İktidarın sansür aygıtı RTÜK, kanallara ceza yağdırdı

Yayın tarihi: 11 Ağustos 2021 Çarşamba 2:52 pm - Güncelleme: 11 Ağustos 2021 Çarşamba 6:13 pm

Gelişmelerden anında haberdar olmak için Google news'te TELE1'e Abone Ol

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) orman yangınları haberleri yapan kanallara idari para cezası gündemi ile toplandı. Toplantı sonrası TELE 1, KRT, FOX, Habertürk, Halk TV ve TV 35’e ceza yağdı. Üst Kurul toplantısında, RTÜK Üyesi İlhan Taşçı, toplantıdan çıkarıldı.

İktidarın sansür aygıtı RTÜK bugünkü toplantısı sonrası, cezalarla ilgili açıklama yaptı. Yazılı açıklamada kanallara yangınların bulunduğu alanlardan yapılan yayınlardan da dolayı ceza yağdırıldı. Karar yazılı olarak açıklandı.

RTÜK, Tele 1’de yayımlanan “Gün Başlıyor” programında sunucu Can Ataklı’nın hükümetin yangınlara müdahalesini kastederek “Gerizekalılık yapıyorlar diyorum…yeteneksizlik var, çapsızlık var. İnsanları mahvetmişsin, ülkeyi mahvetmişsin, yakmışsın” şeklindeki ifadelerinin “eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı ve iftira niteliğinde” olduğu belirtti ve kanala idari para cezası verdi. Kurul, Tele 1’e, ana haber bülteninde yangın bölgelerinden yapılan canlı bağlantıları ve “4 Soru 4 Cevap” programında Genel Yayın Yönetmeni Merdan Yanardağ’ın yayıncı kuruluşları uyaran RTÜK Başkanına ve üyelerine yönelik sözleri nedeniyle de ceza verildiğini açıkladı.

Kurul, FOX Ana Haber’in üç farklı gündeki yayınlarını incelediğini ve idari para cezası verdiğini duyurdu. Kurul’un açıklamasında, “Durum vahim” etiketiyle yapılan ve “Türkiye 6 gündür kabusu yaşıyor”, “Türkiye 1 haftadır yanıyor” ve benzeri kuşak bantların kullanıldığı haberlerin kriz zamanı habercilik etiğinden uzak, siyasi iktidar hakkında yanıltıcı, kriz zamanı haber alma hakkını kullanmak isteyen izleyicide endişe, panik, korku ve infial yaratacak şekilde olduğu kanaatine varıldığını” kaydedildi.

RTÜK, KRT’ye de 3 ayrı haber ya da program nedeniyle idari para cezası verdi. KRT’de yayımlanan “Şimdiki Zaman” programının yayın konukları Erol Mütercimler, Serdar Akinan, Barış Yarkadaş, Barış Doster ve Uğur Dündar’ın orman yangınlarına ilişkin olarak “Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ile hükümeti hedef alan, hakarete varan” sözlerinin yasada yer alan “Yayın hizmetleri, …. kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez” hükmünü ihlali ettiğine karar verildiğini ve bu nedenle para cezası getirildiğini duyurdu. KRT’ye ana haber bülteni ve “Haber Aktif” programı nedeniyle de ceza verildi.

HaberTürk’ün orman yangınları ile ilgili canlı bağlantılarda geçen bazı cümlelerin yasa dışı olduğu iddia edildi. RTÜK, Halk TV yayınlarına ilişkin dört farklı raporu da karara bağladı. Konuyla ilgili açıklamada, “Kayda Geçsin” programında bazı konukların iddia ve ithamlarının toplumda infial uyandırabilecek ve korku, panik, endişe yaratabilecek ve gerilimi artırabilecek ifadeler olarak değerlendirildiği belirtildi.

RTÜK, TR 35’e de orman yangınları haberlerinden dolayı “yayın ilkesi ihlali yaptığı” gerekçesiyle yaptırım uyguladığını açıkladı.

İLHAN TAŞÇI AÇIKLAMA YAPTI

Toplantıdan çıkarılan İlhan Taşçı, konuyla ilgili sosyal medya hesabından, “Bugün Üst Kurulda, beni ‘ihsası reyde’ bulunmakla suçlayan RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in teklifiyle toplantıya katılmam engellendi ve salondan ayrılmak zorunda bırakıldım Gerekçe yangın haberlerine sansürü kamuoyuna duyurmak! Konuya ilişkin birazdan ayrıntılı açıklama yapacağım” dedi.

Toplantıdan çıkarılma gerekçesini, “Yangın haberlerine ‘özel hat’ üzerinden sansür girişimini deşifre etmem ve yangın haberleriyle ilgili bugünkü Üst Kurul toplantısında ceza isteminin görüşüleceğini kamuoyuyla paylaşmam. Bu, iktidarın ülkedeki antidemokratik ve hukuka aykırı uygulamalarıyla uyumlu bir karardır” diye duyuran Taşçı’nın açıklaması şöyle:

“Bugün Üst Kurul toplantısında, beni ‘ihsası reyde’ bulunmakla suçlayan RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in teklifi, AKP ve MHP kontenjanından seçilen üyelerin oylarıyla toplantıya katılmam engellendi ve salondan ayrılmak zorunda bırakıldım. Bunun gerekçe ise yangın haberlerine “özel hat” üzerinden sansür girişimini deşifre etmem ve yangın haberleriyle ilgili bugünkü Üst Kurul toplantısında ceza isteminin görüşüleceğini kamuoyuyla paylaşmam. Bu, iktidarın ülkedeki antidemokratik ve hukuka aykırı uygulamalarıyla uyumlu bir karardır.

Sosyal medya hesabım üzerinden dün yaptığım bilgilendirmede, RTÜK’ün talimatına rağmen yangına ilişkin haber ve görüntüleri paylaşan Fox TV, Habertürk, Halk TV, Tele 1 ve KRT hakkında ceza isteminin karara bağlanacağını duyurmuştum. Ne yönde bir karar çıkacağına, benim nasıl oy kullanacağıma ilişkin en ufak bir imada dahi bulunmadığım yaptığım paylaşımda açıkça görülecektir.

Ayrıca, RTÜK Yasasının 38. Maddesinin 4. Fıkrası; Üyelerin kurumla ilgili gizlilik taşıyan bilgileri ve yayıncılara ait sırları açıklamasını yasaklar. Yasanın 40. Maddesinin 5. Fıkrasında da Üst Kurul toplantılarındaki müzakerelerin gizli olduğu hüküm altına alınmıştır.
Müzakerelerin gizliliği kuralına her zaman özen göstermişimdir. Elbette çoğunluğun görüşüne katılmadığım toplantılarda alınan kararlarla ilgili karşı oyumu kamuoyuna duyuruyorum, zaten aleni bu kararlar RTÜK’ün internet sayfasında da yayınlanmaktadır.

“MÜZAKERELERİN GİZLİLİĞİ KURALINI İHLAL ETMEDİM”

“RTÜK Üyesi olarak benim sorumluluğum, halkın haber alma hakkına ilişkin iktidarın RTÜK eliyle koymaya çalıştığı kısıtlamalara karşı çıkmaktır. Bu yöndeki düşüncelerimi ve eylemlerimi kamu yararı doğrultusunda toplumla paylaşmak da bu sorumluluğumun ve görevimin bir parçasıdır. Ne RTÜK Yasası’nda ne de başkaca bir mevzuatta benim bu özgürlüğümü kısıtlayacak bir düzenleme ve hüküm yoktur. RTÜK Yasası’nın tek istisnası müzakerelerin gizliliği kuralıdır. Bu kuralı ihlal ettiğimi RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin bile dile getiremedi, getiremez de. Varsa öyle bir iddiası buyursun kanıtlasın. Dolayısıyla benim hangi hukuki gerekçeyle bugünkü Üst Kurul toplantısına katılmamın ve görevimi yerine getirmemin engellendiğini açıklama sorumluluğu RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’e aittir. Anlaşılan iktidarın RTÜK aracılığıyla son dönemde giderek artan antidemokratik karar ve eylemlerini kamuoyuyla paylaşıyor; kapalı kapılar ardından yürüttükleri işlemleri deşifre ediyor olmamdan rahatsızlık duyuluyor. RTÜK’te kimi zaman talimatla, kimi zaman “kişiye özel” mesajlarla televizyon yayınlarının içeriğine yönelik müdahalelerini deşifre etmem ve kamuoyunun tüm bu olup bitenlerden haberdar olması, hukuka aykırı uygulamaların ortaya dökülmesi bugünkü toplantıda benimle ilgili alınan keyfi kararda etkili olmuştur.”

“KARAR YOK HÜKMÜNDE, YARGIDA TESCİL ETTİRMEK İÇİN GİRİŞİMLERDE BULUNACAĞIM”

“Susturamıyoruz, o halde Üst Kurul toplantısına katılmasını engelleyip, sesini keselim, böylece kamuoyunu da aydınlatmasını önlemiş oluruz çabası. Bu çaba beyhudedir. Ben 84 milyon yurttaşın haber alma hakkını korumak için susmayacağım, hukuk çerçevesinde mücadelemi sürdürüp, halkımızı bilgilendirmeye devam edeceğim.

Sayısal çoğunluğunu kullanarak, hukukun arkasından dolanarak alınan kararlarla RTÜK’te devam eden baskıcı, sansürcü eylem ve kararlarını kamuoyu dikkatinden, bilgisinden kaçırmaya çalışan bu zihniyete karşı sesimi daha da yükselterek, karşı durmayı sürdüreceğim. Hukuktan yoksun, keyfi bu karar benim için yok hükmündedir. Ve bunu yargıda tescil ettirmek için gerekli girişimlerde bulunacağım.”

Bugün Üst Kurulda, beni “ihsası reyde” bulunmakla suçlayan RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in teklifiyle toplantıya katılmam engellendi ve salondan ayrılmak zorunda bırakıldım
Gerekçe yangın haberlerine sansürü kamuoyuna duyurmak!
Konuya ilişkin birazdan ayrıntılı açıklama yapacağım

— İlhan Taşcı (@ilhantasci) August 11, 2021

ŞAHİN, GEREKÇE ‘MEVZUAT’ DEDİ

RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’den de konuyla ilgili açıklama geldi. Taşçı, “Sosyal medya paylaşımlarıyla ihsas-ı rey yapan üyemiz Sn. İlhan Taşçı’nın sadece ilgili dosyaların görüşülmesi sırasında toplantıdan çıkarılmasını müzakere ettik” dedi.

Şahin, sosyal medya hesabından şu ifadeleri kullandı:

“Üst Kurul toplantısı öncesinde yaptığı sosyal medya paylaşımlarıyla ihsas-ı rey yapan Üyemiz Sn. İlhan Taşçı’nın sadece ilgili dosyaların görüşülmesi sırasında toplantıdan çıkarılmasını müzakere ettik.

İlgili mevzuat çerçevesinde Üst Kurul’da yapılan oylama sonucunda RTÜK Üyesi Sn. Taşçı’nın sadece bahse konu dosyaların müzakerelerine katılmaması kararı alınmıştır. Gerçek budur. Olayın çarpıtılmamasını rica ediyorum.”

1️⃣ Üst Kurul toplantısı öncesinde yaptığı sosyal medya paylaşımlarıyla ihsas-ı rey yapan Üyemiz Sn. İlhan Taşçı’nın sadece ilgili dosyaların görüşülmesi sırasında toplantıdan çıkarılmasını müzakere ettik.

— Ebubekir Şahin (@ebekirsahin) August 11, 2021