Karanlık maddeden süper kütleli kara delikler keşfedildi

Yayın tarihi: 26 Şubat 2021 Cuma 2:07 am - Güncelleme: 26 Şubat 2021 Cuma 2:07 am

Yapılan araştırmalara göre, karanlık maddeden süper kütleli kara delikler oluşabileceği keşfedildi. 

Araştırma, devasa kozmik nesnelere dair gizemi, yani bu nesnelerin tam olarak ne şekilde ve nasıl bu kadar hızlı oluştukları yönündeki çözümü imkansız görünen problemi ele almayı hedefliyor.

Araştırmacılar, Büyük Patlama’dan 800 milyon yıl kadar sonrası gibi erken bir tarihte süper kütleli kara delikler gözlemledi. Bu kadar kısa sürede nasıl oluştukları veya başlangıçta nasıl ortaya çıktıkları belli değil.

Bilim insanları kara deliklerin büyümesini genellikle bizi çevreleyen yıldızları ve gezegenleri oluşturan “normal” yani baryonik maddeye atıfla açıklıyor.

Ancak yeni araştırma, baryonik madde yerine karanlık maddeden oluşmuş ve etrafında seyreltik karanlık maddeden bir halka mevcut olan kararlı galaksi çekirdekleri olabileceğini öne sürüyor. Bunların merkezleri o kadar yoğunlaşabilir ki artık kendilerini destekleyemedikleri noktaya varınca çökmelerine yol açıp, geride süper kütleli kara delikler bırakabilir.

Araştırmacılar bunun, öne sürülen diğer mekanizmalardan çok daha hızlı gerçekleşebileceğini söylüyor. Bu da bu tür kara deliklerin kendilerini çevreleyen galaksiler bile var olmadan önce, nasıl bu kadar hızlı oluşabildiğini açıklayabilir.

Kraliyet Astronomi Topluluğu’nun Aylık Bildirimler (Monthly Notices) yayınında yer verilen araştırmayı yöneten, Nacional de La Plata Üniversitesi’nden Carlos R. Argüelles, “Bu yeni oluşum senaryosu, öncesinde yıldız oluşumu gerektirmeden ve gerçekçi olmayan genişleme oranlarına sahip çekirdek kara deliklere başvurmaya gerek kalmadan, süper kütleli kara deliklerin evrenin erken dönemlerinde nasıl oluştuğuna doğal bir açıklama getirebilir” dedi.

Bu anlatı aynı zamanda daha küçük karanlık madde halelerinin kritik kütleye asla ulaşamayacağı için çöküşten kurtulabileceğini de ileri sürüyor. Söz konusu durum da merkezinde süper kütleli kara delikler yerine karanlık madde çekirdeğine sahip cüce galaksiler oluşmasına neden oluyor.

Öte yandan araştırmacılar, bu çekirdeklerin bıraktığı kütle çekim modellerinin de geleneksel bir kara deliğe benzeyeceğini iddia ediyor.

Argüelles, “Burada, böyle bir çekirdek-hale karanlık madde dağılımının kozmolojik bir çerçeve içinde gerçekten de oluşabileceğini ve evrenin ömrü boyunca kararlı kalabileceğini ilk kez ispatlamış olduk” dedi.

Araştırmacılar, bu tarz süper kütleli kara deliklerin nasıl oluştuğunun kesin biçimde anlaşılması için daha fazla araştırma gerektiğini belirtiyor. Bu araştırmalar kendi galaksimiz Samanyolu da dahil olmak üzere, evrende bu tür karanlık madde çekirdekleri bulunup bulunamayacağının keşfedilmesine de katkı sağlayabilir.