Genel

İşte Türkiye'nin şiddet haritası

Türkiye zorbalığın en üst seviyeye ulaştığı dönem yaşıyor. Son dönemde peş peşe yaşanan olaylarda 26 suç kaydı olan Yunus Emre Geçti, polis memuru Şeyda Yılmaz'ı şehit ederken, Ankara’nın Altındağ ilçesinde polisin 'dur' ihtarına ateşle karşılık veren 2 kişi ile polis arasında çıkan çatışmada şüphelilerden 12 suç kaydı bulunan 18 yalındaki Serdar K. hayatını kaybetti, 19 suç kaydı olan 22 yaşındaki Muhammet E. de yaralandı.  Ve Ordu'da 'dur' ihtarına uymayan Adem Topçu, Jandarma Astsubay Çavuş Mehmet Fatih Çangır’a çarparak şehit etti.

Aile içi şiddetin arttığı ülkede, bir yandan da, akran cinayetleri, artan uyuşturucu bağımlılığı da etkiliyor. Öte yandan polisin son dönemde yaptığı baskınlar şiddet sarmalını büyüten etkenlerden birisi de çeteleşme olduğunu ortaya koyuyor.

Umut Vakfı Türkiye genelinde yaptığı silahlı şiddet olayları araştırmasına göre 2014 yılından 2023 yılı kadar geçen yaklaşık 10 yılda; toplam 34 bin 197 silahlı şiddet olayı yaşandı, 10 yılda meydana gelen 34 bin 197 silahlı şiddet olayında toplam 21 bin 434 kişi öldü, rapora ağır yaralanan kişilerin kaçının öldüğü ise 'bilinmiyor' olarak yansıdı

Umut Vakfı'nın raporuna göre, 2023 yılında; 3 bin 773 silahlı şiddet olayı basına yansıdı. Basına yansıyan bu olaylarda 2 bin 318 kişi ölü, 3 bin 820 kişi de yaralandı. Yaşanan silahlı şiddet olaylarının 3 bin 212’sinde yani yüzde 85’inde kaleşnikof, otomatik tüfekler ve beylik silahları. yüzde 15’inde ise bıçak, balta ve kesici aletler kullanıldı.

Meydana gelen 3 bin 773 olayın; yüzde 29.23’ü yani 1103’ü Marmara Bölgesi’nde, yüzde 14.71’i yani 555’i Karadeniz Bölgesi’nde, yüzde 14.44’ünü kapsayan 545’i Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, 473 olayı kapsayan yüzde 12.54’ü Ege Bölgesinde, 464 olayı kapsayan yüzde12.30’u İç Anadolu Bölgesi’nde, yüzde 11’ini kapsayan 415’i Akdeniz ve yüzde 5.78’i yani 218’i de Doğu Anadolu Bölgesinde yaşandı… Bir önceki yıl şiddet olayları sıralamasında dördüncü sırada olan Karadeniz Bölgesi en çok olayın yaşandığı ikinci bölge olurken 2023 yılında, ikinci sırada olan Akdeniz Bölgesi ise altıncı sıraya geriledi…

2023 yılında yaşanan silahlı şiddete bölgeler bazında bakıldığında; nüfus yoğunluğunun yaşandığı Marmara Bölgesi’ndeki 11 ilde yaşanan ve basına yansıyan toplam bin 103 olayda, 584 kişi öldürüldü, bin 51 kişi de yaralandı. Doğal olarak birçok ülkenin nüfusundan kat kat fazla nüfusa sahip İstanbul 505 olayla en çok olayın yaşandığı kent. Basına yansıyan bu 505 şiddet olayında 321 kişi öldü, 498 kişi de yaralandı. İstanbul’u 80 kişinin öldüğü, 144 kişinin yaralandığı 164 olayla sanayi kenti Kocaeli, 144 olayla Sakarya, 135 olayla Bursa izliyor…

Karadeniz Bölgesi’ndeki 18 kentte 2023 yılında yaşanan 555 silahlı şiddet olayında 266 kişi öldürülürken 517 kişi de yaralandı. Bölgenin silahlı şiddet sıralamasında liderliğini yine; bir önceki yıla göre düşüş olmakla birlikte 74 ölümlü, 200 yaralamalı 188 olayla Samsun sürdürüyor. Samsun’u 28 ölümlü, 112 olayla Çorum, 31 ölümlü, 24 yaralamalı 41 olayla Trabzon izliyor. Bir önceki yıl üçüncü sırada olan Zonguldak Trabzon’daki olay artışı sonucu dördüncülüğe gerilemiş görülüyor. Zonguldak 22 ölümlü, 36 yaralamalı 39 olayla dördüncü, 15 ölümlü, 29 yaralanmalı 34 olayla Kastamonu beşinci en çok silahlı şiddet olayı yaşanan Karadeniz ili…

2022 yılında yaşanan 566 silahlı şiddet olayıyla üçüncü sırada olan bölge; 362 ölümlü, 789 yaralanmalı 545 olayla bu yıl yine en çok olayın yaşandığı üçüncü bölge. Bölgedeki bazı illeri de etkileyen büyük deprem nedeniyle bazı illerde olay sayılarında düşüş yaşanmakla birlikte bölgede en çok olayın yaşandığı ilk üç il sıralaması değişmemiş bulunuyor: Urfa, Diyarbakır ve Gaziantep…

2022 yılında 459 olayın yaşandığı Ege Bölgesi'nde 2023 yılında 352 ölümlü, 391 yaralamalı 473 olayın basına yansıdığı dikkat çekiyor. Bölgenin en çok olay olan illerinden birisi olan İzmir'de bu yıl bir önceki yıla göre yüzde 19’lık artışla 140 ölümlü, 140 yaralamalı toplam 164 olay yaşandı. İzmir’i 45 ölümlü, 48 yaralamalı 76 silahlı şiddet olayıyla Aydın, 51 ölümlü, 54 yaralamalı 65 olayla Manisa, 36 ölümlü, 35 yaralamalı 48 olayla Denizli, 35 ölümlü 42 yaralamalı 47 olayla Muğla, 25 ölümlü, 25 yaralamalı 36 olayla Afyon, 9 ölümlü, 23 yaralamalı 19 olayla Kütahya, 11 ölümlü, 24 yaralamalı 18 olayla Uşak izliyor.

İç Anadolu Bölgesi; en çok silahlı şiddet olayının yaşandığı bölgeler sıralamasında son yıllarda yeri değişmeyen bir bölge. 2022 yılında 463 olayın yaşandığı bölgede, 2023 yılında da bir artışla 464 olay yaşanmış. Yaşanan bu 464 silahlı şiddet olayında; 292 kişi ölmüş, 456 kişi de yaralanmış bulunuyor. Bölgede ilginç olan; her yıl Konya en çok olayın yaşandığı il olarak birinci sırada olurken 2023 yılında bu ilde yaşanan olay sayısında yüzde 40’lık düşüş yaşandığı ve sıralamada ikinci sıraya indiği, başkent Ankara’nın ise bir önceki yıla göre yüzde 39’luk artışla birinci sıraya yerleştiği görülüyor.

Bir önceki yıl şiddetin bölgeler haritasında ikinci sırada olan Akdeniz Bölgesi’nde 2023 yılında ciddi bir düşüş olduğu ve altıncı sıraya gerilediği görülüyor. 2022 yılında 571 olayın yaşandığı Akdeniz Bölgesi’nde 2023 yılında 341 ölümlü, 342 yaralanmalı toplam 415 cinayet medyaya yansımış bulunuyor. Özellikle Adana ve Antalya’da yüzde 30’lar civarında düşüşler dikkat çekiyor… Bölgedeki iller, olay sayıları ve ölü-yaralı durumu şöyle: “Adana: 158 ölümlü, 134 yaralılı 171 olay, Antalya: 67 ölüm, 65 yaralılı 96 olay, Mersin: 46 ölümlü, 33 yaralamalı 52 olay, Hatay: 20 ölüm, 24 yaralamalı 26 olay, Isparta: 16 ölümlü, 36 yaralamalı 23 olay, Kahramanmaraş: 15 ölüm, 25 yaralanmalı 18 olay, Osmaniye: 12 ölüm, 15 yaralamalı 18 olay, Burdur: 7 ölüm, 10 yaralamalı 11 olay.”

Sıralamada yeri değişmeyen bir bölge de Doğu Anadolu Bölgesi… Hatta 2022 yılında 246 olayın medyaya yansıdığı bölgede, 2034 yılında 121 ölümlü, 274 yaralamalı toplam 218 silahlı şiddet olayı medyaya yansımış durumda. Bölgede; 2023’ün şiddet haritasında yer alan rakamlar şöyle: Malatya’da 27 ölü, 100 yaralamanın olduğu 78 olay, Elazığ’da 16 ölü, 61 yaralamanın olduğu 44, Erzurum’da 15 ölü, 21 yaralamanın olduğu 27, Van’da 14 ölü, 31 yaralamanın olduğu 16, Ağrı’da 17 ölü, 8 yaralamanın olduğu 13, Kars’ta 12 ölü, 9 yaralamanın olduğu 9, Bitlis’te 8 ölü, 6 yaralamanın olduğu 8, Ardahan’da 3 ölü, 8 yaralamanın olduğu 7, Bingöl’de 3 ölü, 7 yaralamanın olduğu 5, Iğdır’da 2 ölü, 15 yaralamanın olduğu 5, Muş’ta 2 ölü, 2 yaralamanın olduğu 2, Tunceli’de 1 ölü, 3 yaralamanın olduğu 2, Hakkari’de 1 ölünün olduğu 1, Erzincan’da 3 yaralının olduğu 3 olay…