Oyun sektöründe kapsayacılığın ve erişilebilirliğin önemi

Oyun endüstrisi mobil, konsol, bilgisayar oyunları olarak farklı bölümlere ayrılmış şekilde hizmet vermektedir. Genel anlamda oyun sektörüne baktığımızda milyar dolarlık devasa bir ekonomiye sahip olduğunu söyleyebiliriz.

Yine de, oyun sektörü için çeşitlilik ve erişebilirlik gibi sorunlar ortaya çıkmaktadır. Erişebilirlik sorunu ülkemizde çok sık görülüyor. Mesela erişim sorunu yaşayan oyuncular  sorular sorabilmektedir.

Kapsayıcı Girişimler: Oyunlarda Çeşitliliği ve Erişilebilirliği Teşvik Etmek

Peki tam olarak bu erişilebilirlik sorunları ve oyunlarda çeşitlilik ne anlama gelmektedir? Uzmanlar tarafından yapılan araştırmalar gösteriyor ki oyuncuların demografik yapısı oldukça çeşitlilik barındırıyor. Fakat sektöre mercek tutulduğunda aynı çeşitlilik hem oyunlarda hem de istihdamda görülmemektedir. Oyunlarda çeşitliliği teşvik etmek ve erişebilirliğin önünde yer alan engelleri kaldırmak bu yüzden oldukça önemlidir. Şimdi gelin hep birlikte bugünkü makalemizde kapsayıcı girişimleri inceleyip, üzerine konuşalım.

Etnik, Cinsiyet ve Kültürel Çeşitlilik

Toplumun gelişen ve sürekli olarak değişen dinamikleri her sektörde olduğu gibi oyun camiası için de çağı yansıtmalıdır. Bu yüzden, etnik, cinsiyet ve kültürel fark gözetmeksizin oyunlarda bu çeşitliliği teşvik etmek oldukça önemlidir. Son yıllarda tasarlanan oyunlarda bu tarz girişimler ciddi anlamda artmaya başladı. Çeşitli kimliklerin tasviri eskiden sadece geleneksel bakış açısıyla ele alınırdı.

Günümüzde bu eşitsizlik hala devam ediyor olsa da azalmaya başladığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Oyunlar genellikle belli başlı kalıplara uygun karakterlerin çevresinde gelişen hikayeler anlatmaktadır. Bazı oyunlar bu tarz kalıpları kırmayı başarmış olsa da, hala toplumun her kesiminden insanı kucaklamadığnı söyleyebiliriz. Peki bu etnik, cinsiyet ve kültürel çeşitlilik oyun sektörüne ne gibi faydalar sağlayabilir? Şimdi gelin tek tek bunlara bir göz atalım.

Video oyunlarda herkesi kapsayacak çeşitliliğin bulunması, oyuncuların karakterlerde ve hikayede kendisinden bir parça bulmasını sağlar. Bu görüşün oyuncuya hiç şüphesiz oldukça sürükleyici bir deneyim elde ettirebileceğini düşünüyoruz. En önemlisi de oyuncuların aidiyet duygusunu besleyerek, oyunların evrensel bir eğlence biçimi olduğu anlayışını güçlendirir.

Özel olarak tasarlanan oyun dünyalarında çeşitliliğin ve farklı kimliklerin temsil edilmesi sosyal açıdan önemli kültürel etkiler yarattığı düşünülüyor. Bu kültürel etkenlerin en önemlisi topluluk diyaloğunun artması ve oyuncuların kendi arasında anlayışlı olmasıdır diyebiliriz. Özellikle empatiyi geliştirmesi oyunun eğlenceden daha fazlası haline gelmesine yol açar.

Oyun endüstrisinde sadece tasarımsal açıdan değil, istihdam açısından da çeşitliliğin yer alması oldukça mühimdir. Çeşitlilik ne kadar çok benimsenirse yaratıcılık da aynı düzeyde beslenir ve yeniliği canlandırır. Projelerde çok sesli ve çok kültürlü bakış açıları yeni fikirlerin keşfedilmesine yol açar. Nitekim hikaye anlatma potansiyelinin çeşitlendirilmesi orjinal birçok fikri ve oyun mekaniğini ortaya çıkarmaktadır.

Erişebilirliği Geliştirmek

Video oyun endüstrisinde üretilen oyunların motivasyon açısından destekleyici olduğu araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Mesela yapılan bazı araştırmalar gösteriyor ki, Birleşik Krallık'taki tüketici tabanının büyük bir bölümünü engelli kişilerden oluşuyor. İşte tam olarak bu noktada erişebilirlik sorununu ciddi anlamda tartışmamız gerekiyor diyebiliriz.

Tarihler 2020’yi gösterirken 1326 kişi ile bir anket yapıldı. Ankete göre engelli oyuncuların %66'sı oyunlarla ilgili bazı sorunlara ve engellere takıldığını dile getirmektedir. Her kesimden insan için erişebilirliği kolay hale getirmek için neler yapılabilir?

Oyun sektöründe çeşitliliği artırmak ve engelli bireylerin sorunlarını çözmek için kapsayıcı işe alım uygulamaları gerçekleştirilmelidir. Özellikle engelli toplulukları hedef alacak şekilde engelli bireylerin geliştirme aşamasında çalışması iyi bir fırsat ortaya çıkarabilir. Nitekim bunun için mentorluk programları bile yapılmaktadır. Gerçek dünyadaki sorunlara çözüm olmak için geliştirme ekibinde çeşitliliği sağlanırsa az da olsa erişilebilirlik sorunları çözüme kavuşabilir.

Topluluğu Bilinçlendirmek

Engelli bireylerin oyunlarda karşılaştığı olumsuz tutumlar onlarda yıkıcı etkiler bırakabiliyor. Topluluğun bilinçlenmesi için oyun geliştirme aşamasında çeşitlilik yansıtılırsa zamanla güçlü topluluklar oluşturulabilir. Bu sayede oyuncu kitleleri topluluğun öncülüğü ile hayatın gerçekleriyle daha uyumlu ve daha geniş bir temsile sahip olabilir.

Her online petshop aynı değildir!

Erişebilirliği Artırmak

Araştırmalara ve verilere bakıldığında engelli oyuncuların yardımcı teknoloji eksikliğinden dolayı zorlandığına şahit olabilirsiniz. Her ne kadar son birkaç yıl içerisinde erişebilirliği artırmak için girişimler ve teknolojiler ortaya çıksa da, hala yetersiz olduğunu düşünüyoruz. Oyun endüstrisinin mümkün olabilen en kısa sürede bu teknolojilere adapte olması gerektiğini düşünüyoruz. Bu adaptasyon süreci ile birlikte binlerce engelli oyuncu video oyunlarla daha rahat etkileşime girebilecektir.

Oyun İçi Tasarımlar ve Karakterlerin Önemi

Son birkaç yıldır stüdyolar tarafından tasarlanan video oyunlarında karakter bakımından ırksal çeşitlilik sağlanmaya çalışılıyor. Nitekim bu çeşitlilik hiç şüphesiz toplumun her kesiminin kucaklanmasına yol açacaktır. Küresel çapta hizmet veren Ubisoft ve Rockstar Games gibi çok sayıda oyun stüdyosu farklılığı artırmak için kültür uzmanlarına danıştığı biliniyor. Danışanlardan alınan bilgiler sonucunda ise, o topluluğa ve ırka ait kültür oyunlara yansıtılarak zengin bir deneyim oluşturuluyor.

Özgünlüğün Anahtarı

Yıllardır oyun sektöründe kalıplaşmış belli başlı stereotipler ve önyargılar bulunuyor. Tüm bunların önüne geçmek için, oyun içi tasarımlar ve karakterlerin toplumun genelini temsil etmesi gerekir. Tarihsel bağlara duyarlı olmak ve çok kültürlü toplulukların arasında başarıyla dolaşmak, oyunlardaki özgünlüğü etkileyen önemli bir araçtır. Mesela oyun geliştirme sürecinde oyunu etkileyen kültürlerle, cinsiyetlerle veya topluluklarla iletişime geçmek özgünlüğün anahtarıdır. Stüdyonun yaptığı bu işbirliği hiç şüphesiz saygı ile birlikte oyuna ciddi bir derinlikte katacaktır.

Son olarak ise oyunlarda farklı yeteneklerin temsilinden bahsetmek istiyoruz. Oyundaki çeşitlilik sadece kültürel ve ırksal olmak zorunda değildir. Çeşitli fiziksel ve bilişsel yeteneklere sahip farklı karakterler  e oyuna eklenebilir. Bu durum özellikle oyuncuların engelli oyuncular ile daha rahat empati yapmasını sağlamaya teşvik edecektir. Aynı şekilde engelli oyuncuların kendileri gibi zorluk yaşayan karakterleri görmeleri de oyun deneyimini geliştirecektir.  Eğer topluluğun tamamını kucaklamak ve herkesi kapsamak ana hedefse endüstrinin yavaş da olsa bu değişime ayak uydurması gerekmektedir. Umuyoruz ki gelecek yıllarda tüm oyun endüstrisi, kapsayıcı girişimler sonucunda zamanın ruhuna ayak uydurabilir.