Salgın ve kapanan işletmelere rağmen işsizlik 0,4 arttı; uzmanlar verileri nasıl yorumladı?

Yayın tarihi: 10 Eylül 2020 Perşembe 10:05 am - Güncelleme: 10 Eylül 2020 Perşembe 12:34 pm

TÜİK’e göre işsizlik oranı Haziran’da yüzde 13.4. Uzmanlar, TÜİK’in açıkladığı bu verilerin giderek inandırıcılığını kaybettiğini söyledi.

TÜİK işsizlik istatistiklerini yayınladı. Buna göre işsizlik oranı 0,4 puanlık artış ile yüzde 13,4 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 0,6 puanlık artış ile yüzde 15,9 oldu

Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 yılı Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 152 bin kişi azalarak 4 milyon 101 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,4 puanlık artış ile %13,4 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 0,6 puanlık artış ile %15,9 oldu.

İstihdam edilenlerin sayısı 2020 yılı Haziran döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 981 bin kişi azalarak 26 milyon 531 bin kişi, istihdam oranı ise 4,0 puanlık azalış ile %42,4 oldu.

Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 274 bin, sanayi sektöründe 319 bin, inşaat sektöründe 91 bin, hizmet sektöründe 1 milyon 298 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin %19,3’ü tarım, %20,0’ı sanayi, %5,8’i inşaat, %55,0’ı ise hizmet sektöründe yer aldı.

İŞGÜCÜNE KATILMA ORANI YÜZDE 49,0

İşgücü 2020 yılı Haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 2 milyon 134 bin kişi azalarak 30 milyon 632 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 4,3 puanlık azalış ile %49,0 olarak gerçekleşti.

Mevsim etkisinden arındırılmamış temel işgücü göstergeleri, 15+ yaş, (Bin kişi), Haziran 2019, Haziran 2020

KAYIT DIŞI ÇALIŞANLARIN ORANI YÜZDE 31

Haziran 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,9 puan azalarak %31,3 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 4,3 puan azalarak %18,9 oldu.

15-64 yaş grubunda işsizlik oranı %13,7, istihdam oranı %47,1 oldu

15-64 yaş grubunda işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,4 puanlık artışla %13,7, tarım dışı işsizlik oranı ise 0,6 puanlık artışla %16,0 oldu. Bu yaş grubunda istihdam oranı 4,0 puanlık azalışla %47,1, işgücüne katılma oranı ise 4,4 puanlık azalışla %54,5 oldu.

Mevsim etkisinden arındırılmamış temel işgücü göstergeleri, 15-64 yaş, Haziran 2019, Haziran 2020

GENÇ NÜFUSTA İŞSİZLİK ORANI YÜZDE 26 İSTİHDAM ORANI YÜZDE 28

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,3 puanlık artışla %26,1, istihdam oranı ise 6,0 puan azalarak %28,2 oldu. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 7,4 puanlık azalışla %38,1 seviyesinde gerçekleşti. Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,1 puanlık artışla %29,3 seviyesinde gerçekleşti.

UZMANLAR: VERİLER İNANDIRICILIĞINI KAYBETTİ

TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, haziran ayında işsizlik oranı 0,4 puan artışla yüzde 12,9’dan yüzde 13,4 seviyesine yükseldi. İşsiz sayısı 4,1 milyon kişi oldu. Uzmanlar TÜİK verilerini giderek inandırıcılığını kaybettiğine dikkat çekti.

ULUSOY: TANIMLARIN ANLAMI KALMADI

Prof. Dr. Veysel Ulusoy sosyal medya hesabından işsizlik oranı yüzde 13,4 olarak açıklandığını hatırlatarak, “Öyle derin bir analize gerek yok artık. Mayıstan hazirana 1 milyon kişiye iş mi yaratıldı, yoksa ben mi yanlış gördüm? Çalışan sayısı da işsizlik oranı da arttı” değerlendirmesini yaptı.

“İşgücü verilerini bir mantık içinde yorumlamanın bir faydası yok” diye yazan Ulusoy, “Çünkü, birincisi tanımların bir anlamı kalmadı, ikincisi ekonomi normal işlemiyor. Örnek mi? TÜİK’e göre çalışılan saat yüzde 28 azalırken istihdamın 673 bin kişi artması…” dedi.

İKTİSATÇI SÖNMEZ: GENİŞ TANIMLI İŞSİZ SAYISI 15-16 MİLYON

İktisatçı Mustafa Sönmez de, sosyal medya hesabında “TÜİK, iş arayan işsizlerin 4,1 milyon ve işsizlik oranının yüzde 13,4 olduğunu açıkladı. Umudunu kaybettiği için, pandemi riski ile iş aramayan işsizlerle oran yüzde 25’in üstünde. Bir de ücretsiz izinli, işsizler var. Bunlarla geniş tanımlı işsiz 15-16 milyonu, işsizlik oranı yüzde 50’yi buluyor” diye yazdı.

Sönmez, şu ifadeleri kullandı:

“İstihdam Haziran 2019’a göre 2 milyon azalmış. Ama işsiz sayısı sadece 250 bin dolayında artmış. E, nerede bu işini kaybeden 1 milyon 750 bin? İş bulma umudunu kaybettiği için işgücü dışında. İşsizler, ama iş aramadıkları için TÜİK işsiz saymıyor.

Resmi, iş arayan işsiz 4,1 milyon, işsizim ama iş aramıyorum, umudum yok diyen 4,5 milyon. Toplam işsiz 8,6 milyon; resmi işsizlik yüzde 13,4, geniş tanımlısı yaklaşık yüzde 25. Ama bunlara İşsizlik Fonu’ndan harçlık alan fiili işsizleri ve iş kaybını da katmalı. Sayı 14 milyon, oran ~yüzde 40.”

EKONOMİSTLER PLATFORMU BAŞKANI: TÜİK ÇALIŞMA HAZIR OLANLARI KAPSAMIYOR

TÜSİAD Başekonomisti Zümrüt İmamoğlu da, “Haziran döneminde (Mayıs-Haziran-Temmuz) istihdamda artış başladı. Geçen yıl sonuna kıyasla dip nisanda 2,4 milyon kayıp vardı istihdamda. Haziranda nisana kıyasla 456 bin kişi artış var. (mevsim etkisinden arındırılmış)”

Ekonomistler Platformu Başkanı Doç. Dr. Oğuz Demir, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı haziran ayı işsizlik oranının iş aramadığı halde çalışmaya hazır olanları kapsamadığına dikkat çekerek, bu gruptakiler de eklendiğinde gerçek işsiz sayısının 4,1 milyon kişi yerine 8,6 milyon kişiye çıktığını belirtti.

Demir, bu sayının yüzde 24,5’lik işsizlik oranına karşılık geldiğini; aynı oranın mayıs ayında 24,3 olduğunu vurguladı. Demir, “Canlanmanın olduğu, kimilerine göre V tipi toparlanmanın başladığı ayda işsizlik yüzde 0,2 arttı” dedi.

CHP’Lİ KARACA: VERİLERİN ÖTESİNDE NE VAR?

CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karada da, “İşsizlik verileri açıklandı. Türkiye’de işsizlik oranı, haziranda geçen yılın aynı ayına göre 0,4 puan artarak yüzde 13,4’e yükseldi. Peki “veri”lerin ötesinde ne var? Kronik yoksulluk, derin yoksulluk, yoksulluk döngüsü, açlık ve insan onuruna yakışmayan hayat koşulları!” yorumunda bulundu.

HDP’Lİ GERGERLİOĞLU: KÜRT İLLERİNDE İŞSİZLİK DAHA YÜKSEK

HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, “Mayıs ayında 12,9 açıklanan işsizlik haziran ayında 13,4’e gelmiştir. Biz biliyoruz ki bu rakam daha da yüksek. Mızrak çuvala sığmıyor maalesef. Kürt illerinde işsizlik daha da yüksek bunun da farkındayız!” dedi.