Halepçe Katliamı: ‘Anne elma kokusu geliyor’

Saddam Hüseyin’in 16 Mart 1988’de Halepçe’de düzenlediği kimyasal saldırı binlerce insanın ölümüne neden olurken, görüntüler 33 yıl sonra bile insanlığın içini hala ilk günkü gibi acıtıyor…

Bugün insanlık tarihinde sivilleri hedef alan en büyük kimyasal saldırı olarak tanımlanan Halepçe Katliamı’nın 33. yıl dönümü…

Yaklaşık sekiz yıl süren İran-Irak Savaşı’nın son aylarında, 16 Mart 1988 tarihinde çoğu kadın ve çocuklardan oluşan binlerce Iraklı Kürt, Saddam Hüseyin’in emriyle Halepçe’ye düzenlenen kimyasal saldırıda yaşamını yitirdi.

İran’ın tarafını tutan Kürt savaşçıların 15 Mart 1988’de ele geçirdiği Halepçe kasabasında 40 bini aşkın insan yaşıyordu. Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak ordusu, Kürt güçlerin kontrolüne geçen kasabayı hem savaş uçaklarıyla hem de topçu birlikleriyle vurdu. Bunun üzerine Halepçe’deki Kürt güçler ve kasabadaki erkeklerin büyük bölümü çevredeki dağlara çekilirken geride çocuk, kadın ve yaşlılar kaldı.

‘ELMA KOKULU’ GAZLAR

16 Mart 1988’de Irak savaş uçakları Halepçe’yi bombaladı. Ortalığa keskin bir elma kokusu yayıldı. Çocuklar kokuya doğru koştu. Son sözleri ‘Anne elma kokusu geliyor’ oldu. Sonra da birer birer öldüler. O anlara şahit olanlar, kente düşen bombaların içindeki ‘elma kokulu’ gazların birkaç dakika içerisinde tüm kente yayılmaya başladığını söylüyor.

Olay yerine ilk varan Sınır Tanımayan Doktorlar ekibi, hardal gazı kullanıldığını teyit etti. Belçikalı ve Hollandalı doktorlardan oluşan bu ekip, kullanılan zehirler arasında muhtemelen siyanür de olduğunu bildirdi.

Irak’ta 2003 yılında devrilen Saddam Hüseyin, Kürtlere karşı yürüttüğü Enfal Hareketi kapsamında 180 bin kişinin ölümünden sorumlu tutularak yargılandı. Ancak başka bir hükümden aldığı idam cezasıyla 2006’da asıldı. Ölümünün ardından ise Kürtlere karşı ‘soykırım’ uygulamaktan yargılandığı davada suçlu bulundu.

Saddam Hüseyin’in ‘Kimyasal Ali’ lakaplı kuzeni Ali Hasan el Mecid ise 2010 yılında, aralarında Halepçe katliamının da bulunduğu zehirli gaz saldırılarının emrini vermekten idam edildi.

Halepçe’ye düzenlenen kimyasal saldırı sonrası bölgeden kaçan 500 bin kişi de Türkiye’ye sığınmıştı. Sığınmacıların büyük bölümü, Diyarbakır, Muş ve Mardin’de kurulan kamplara yerleştirildi.

SİYASİLER DE HALEPÇE’Yİ UNUTMADI

Birçok siyasi Halepçe Katliamı’nı unutmadı. Siyasiler, sosyal medya hesaplarından hayatını kaybedenleri andı.

İnsanlık tarihinin utanç sayfalarından olan, binlerce sivilin katledildiği #HalepçeKatliamı'nda hayatını kaybedenleri rahmetle anıyorum.

Bir daha böyle acılar yaşanmamasını temenni ediyorum.

— Ali Babacan (@alibabacan) March 16, 2021

16 Mart 1988 #HalepceKatliamı
Önce keskin bir elma kokusu.
Ve çocukların son sözleri
‘Daye behna seva te’
'Anne elma kokusu geliyor' oldu.
Kıydılar o güzel insanlara… pic.twitter.com/C0vPWurXUm

— Pınar AYDINLAR (@PinarAYDINLAR) March 15, 2021

33 yıl önce yaşandı bu katliam… Irak'ın Halepçe kasabasında yaşayan Kürtler, Saddam yönetiminin kimyasal gazlı saldırısına uğradı. İnsanlığın kulağında ise çocukların feryatları kaldı. pic.twitter.com/GUcXufqq3q

— Barış Yarkadaş (@barisyarkadas) March 16, 2021

İnsanlık tarihinin utanç sayfalarından biridir Halepçe…

Bundan 33 yıl önce Kuzey Irak'ta, Halepçe'de kimyasal silahlar kullanılarak gerçekleştirilen katliamı lanetliyor, vahşetin kurbanı binlerce Kürt kardeşimizi saygıyla ve rahmetle anıyorum. #HalepçeKatliamı #Halepçe pic.twitter.com/oyaUkJmKQQ

— Av.Mahmut TANAL (@MTanal) March 16, 2021

#Halepçe büyük acı ortak utancımızdır. pic.twitter.com/AtfTUWkL4K

— Ayhan Bilgen (@ayhanbilgen) March 16, 2021

Küçücük yavruların; "Daye bîhna sêva te!" diyerek hayata gözlerini yumduğu, insanlık tarihinin en vahşi katliamlarından birisi olan #HalepceKatliamı'nın yıl dönümünde hayatını kaybeden tüm mazlumlara Allah'tan rahmet diliyorum.

— Temel Karamollaoğlu (@T_Karamollaoglu) March 16, 2021

33 yıldır yüreğimizde dinmeyen sızının adıdır #HalepçeKatliamı.

Kadın, çocuk binlerce masum sivil Halepçe’de acımasızca katledildi. Elma kokusuna uyanıp, ölüme yürüyen kardeşlerimi rahmetle anıyorum.

Rabbim, bizlere bir daha böyle büyük acılar yaşatmasın.

— Ahmet Davutoğlu (@Ahmet_Davutoglu) March 16, 2021