ŞEFFAF VERİ PAYLAŞAN ÜLKELER
3-Haziran Tarihli çalışmamızda 29 Ülkenin şeffaf paylaşım yaptıklarını belirtmiştik.
3-Temmuz tarihli bu çalışmamızda, yukarıdaki kriterlere göre yapılan değerlendirme Tablo 1 de listelenen 35 ülkenin şeffaf veri paylaştıkları hesaplanmaktadır.
Ancak bu ülkelerden 28 tanesi Demokrasi Endeksi sıralamasına dahil edilmişlerdir.
Bu ülkelerden 13 tanesi Demokrasi Endeksinin ilk 22 sırasını oluşturan Tam Demokrasi Ülkeleridir.
DEM-48 Ülkelerinden 17 ülke bu listede yer almaktadır.
Demokrasi Endeksinde 151. sıradaki İRAN da “Şeffaf Veri Paylaşan Ülkeler Listesinde” yer almaktadır.
Demokrasi Endeksinde sıralamaya alınmamış 7 ülke de bu listede yer almaktadır.
Haziran-2020 ayı içinde ölüm sayısı 15 veya daha az olan ülkelerde “ölümlerin sona erdiği” olarak kabul edilmektedir.
Demokrasi Endeksinde yer alan; 162 ülkeden, 75 tanesinde,
Demokrasi Endeksinde yer almayan; 50 ülkeden, 46 tanesinde olmak üzere toplam,
212 ülkeden, 121 tanesinde ölümlerin sona erdiği hesaplanmaktadır.
Ölümlerin sona erdiği varsayılan ülkelerde dünya nüfusunun yaklaşık 1/3 ü yaşamaktadır.
Demokrasi Endeksinde yer alan ve ölümlerin sona erdiği hesaplanan ülkeler Tablo 2 de gösterilmektedir.
Not: 3-Haziran-2020 tarihli raporumuzda Fransa’da ölümlerin sona erdiğini belirtmiştik. Bu bir yazım hatasıdır. Fransa’da ölümler sürmektedir ve bitiş tarihi öngörülememektedir.
ÖLÜMLER İÇİN BİTİŞ TARİHİ ÖNGÖRÜLEMEYEN ÜLKELERDEN BAZILARINDA
BU RAPORUN YAYIMLANMASINI TAKİP EDEN 10 GÜN İÇİNDE
BEKLENEN ÖLÜM SAYILARI
Dünya nüfusunun yaklaşık 2/3 nün yaşadığı 86 Ülke için, COVID-19 kaynaklı ölümlerin bitiş tarihlerini öngöremiyoruz.
Bu ülkelerden 45 tanesinde Bu raporun yayımlanmasını takip eden 10 gün içinde 100 veya daha fazla ölüm olacağını hesaplıyoruz.
Türkiye için Olay Yoğunluğu 2,412 olarak hesaplanmaktadır. Kabul edilen normalin (1,741) üzerinde olması nedeniyle NORMALDİR.
ÖLÜM YOĞUNLUĞU PARAMETRESİ:
Türkiye için Ölüm Yoğunluğu 61.5 olarak hesaplanmaktadır. Kabul edilen normalin (82.8) altında olması nedeniyle NORMAL DEĞİLDİR.
ÖLÜM/(1,000XOLAY) PARAMETRESİ:
Kabul edilen normal 47.6 Türkiye’nin parametresi ise 25.5 olması nedeniyle NORMAL DEĞİLDİR.
TÜRKİYE’NİN VERİLER ŞEFFAF MIDIR?
İncelenen 3 parametreden en az ikisi NORMAL olan ülkelerin verilerinin şeffaf olduğunu düşünüyoruz. Türkiye’nin sadece 1 parametresi NORMAL olduğundan verilerinin şeffaf olmadığını düşünüyoruz. Bu düşünceyi destekleyen önemli bir olgu da Sağlık Bakanlığı’nın olay ve ölüm sayılarını her ilçe temelinde güncel olarak vermemesidir. Örneğin ABD’de bu veriler günlük olarak ve her mahalle bazında paylaşılmaktadır.
DÜNYA GENELİ:
Olay sayıları hızla artmaktadır. Maksimumların[2], Haziran-2020 ayının son 5 gününde gerçekleşmiş olması henüz tepe noktasına ulaşılmadığını göstermektedir (Şekil 4). Nisan-Haziran dönemindeki olay sayılarının artış oranı % 81 dir (Şekil 6).
Ölüm sayıları azalma eğilimindedir.
Maksimumların 9-Haziran öncesinde kalması tepe noktasının geçildiğini göstermektedir (Şekil 5). Nisan-Haziran döneminde ölüm sayılarındaki azalma % 28 oranındadır (Şekil 6).
“Ölüm Başına Olay Sayısı” artmaktadır (Şekil 7).
Nisan sonunda 12 olaydan biri ölümle sonuçlanırken, Haziran sonunda 26 olaydan biri ölümle sonuçlanmaktadır.
Bu ümit veren bir durumdur.
Dünya’da ve Türkiye’de olay ve ölümlerin ne zaman biteceği belli değildir.
Dünya’da olay sayıları artma, ölüm sayıları azalma eğilimindedir. Türkiye’de her ikisi de yatay gitmektedir.
Dünya’da ve Türkiye’de “ölüm başına düşen olay sayısı” artmaktadır, bu çok ümit verici bir durumdur.
Bu durumun nedeni de virüsün öldürücü etkisinin azalması olabileceği gibi bilim insanlarının virüsle mücadelede etkili yöntemler geliştirmeleri de olabilir.
DÜNYADA BİTMEDEN TÜRKİYE’DE BİTMEZ.