Genel

Kız Kulesi'nin restorasyonundan yeni görüntüler ortaya çıktı

Üsküdar'da bulunan Kız Kulesi'nde, Kültür ve Turizm Bakanlığı 2021 yılında restorasyon çalışmaları başlatmıştı. Kız Kulesi'nin duvarlarında iskele sökümleri yapılırken, kule ve kale restorasyon çalışmalarına ilave olarak ada çevresinde zemin güçlendirme çalışmaları yapıldığı belirtildi. Ada sınırları hizasında ise ortalama 24 metre derinlikteki ana kayaca ankre çelik-betonarme bütünleşik kazık imalatı yapılıyor. Böylece yapının etrafı olası sarsıntılara, zemin kaymalarına ve diğer oluşabilecek tehlikelere karşı güçlendirildi.

Tarihte Kız Kulesi ilk olarak 1453 yılında İstanbul'un fethinin ardından Fatih Sultan Mehmet tarafından güçlendirildi. 1509'da meydana gelen ve "küçük kıyamet" olarak anılan depremde de Kız Kulesi hasar gördü ve onarımı Yavuz Sultan Selim döneminde gerçekleştirildi. 1690'da da yaşanan deprem sonrası kulede tamir ve onarım yapıldı.

Kulede 1721'de fener inşa edildi. Fenerde yağ kandilinin rüzgarın etkisiyle birlikte tutuşmasından sonra çıkan yangında ahşap yapı yandı. 1725'te şehrin baş mimarı Damat İbrahim Paşa kapsamlı bir onarım gerçekleştirdi. 1774-1776 ila 1779-1803 yıllarında da çeşitli bakım ve restorasyonlardan geçen kule, Osmanlı döneminde en büyük onarımını II. Mahmud 1832-1833 yıllarında gerçekleştirdi. 1920-1932 yıllarında ise kulede otomatik ışık sistemine geçildi.

İkinci Dünya Savaşı döneminde kulede yenileme çalışmaları yapıldı. Kulenin çürüyen ahşap kısımları tamir edildi. Bazı bölümler betonarmeye çevrildi. 1943'te kulenin çevresine büyük kayalar eklenerek kulenin kayması önlendi. 1965'te ise binadaki sarnıç tadilatlar sonrası betonarme dökümlere kapatıldı.

Kulede 1999-2000 yıllarında da 1944 onarımıyla yapılan tüm ilaveler söküldü. Bu söküm sonrasında yapının yıllarca kapalı kalmış mimari özelliklerinin bir kısmı açığa çıkarıldı. Marmara depremi sonrasında da kule çelik kuşakla güçlendirildi.

Son olarak Bakanlık tarafından yürütülen çalışmalarda yapımında özgün malzeme olarak ahşap kullanılan kulede, farklı statik hesaplara göre kullanılan çimento, beton ve inşaat demiri gibi uygun olmayan malzemeler arındırılıyor.

Kulede son olarak kubbe ahşap imalatları tamamlandı, kubbe görüntüsü aslına uygun olarak yeniden ortaya çıkarıldı. Kaplama ve sonlandırma aşamasına geçildi. Tarihi yığma duvarlardaki güçlendirme çalışmaları tamamlandı. İmalatları tamamlanan kale duvarlarında iskele sökümleri gerçekleştiriliyor. Kız kulesinin bekası açısından kule ve kale restorasyon çalışmalarına ilave olarak ada çevresinde ortaya çıkan zemin zafiyetlerine yönelik tahkim çalışmaları da başladı ve zemin güçlendirme çalışmaları devam ediyor.