Maaşınıza göre kaç lira konut kredisi çekebilirsiniz?

AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı yüzde 0,89 - 0,99 faiz oranlı ve 10 yıl geri ödemeli konut kredisi paketleriyle ilgili tartışmalar sürüyor. En büyük eleştiri ise kredi paketinin ev sahibi olmak isteyenlerden çok müteahhitlere destek sağlayacak şekilde düzenlenmiş olması.

Gökyayla "Mayıs ayı kira artış oranı TÜİK verilerine göre yüzde 34,46’dır. Bu, kira bedeline yıllık olarak yapılabilecek azamî artış oranını ifade eder. Kiracı ile kiraya veren arasındaki Mayıs 2021’de bir yıllığına kurulan sözleşmede kira bedeli bin lira ise, Mayıs 2022’de kira bedeli en çok bin 346 liraya yükseltilebilir. Zira Türk Borçlar Kanununun 344. Maddesiyle, kira bedelindeki artışın endeks ile tayin edilen oranı aşamayacağı emredici olarak hükme bağlanmıştır. Taraflar, kira bedelindeki artışı endeks + yüzde 10 veya endeksten bağımsız olarak örneğin yüzde 50 biçiminde kararlaştırsalar da sonuç değişmeyecektir" ifadelerini kullandı.

Gökyayla, konut ve çatılı işyeri kira bedellerinde ne miktarda artış yapılabileceğini tayin etmek için önce kira sözleşmelerinde, kira bedelinde artış oranı hakkında hüküm bulunup bulunmadığına bakmak, ardından da, Türk Borçlar Kanununun kira bedeli hakkındaki emredici düzenlemelerini incelenmesi gerektiği vurguladı.

Kamu ve (asgari dışı) özel sektör ortalamasını alalım. 8.500 TL maaşlı birini düşünelim. Bankalar kredi verirken, son maaşın en fazla yüzde 65'ine denk gelecek şekilde aylık taksitleri hesaplar. 8.500 TL'nin yüzde 65'i, 5.525 TL...  Bu rakam, faiz dâhil 120 ay boyunca ödenecek taksit tutarı. Faiz hariç hesaplama yaparak, o kişinin alabileceği krediyi bulacağız. 0,89 kredide bile, yüzde 40 faiz yükü var, yani bir taksit üzerindeki faiz yükü, 2.210 TL... Sonuç olarak 5.525-2.210=3.315 TL, aylık ana para... Bunu da 120 ay ile çarparsanız, 397 bin 800 TL kredi alabilecek, diyelim ki 400 bin TL olsun alabileceği kredi...

Şimdi, bu kişinin almak istediği konut 1,5 milyon TL olsun ki gayet mütevazı bir fiyat artık bu!.. Ortaya 1,1 milyon TL peşinat koyacak! Adam milyoner, 8.500 TL maaşı var ama ev sahibi olamıyor daha kredi çekmeden! Bu, ortalama bir vatandaşın gerçeği! Acaba kaç kişi bu ortalamada ya da bunun üzerinde?Sahi, sizin maaşınız kaç TL ve size kaç TL kredi çıkıyor? Hesap yapmaya buradan başlayın isterseniz..."

Döviz kurlarındaki yükselişler de etkili olacak. İnşaat maliyetleri artıyor. Üçüncüsü toprak, yani ihtiyacın ham maddesi, arazi miktarı. Bu talepten dolayı da maliyetler artıyor. 1 milyonluk fiyatlar artmaya devam edecek. Şimdi Türkiye'de yabancı fırsatçı var, 250 bin dolara daire satın alıyorsun. İnşaat şirketleri blok blok daire satın alıyorlar. Zaten dolarla aldıkları için alıyorlar, daha sonra burayı satıyorlar. 400 bin dolara çektiler evleri. 3-5 milyonluk balon bölümü patlayacak. Kur tarafında hızlı ataklar beklediğimi söyledim. Ev alacak olanlar, alamayacaklar dövize, altına, nakite yönelecek çünkü. İzleyicilerimiz arasında 2-3 milyona daire alacaklar varsa, aman dikkat edin.