Korona özgürlüğü vurdu! Dokuz ülke Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni askıya aldı!

Avrupa Konseyi üyesi dokuz ülke geçtiğimiz günlerde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni (AİHS) askıya aldı.

Arnavutluk, Ermenistan, Estonya, Gürcistan, Letonya, Makedonya, Moldova, Romanya ve Sırbistan hükümetleri, Avrupa Konseyi’nin Strasbourg’daki merkezine ilettikleri mektuplarla AİHS’den kaynaklanan yükümlülüklerini askıya aldıklarını (derogasyon) bildirdiler. Taraf devletler sadece savaş veya ulusun yaşamını tehdit eden diğer kamusal tehlikeler halinde sözleşmeyi askıya alabiliyor.

Deutsche Welle Türkçe’den Kayhan Karaca‘nın haberine göre, Polonya’da pandeminin gölgesinde kadınların kürtaj, çocukların cinsel eğitim haklarını olağanüstü kısıtlayıcı yasa teklifleri gündeme geliyor. Macaristan’da iktidar pandemiyle mücadele adına süresiz olağanüstü hal ilan etti. Kimi Avrupa ülkelerinde gazetecilerin pandemiyle ilgili haberleri sansürleniyor.

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatovic, Sırbistan, İtalya ve Çekya gibi ülkelerde virüs hakkında haber toplayan veya mevcut olağanüstü ortamda güvenlik güçleriyle ilgili haber yapan bazı gazetecilerin basın toplantılarına katılımlarının engellendiğini söyledi.

Paris merkezli Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü kendi internet platformu üzerinde, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin “düşünce ve anlatım özgürlüğü”yle ilgili 19’uncu maddesini temel alarak “Tracker 19” adlı bir sanal takip mekanizması oluşturdu. Mekanizmayla, koronavirüs haberlerine yönelik devlet sansürünü ve bilinçli dezenformasyonu gözetlemenin hedeflendiği belirtiliyor.

Öte yandan Avrupa Konseyi İşkence ve Kötü Muameleyi Önleme Komitesi (CPT) üye devletler için bir rehber hazırladı. Bu rehberde temel ilkenin “Cezaevindeki herkesin sağlık ve güvenliğini korumak için mümkün tüm önlemlerin alınması” olduğu belirtiliyor. Pandemiye karşı cezaevlerinde alınacak önlemlerin hukuki dayanağının olması gerektiği, “zaruri olmayan faaliyetlerin askıya alınması meşru olsa da pandemi süresince tutuklu ve mahkumların temel haklarına saygı duyulması gerektiği” not ediliyor. Dunja Mijatovic de, “virüsün cezaevlerinde yayılmasını önlemek için insani ve finansal kaynaklarla donatılmış acil kriz planı hazırlanması” gerektiğini söylüyor.