İzmir’in merkezinde tarih sular altında

İzmir'in Konak ilçesinde bulunan 120 yıllık Kaptan Mustafa Paşa İş Merkezi yenilenmek için yıkıldı. Yıkılan binanın zemininde yapılan kazı çalışmaları sırasında tarihi kalıntılara rastlandı. İnşaat çalışmalarını durduran İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, bölgedeki kalıntıları inceledi. Yapılan incelemelerin ardından ortaya çıkan kalıntıların, Antik Roma dönemine ait liman, hamam kalıntısı ile imparatorluk salonu olduğu belirlendi.

DHA'nın aktardığı habere göre, Konak ilçesi Konak Mahallesi'nde, mülkiyeti Vakıflar Müdürlüğü'ne ait 120 yıllık Kaptan Mustafa Paşa İş Merkezi için yap-işlet-devret modeliyle 2016'da ihaleye çıkıldı. İhaleyi kazanan firma 12 Haziran 2016'da çalışmalara başladı.

Tarihi kalıntıların bulunmasıyla inşaat durduruldu. İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun kararıyla bölgede sondaj yapılarak, kalıntılar incelenmeye alındı. Kazı çalışmalarının tamamlanması üzerine İzmir Müzesi arkeologları çalışmaları rapor haline getirip İzmir 1 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’na sundu. Raporda 2’nci yüzyıla ait liman hamamı, dükkân ve depolama alanlarının açığa çıkarılmasıyla birlikte Kemeraltı yayı sınırlarında olduğu kabul edilen iç limana ait bilinen tezleri değiştiği belirtildi. Vakfa ait alanın birinci derece arkeolojik SİT alanı olarak tescil edilmesi Koruma Kurulu’na önerildi.

Kalıntıların bulunduğu alanın deniz seviyesinin altında olduğunu, alanda bulunan suyun tahliye edilmesi için uzmanlarca hazırlanacak raporun beklendiğini belirten Vakıflar Genel Müdürlüğü ise konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Zaten deniz seviyesinin altında kalan yapının sudan daha fazla zarar görmemesi amacıyla zemin suyunun giderilmesine ilişkin üniversitelerin geoteknik, hidrolik ve arkeolojik bölümlerindeki uzmanlarca hazırlanacak olan rapor beklenmekte olup, rapor doğrultusunda ve ilgili Koruma Kurulu’nun kararına istinaden çalışmalar başlatılacaktır.”

İzmir Konak’taki bir inşaat sırasında ortaya çıkan ve arkeologların bilinen tezleri değiştirdiğini belirttiği tarihi eser sular altında. Arkeologlar, Kalıntıların bulunduğu alanın deniz seviyesinin altında olduğu, SİT alanındaki suyun tarihi eserlere büyük zararlar verebileceğini belirtiyor.

Ancak aylardır beklenen rapor bir türlü gelmiyor. Vakıflar Genel Müdürlüğü ise konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Zaten deniz seviyesinin altında kalan yapının sudan daha fazla zarar görmemesi amacıyla zemin suyunun giderilmesine ilişkin üniversitelerin geoteknik, hidrolik ve arkeolojik bölümlerindeki uzmanlarca hazırlanacak olan rapor beklenmekte olup, rapor doğrultusunda ve ilgili Koruma Kurulu’nun kararına istinaden çalışmalar başlatılacaktır.”

Bölge için 1'inci derece arkeolojik SİT kararı alındığını söyleyen Avukat Arif Ali Cangı, kararda yer alan 'Mutlak korunması gereken alan' değerlendirmesinin, insanlığın ortak değeri olan bir tarihi varlığın korunması yolunda önemli bir adım olduğunu kaydetti. Cangı, "Burada araştırma ve kazı çalışmaları derinleştirilmeli. Alan arkeopark haline getirilip İzmir'in tarihine ve kültürüne kazandırılmalı. Ayrıca kesinlikle yapılaşmaya izin verilmemeli"dedi.