli bir şekilde yönetilmesi, sakinlerin ve yöneticilerin iletişim süreçlerinin hız kazanması için çalışıyoruz. Apartman, rezidans, iş merkezi gibi toplu yaşam alanlarında ihtiyaç duyulabilecek tüm süreçler için kapsamlı çözümler sunuyoruz. Bugün 3.5 milyonun üzerinde kullanıcımız var. Bu sayıyı gelecek dönemde yükseltmeyi hedeflerken kullanıcılarımızın yaşamını kolaylaştıracak ürünler geliştirmeyi sürdüreceğiz.”
