İşçilerde vaka oranı Türkiye’nin üç katı

DİSK Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR), Covid-19 salgınının işçilerin sağlığı, işi ve geliri üzerindeki etkisini ölmek amacıyla hazırladığı raporların ikincisini yayımladı. işçiler arasında Covid-19 pozitif vaka oranı, Türkiye ortalamasının en az 3 katı. 60 binden fazla DİSK üyesi, salgından doğrudan etkilendi. Virüse yakalandığı kesinleşen DİSK üyesi sayısı ise en az 378.

DİSK üyesi sendikalar tarafından derlenen bilgiler ışığında hazırlanan rapor, durumun vahametini gözler önüne seriyor. Rapora göre, zorunlu ve acil işler dışında üretimin durdurulmaması ve işçilerin çalışmaya zorlanması, salgının işçiler arasında hızla yayılmasına neden oluyor. Salgının işçilerin hem sağlığını hem de iş ve gelirini tehdit ettiğine dikkat çekilen raporda, “Sadece tıbbi açıdan ve halk sağlığı açısından değil, virüsle mücadele kapsamında sosyal açıdan bir dizi ciddi tedbirin alınması zorunludur” deniyor.

Raporda öne çıkan bulgular şöyle: Covid-19 pozitif vaka oranı DİSK üyesi işçiler arasında Türkiye’nin 3 katı! 10-17 Nisan arasında toplam Covid-19 vaka sayısı esas alınarak yapılan hesaplamaya göre, 17 Nisan itibariyle toplam vaka sayısının Türkiye nüfusuna oranı binde 0,9 iken, 15+ yaş içinde vaka oranı binde 1,2, DİSK üyeleri arasında ise binde 2,8. Buna göre, işçiler arasında Covid-19 pozitif oranı, gerek genel nüfusa göre gerekse çalışma çağındaki nüfusa göre oldukça yüksek. Öte yandan DİSK verileri sendikalı işyerlerini yansıtıyor. Rapora göre, sendikasız ve kayıtsız işyerlerinde bu oranın çok daha yüksek olduğunu söylemek mümkün.

DİSK üyesi en az 378 işçinin Covid-19 testi pozitif. Covid-19 sebebiyle karantina altında olan DİSK üye sayısı ise en az 645. DİSK üyeleri arasında pozitif vaka sayılarının en yüksek olduğu işkolları metal ve genel işler. Bugüne kadar 4 DİSK üyesi Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.

DİSK üyesi sendikaların örgütlü olduğu 48 işyerinde üretime ara verildi veya üretim durduruldu. Bu işyerlerinin 8’inde Birleşik Metal-İş, 14’ünde Dev Turizm-İş, 2’sinde Dev Yapı-İş, 1’inde Güvenlik-Sen, 12’sinde Lastik-İş, 11’inde ise DİSK Tekstil örgütlü. En az 12 bin DİSK üyesi etkilendi.

En az bin 249 DİSK üyesi işçi ‘çalışmaktan kaçınma’ hakkını kullandı. İşçilerin çalışmaktan kaçınma hakkını kullandığı 11 işyerinden 8’inde Birleşik Metal-İş örgütlü.

112 işyeri kısa çalışma ödeneğine başvurdu. Başvuru kapsamındaki DİSK üye sayısı 30 bin 785’e ulaştı. 17 Nisan itibariyle başvurusu onaylanan işyeri sayısı 49, kısa çalışma ödeneğinden yararlanacak DİSK üye sayısı ise 11 bin 21.

80 işyerinde işçiler ücretli izin kullandı. Bu izinler 3 bin 169 DİSK üyesini kapsıyor. Öte yandan DİSK üyesi sendikaların örgütlü olduğu 39 işyerinde işçilere ücretsiz izin kullandırıldı. 66 işyerinden 4 bin 787 DİSK üyesi ise yıllık ücretli izinlerini kullanmak zorunda bırakıldı.

6 bine yakın DİSK üyesi evden çalışıyor. DİSK’in örgütlü olduğu, salgın nedeniyle uzaktan çalışmaya geçen işyeri sayısı ise 66. Uzaktan çalışmaya geçen 5 bin 981 DİSK üyesinin büyük bölümü Sosyal-İş üyesi. 53 işyerinden 5 bin 906 Sosyal-İş üyesi işçi evden çalışıyor, bunların 2 bin 67’si kadın.