Genel

Tarihte bir ilk! NASA, Mars'ta oksijen üretti

NASA Mars'ta bilimsel çalışmalar yürüten Perseverance keşif aracı başarıya ulaşan bir deney sonucu ilk kez Kızıl Gezegen'deyken oksijen üretmeyi başardı. Yaklaşık 122 gram solunabilir oksijen üretilen deneyde elde edilen miktar yetişkin bir insana üç saate kadar, bir köpeğe ise yaklaşık 10 saat yetebilir. Mars'a ilk kez şubat 2021'de inen keşif aracı, iki yıl boyunca periyodik olarak karbondioksiti dönüştürerek oksijen üreten Mars Oksijen Yerinde Kaynak Kullanımı Deneyi (MOXIE) cihazını kullanarak deneyi gerçekleştirdi. Mikro dalga fırın büyüklüğündeki Perseverance'ın söz konusu başarısıyla Mars'ta sürdürülebilir insan yaşamına doğru önemli bir adım atılmış oldu.

Washington'daki NASA Genel Merkezi'nde Uzay Teknolojisi Görev Müdürlüğü (STMD) Teknoloji Uygulama Direktörü Trudy Kortes, "MOXIE gibi yerel kaynakları gelecekteki keşif görevleri için faydalı ürünlere dönüştürebilecek çığır açan bir teknolojiyi desteklemiş olmaktan ötürü gurur duyuyoruz" dedi. Kortes, "Bu teknolojinin gerçek koşullarda uygulanabilir olduğunu kanıtlayarak, astronotların Kızıl Gezegen'de 'Dünya'daki gibi yaşadığı' geleceğe bir adım daha yaklaşmış olduk" ifadelerini kullandı.

NASA'ya göre Mars'ta bol miktarda bulunan karbondioksit, ince atmosferinin yüzde 95'ini oluşturuyor. MOXIE cihazı 16 deney boyunca az miktarda karbondioksiti hızlandırarak karbondioksitten oksijen atomlarını ayırdı, saflık analizlerini yaptı ve bunları bir kapsül içinde güvenli şekilde depolamayı başardı. . Arta kalan moleküller ise daha sonra karbon monoksit şeklinde uzaya yayıldı. Bilim insanları oksijen çıkarma cihazlarının sadece gelecekte kurulacak insan kolonilerinin nefes alması için değil, aynı zamanda roket yakıtı yapmak için de yararlı olacağını dile getiriyor.

NASA'nın yönetici yardımcısı Pamela Melroy ise yaptığı açıklamada, söz konusu gelişmenin, "Ay ve Mars'taki kaynakları kullanmamızı sağlayacak teknolojiler geliştirmek, uzun vadeli bir Ay varlığı oluşturmak, sağlam bir Ay ekonomisi yaratmak ve Mars'a ilk insan keşif seferini desteklememizi sağlamak açısından kritik önem taşıdığını" söyledi. Bu küçük ama önemli adıma rağmen, Mars'ta bir insan kolonisi kurulabilmesinin önünde hâlâ birçok engel bulunmakta. Ortalama sıcaklığı -62 derece olan gezegen, uzay giysisi giymeyen bir insanı dondurarak öldürür. Öte yandan Kızıl Gezegen'i saran koruyucu ozon tabakası bulunmadığı için uzaydan gelen radyasyon bombardımanı kansere ve aşırı kemik erimesine yol açar.