Merkez Bankası açıkladı: Kripto parayı yasakladım çünkü…

Yayın tarihi: 16 Nisan 2021 Cuma 12:15 am - Güncelleme: 16 Nisan 2021 Cuma 10:50 am

Gelişmelerden anında haberdar olmak için Google news'te TELE1'e Abone Ol

Bugün yayımlanan Resmî Gazete’de “Ödemelerde kripto varlıkların kullanılmamasına dair” yönetmelik yer aldı. Merkez Bankası yönetmeliğe ilişkin, “Telafisi olmayan mağduriyetler yaratma ihtimali bulunuyor” açıklaması geldi.

Resmi Gazete’de kripto paralar ile ilgili Merkez Bankası tarafından hazırlanan bir yönetmelik yayımlandı. Yönetmelikte kripto paralarla ödeme yapılamayacağı duyuruldu. 30 Nisan’da yürürlüğe girecek yönetmeliğe göre, kripto paralar ödeme hizmetlerinde ve elektronik para ihracında kullanılamayacak.

Merkez Bankası tarafından yayımlanan yönetmelikte, amaç ve kapsam olarak “Bu Yönetmeliğin amacı, ödemelerde kripto varlıkların kullanılmamasına, ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların doğrudan veya dolaylı olarak kullanılmamasına ve ödeme ve elektronik para kuruluşlarının kripto varlıklara ilişkin alım satım, saklama, transfer veya ihraç hizmeti sunan platformlara veya bu platformlardan yapılacak fon aktarımlarına aracılık etmemesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir” ifadeleri kullanıldı.

MERKEZ BANKASI: MAĞDURİYETLER YARATMA İHTİMALİ VAR

Öte yandan Merkez Bankası’ndan yönetmeliğe ilişkin açıklama geldi. Açıklamada, TCMB’nin kripto varlıkların ödemelerde kullanılmamasına yönelik düzenleme çalışmasının tamamlandığı belirtilirken, “Telafisi olmayan mağduriyetler yaratma ihtimali bulunuyor” denildi.

TCMB’nin açıklaması şöyle:

“Kripto varlıklar herhangi bir düzenleme ve denetim mekanizmasına tabi olmaması, merkezi bir muhatabın bulunmaması, piyasa değerlerinin aşırı oynaklık göstermesi, anonim yapıları nedeniyle yasadışı faaliyetlerde kullanılabilmesi, cüzdanların çalınabilmesi veya sahiplerinin bilgileri dışında usulsüz olarak kullanılabilmesi ile işlemlerin geri dönülemez nitelikte olması gibi nedenlerle ilgili taraflar açısından önemli riskler barındırmaktadır.

Son dönemde, söz konusu varlıkların ödemeler alanında kullanılmasına ilişkin çeşitli girişimlerin oluşmaya başladığı gözlenmiştir. Bu varlıkların ödemelerde kullanılmasının, yukarıda bahsedilen sebeplerle işlemin tarafları açısından telafisi mümkün olmayan mağduriyetler yaratma ihtimali bulunduğu ve bu alanda mevcutta kullanılan yöntem ve araçlara karşı güven zafiyeti meydana getirebilecek unsurlar içerdiği değerlendirilmektedir

Bu kapsamda, 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu ile 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunda yer alan yetkiler çerçevesinde ‘Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik’ yürürlüğe konulmuştur.”

İLGİLİ HABER | İzmir’de Bitcoin ile ödeme yapma dönemi başladı

EKONOMİSTLER NE DEDİ?

Bloomberg HT televizyonu genel yayın yönetmeni ekonomist Gökhan Şen, “Ödeme fonksiyonunu toptan ortadan kaldırıyor. Ancak teknolojik gelişmeyi de bitiriyor bu karar. Böylece sadece spekülatif olarak kullanabilirsiniz ya da saklayıp değer saklama aracı yapabilirsiniz diyor. Yine borsalarınızı kullanıp alım-satım yapabilirsiniz. Bankalardan para çekebilirsiniz, başkaca bir şey yapamazsınız ama. Acaba bunlara aracılık etmek isteyen aracı kurumlar için şok oldu mu? Ayrıca ilk kez bir tanım yapılmış ve varlık olarak nitelendirilmiş. Sermaye piyasasına tabi olmayacağını anlıyorum” değerlendirmesini yaptı.

Ekonomist Uğur Gürses ise, “İlk bakışta bankacılık dışındaki ödeme ve elektronik para kuruluşlarını kısıtlayan, daha fazla ‘kara para kaygılı’ bir düzenleme gibi görünüyor. Düzenlemeye yasakla giren her otorite hüsranla çıkar. Geçmişte de birçok örneği var. Bu tür yasaklar Fintech girişimlerini yurt dışına taşınmaya teşvik ediyor” yorumunda bulundu.

Otomotiv yazarı Emre Özpeynirci ise, “Rolls-Royce ve Lotus’un Türkiye distribütörü olan Royal Motors çarşamba günü kripto para kabul eden ilk otomotiv firması olduklarını açıklamıştı. Sadece bir gün sürdü” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Özgür Demirtaş ise, “Hukuksal olarak detayları bilmiyorum. Ancak az önce resmi gazetede yayınlandığı söylenen Kripto yasası ülke olarak büyük bir Fırsatı kaçırmamıza yol açabilir. Turizmde bize rakip olan bir ülke tam tersi bir karar ile bize fark atabilir. Konu umarım bir daha gözden geçirilir. Türkiye bu yeni teknolojiden ne kadar çok yararlanırsa o kadar daha fazla kazanabilir. Akarsu önüne kum dağı yerine elektrik üretici koyalım… Özellikle Turizm alanında Kripto ödemelerden çok yararlanabiliriz. İhracat ödemelerinde kullanırsak rakiplere fark atabiliriz” dedi.

YÖNETMELİĞİN AYRINTILARI:

“Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, ödemelerde kripto varlıkların kullanılmamasına, ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların doğrudan veya dolaylı olarak kullanılmamasına ve ödeme ve elektronik para kuruluşlarının kripto varlıklara ilişkin alım satım, saklama, transfer veya ihraç hizmeti sunan platformlara veya bu platformlardan yapılacak fon aktarımlarına aracılık etmemesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 14/1/1970 tarihli ve 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (I) numaralı bendinin (f) alt bendi ile dördüncü fıkrası ve 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin üçüncü fıkrası ile 18 inci maddesinin altıncı fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

Ödemelerde kripto varlıkların kullanılmaması

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında kripto varlık, dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, ancak itibari para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlıkları ifade eder.

(2) Kripto varlıklar, ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılamaz.

(3) Kripto varlıkların ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılmasına yönelik hizmet sunulamaz.

Ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların kullanılmaması

MADDE 4 – (1) Ödeme hizmeti sağlayıcıları, ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların doğrudan veya dolaylı olarak kullanılacağı bir şekilde iş modelleri geliştiremez, bu tür iş modellerine ilişkin herhangi bir hizmet sunamaz.

(2) Ödeme ve elektronik para kuruluşları, kripto varlıklara ilişkin alım satım, saklama, transfer veya ihraç hizmeti sunan platformlara veya bu platformlardan yapılacak fon aktarımlarına aracılık edemez.

Yürürlük

MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik 30/4/2021 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 6 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.”