İstanbul 8. İdare Mahkemesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) kaçak yapılara yönelik başlattığı yıkımları engellemek amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan imar planı değişikliğinin dayanağını iptal etti. Mahkeme, yapılan değişikliklerin hukuka aykırı olduğu sonucuna vardı. Dava, 431 ada, 2-34-36-39-40 numaralı parselleri kapsayan alanda yapılan imar plan değişikliklerine ilişkin İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 22 Aralık 2022 tarihli ve 7914 sayılı kararına dayanıyordu.
BİLİRKİŞİ ‘BÖLGE SİT ALANI’ DEDİ
İBB, yapılan değişikliklerin 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na ve sit alanlarının korunmasına ilişkin yasal düzenlemelere aykırılığı sebebiyle dava açtı.
Mahkeme, bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verdi. Bilirkişi raporunda şu tespitler yer aldı: Korunması Gereken Yapılar: Alanın, Üsküdar Salacak Harem Doğal Sit Alanı içinde yer aldığı ve bazı parsellerde korunması gereken kültür varlıklarının bulunduğu belirtildi. Özellikle 431 ada, 39 parselde bulunan hamam ve maksem gibi yapılar Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından tescillenmişti. Plan değişikliklerinde kültür varlıklarının bütüncül bir şekilde ele alınmadığı, teknik ve nesnel gerekçelerin yetersiz olduğu ve tarihsel, çevresel faktörlerin göz ardı edildiği ifade edildi.
Mahkeme, yapılan değerlendirmeler sonucunda dava konusu imar plan değişikliklerinin yasal mevzuata aykırı olduğu kanaatine vardı. Kararda, koruma amaçlı imar planlarının tarihi, kültürel ve doğal çevrelerin sürdürülebilir biçimde korunmasını sağlaması gerektiği, ancak bu süreçte yeterli analiz ve inceleme yapılmadığı ve Koruma kurulunun uygunluğunun alınmadığı vurgulandı. Mahkeme, dava konusu işlemin iptaline hükmederken, yargılama giderlerinin davalı idareden tahsil edilmesine karar verdi.