Mülteci, sığınmacı ve göçmen sayıları! İşte Türkiye’nin tartıştığı en büyük sorun hakkında tüm gerçekler

Mülteci, göçmen ve sığınmacı sayısı Türkiye’nin önündeki en önemli sorun olarak gündemi belirliyor. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, “2021 sonu itibariyle geçici statü ile Türkiye’ye gelenlere verilen vatandaşlık sayısı 192 bin” olarak açıkladı. Ancak gerçek çok başka. Peki Türkiye’de kaç sığınmacı var? Kaçı Türk vatandaşı oldu. Oy kullanabilecekler mi?  İşte Türkiye’deki mülteci ve sığınmacılarla ilgili tüm gerçekler.

Türkiye’de kayıt altına alınmış geçici koruma statüsündeki Suriyeli sayısı 24 Mart 2022 tarihi itibarıyla bir önceki aya göre 7 bin 917 kişi artarak toplam 3 milyon 754 bin 591 kişi oldu. Bu kişilerin 1 milyon 785 bin 690’ını (yüzde 47,6) 0-18 yaş arası çocuklar oluşturuyor. 0-18 yaş arası çocuklarla kadınların toplamı ise 2 milyon 661 bin 90.

YÜZDE 53,8’İ ERKEK

Göç İdaresi Başkanlığı’nın yayınladığı yaş aralığı tablosuna göre Suriyeli erkekler, toplam Suriyeli sayısının yüzde 53,8’ini oluşturuyor. Suriyeli kadınların oranı ise yüzde 46,2. Suriyeli erkeklerin sayısı Suriyeli kadınların sayısından 286 bin 187 kişi fazla.

Erkek-Kadın sayısı arasındaki en büyük fark 67 bin 302 kişi ile 19-24 yaş aralığında. Yaş aralığı artıkça bu fark azalıyor. 55 üzeri yaş aralıklarında kadınların sayısının erkeklerden daha fazla olduğu görülüyor.

KONUT SATIŞIYLA VATANDAŞ OLMA

Yabancılara konut satışı yoluyla Türk vatandaşlığının önünü açan Mütekabiliyet Yasası, 2013’te yürürlüğe girmişti. O dönemde Türkiye’de 1 milyon dolar ödeyerek mülk sahibi olanlara Türk vatandaşı olma imkanı tanındı. 2018’deyse Türk vatandaşlığı için gereken rakam 250 bin dolara kadar indirilmiş, son alınan kararla ise fiyat 400 bin dolara yükseltilmişti.

CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat yabancılara konut satışı hakkında “Ocak-Mart’ta yabancılara konut satışı yüzde 45.1 artışla 14.344 adet oldu. Yabancılar 9 yılda Türkiye’de 293 bin konut satın aldı. Antalya’da yaklaşık her 4 konuttan 1’i, İstanbul’da her 10 konuttan 1’i yabancılara satıldı.” ifadelerini kullandı.

EN ÇOK KONUT SATIŞI İRAN VATANDAŞLARINA YAPILDI

Mart ayında İran vatandaşları Türkiye’den 784 konut satın aldı. İran vatandaşlarını sırasıyla 741 konut ile Irak, 547 konut ile Rusya Federasyonu vatandaşları izledi.

 

“MÜLTECİLERİN SAYISI BİLİNMİYOR”

Özgür Karabat’ın verdiği sayılar, göçmenlerin nasıl büyük bir sorun olduğunu çok açık ortaya koyuyor.

Resmi rakamlara göre geçici koruma kapsamındaki Suriyeli sayısı 3.761.267. Geçici barınma merkezleri dışında bulunan Suriyeli sayısı 3 milyon 710 bin 531.

Barınma merkezlerinde 50.736 Suriyeli var. Yani Suriyeliler kontrolsüz biçimde ülkeye yayılmış. Ama bitmedi. Geçici koruma statüsü sadece Suriyelilere verildiği için Afgan ve Pakistanlılar gibi mültecilerin sayısı bilinmiyor. Bunlara “düzensiz göçmen” deniyor ve “yakalanırlarsa” istatistiklere giriyor. İstatistiklere girmeyen milyonlarca mülteci söz konusu!

“TÜRKİYE MÜLTECİ ÜSSÜNE ÇEVRİLMİŞ DURUMDA”

Bu yılın ilk 3 ayında yakalanan düzensiz göçmen sayısı 52 bini aştı. 2021’in tamamında bu rakam 163 bindi. Oysaki  AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan 20 Ağustos 2021’de “Türkiye’de şu anda emniyete göre kayıt dışı 300 bin Afganistanlı göçmen söz konusu.

Devletin verilerinin tutarsızlığı bir tarafa, Türkiye uluslararası camia tarafından bir mülteci üssüne çevrilmiş durumda. Türkiye’den 2014-2022 arasında üçüncü ülkelere yerleştirilen Suriyeli sayısı sadece 18.599!

İKAMET İZNİ VERİLEN 1 MİLYON 792 BİN

31 Aralık 2021 tarihinde TÜİK tarafından geçerli bir adres beyanında bulunan ikamet ya da ikamet izni yerine geçen kimlik belgesine sahip kişilerle, çalışma iznine sahip olan kişilerin sayısının toplamının 1 milyon 792 bin 36 olduğu açıklandı.

Bu sayıya kurs, turizm, bilimsel araştırma vb. nedenlerle 3 aydan kısa süreli vize veya ikamet iznine sahip yabancılar ile geçici koruma statüsüyle ülkede bulunan Suriyeliler dâhil değil.

Tüm Türkiye’de resmi ikamet izni verilen Suriyeli sayısı 108 bin 908. Ancak İstanbul’daki geçici koruma kapsamındaki Suriyeli sayısı 540 bin 618!

SURİYELİ SEÇMEN SAYISI!

8 Mart 2019 tarihinde yapılan diğer bir açıklamada ise 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde Türk Vatandaşlığı alan 53 bin 99 Suriyelinin oy kullanma hakkına sahip olduğu belirtilmişti.

CHP Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanlığı’nın Mart-2022 seçmen listesi üzerinde bir çalışma yaptı. Açıklamasında “Hatay’daki Suriyeli seçmen sayısına ulaştı. Sadece Hatay’da Suriyeli seçmen sayısı 3 yılda yüzde 75 arttı. Bunda hem vatandaşlık verilen Suriyeli sayısının artması hem de oy verme yaşına erişen Suriyeli sayısının artması etkili oldu.  ” dedi.

2023 SEÇİMLERİNDE SURİYELİLER OY KULLANABİLİYOR MU?

Geçici koruma altındaki Suriyelilerin oy kullanma hakkı bulunmadığından Türkiye’deki statüleri değişmediği sürece 2023 seçimleri de dahil olmak üzere Türkiye’de yapılacak referandum ve seçimlerde de oy kullanamayacaklar. Sonradan Türk Vatandaşlığı alan bir yabancının Türk vatandaşlığına geçtikten sonraki 1 yıl içerisinde yapılan seçimlere katılma hakkı bulunmuyor.

GEÇİCİ KORUMA NEDİR?

Geçici Koruma statüsü Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 91’inci maddesine göre; kitlesel olarak Türkiye Cumhuriyeti sınırlarına gelen ve uluslararası koruma talebi bireysel olarak değerlendirmeye alınamayan yabancıların uluslararası koruma ihtiyacının sağlanması için acil çözümler bulmak üzere geliştirilen korumayı ifade ediyor.

Geçici korumadaki Suriyelilerin üçüncü bir ülkeye insani nedenler veya yeniden yerleştirme kapsamında kabul edilmesi ya da üçüncü bir ülkeye çıkış yapması hallerinde geçici korumaları bireysel olarak sona erer.

Geçici Koruma Yönetmeliği uyarınca refakatsiz çocuklar, engelli, yaşlı, hamile, beraberinde çocuğu olan yalnız anne ya da baba veya işkence, cinsel saldırı ya da diğer ciddi psikolojik, bedensel ya da cinsel şiddete maruz kalmış kişiler özel ihtiyaç sahibi olarak kabul edilmektedirler.

MÜLTECİ NEDİR?

Mülteci. Türk hukukunda mülteci, ırk, din, tabiiyet, belirli bir toplumsal gruba mensup olması ya da siyasi düşünceleri sebebiyle kendi ülkelerinde yaşayamayan, yaşamaktan korkan ve bu nedenlerle ülkesini terk eden yahut terke zorlanan yabancılardır.

SIĞINMACI NEDİR?

Sığınmacı, Mülteci olarak Uluslararası koruma arayan ancak statüleri henüz resmi olarak tanınmamış kişilere denir. Bu terim genellikle, mülteci statüsü almaya yönelik başvurularının hükümet ya da Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) tarafından karara bağlanmasını bekleyen kişiler için kullanılır.

Yasal statü Türkiye’deki Suriyelilerin büyük bir kısmı hukuken “geçici koruma” statüsüne sahiptir. Bu statü sığınma başvurularında her bir kişinin ayrı ayrı ele alınmasının mümkün olmadığı kitlesel göç olaylarında (örneğin AB’deki Kosovalı sığınmacılar) kullanılmaktadır.