İstanbul Boğazı’nın her iki yakasında 366’sı tarihi eser niteliğinde 600 yalı yer alıyor. Yalı ve yalı daireleri normalde sessiz sedasız el değiştiriyor ve yılda en 2-3 yalı ya da yalı dairesi ancak satılıyor. Pandemi dönemiyle birlikte yalılara ilgi gittikçe artıyor. Son 1.5 yılda satılan yalı ve yalı dairelerinin sayısı 30’u geçmiş durumda. Rakamların yıl sonuna kadar 40’ı bulması bekleniyor. Bu rakamlar ise son 20 yılda yapılan satıştan daha fazla.
Satılık yalı ve yalı dairelerin sayısı 55’i bulurken, koronavirüs önlemlerinin de etkisiyle en çok büyük bahçeli, büyük rıhtımlı ve bol güneş alan yalılar tercih ediliyor. Güneş açısına özellikle önem veriliyor. Boğaz’ın Avrupa Yakası sabah güneşini çok iyi alırken, Anadolu Yakası ise akşam güneşini çok daha iyi alıyor. Yalıların güneş görmesi ayrıca deniz etkisi nedeniyle binada oluşabilecek rutubeti önlemek adına önem arz ediyor.
Koronavirüs sürecinde manzaraları, bahçeleri, balkonları nedeniyle İstanbul Boğazı’nın incisi yalılara ve yalı dairelerine talep ciddi oranda arttı. En çok geniş bahçeli ve rıhtımlı yalılara talep gelirken, fiyatlarda yükselişe geçti. Satılık yalı ve yalı dairelerinin fiyatları 20 milyon ile 750 milyon TL arasında değişiyor. Kiralık yalı dairelerinin fiyatları pandemi öncesinde 35-40 bin TL’yken bugün çok rahat 60-65 bin TL’ye kiralanıyor. Yalı kiraları ise 150-160 bin TL’den başlarken, şu anda 200-250 bin TL’ye kadar çıkmış durumda. Bu fiyatlara karşılık kiralık bir yalı ya da yalı dairesi bulmak ise neredeyse imkansız durumda.
Yalı ya da yalı dairesinde yaşamak isteyenlerin, bu gayrimenkullerin durumlarıyla ilgili Anıtlar Kurulu ve Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nden bilgi almaları gerekiyor. Yalıların eski eser, iskan, imar durumlarının muhakkak araştırılması gerektiği belirtiliyor. Anadolu Yakası’nda Vaniköy, Kandilli, Anadolu Hisarı, Avrupa Yakası’nda ise Yeniköy ve Bebek en pahalı semtler. Çengelköy ise 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nü bir gerdanlık gibi gören manzarasıyla ilgi çeken bölgeler arasından yer alıyor.
Yalı emlakçısı Sinem Ayıkcan Yılmaz, “Pandemiyle beraber son 1.5 – 2 yıldır inanılmaz bir talep artışı var. Özellikle bahçeli, büyük bahçeli, teraslı, balkonlu yalı ve yalı dairelerine çok ciddi bir talep var. Şu anda da Çengelköy’deyiz eski eser bir yalı olan Baha Bey Yalısı’ndayız. Konum olarak Boğaz’ın en güzel noktalarından bir tanesi. Çünkü köprüyü gerdan gibi görüyor, tam karşımızda Halide Hanım Korusu, arka tarafta Vahdettin Köşkü ve köprünün altında eski İstanbul çok güzel gerdan gibi karşımızda duruyor. Pandeminin başından bugüne kadar satılan yalı ve yalı dairelerinin toplam rakamı son 20 yılın satışıyla neredeyse eşit durumda. Aşağı yukarı 35 tane yalı ve yalı dairesi satıldı ama inanılmaz bir talep var, yoğun bir ilgi var. Sene sonun kadar satışlar 40’ı geçer diye düşünüyoruz. Pandemi dönemi de olsa yalının konumu çok çok önemlidir çünkü en büyük değeri lokasyon belirliyor. Ondan sonra arsa açınız. Denize olan cephesi daha geniş olan yalılar her zaman çok daha kıymetlidir. Yalısı olan insanın mutlaka teknesi oluyor, tekne ile ulaşımını sağlamak istiyor. Onun dışında tarihi eserse tescilli olması çok önemli, alırken mutlaka Anıtlar Kurulu’na, Boğaziçi İmar Müdürlüğü’ne mutlaka gidip bakılması gerekiyor. Yasallık çok çok önemli” dedi.
Yılmaz, sadece satılık yalı olarak 50-55 tane yalının şu anda alıcılarını beklediğini belirterek, “Yalı dairelerini de işin içine katarsanız bu rakam 65’i biraz aşıyor. Pandemi döneminde ne yalı, ne de yalı dairesi neredeyse kiralık kalmadı diyebilirim. Kiralar inanılmaz arttı zaten, yaklaşık 2-3 katına çıkan kiralar var. Giren kiracı hiçbir şekilde çıkmak istemiyor. Eski kiracılarda çok ciddi anlamda kira zammı yaparak bulunduğu evde yaşamayı tercih ediyor. Pandemi öncesi aşağı yukarı 35-40 bin TL’ye verdiğimiz bir gayrimenkulü bugün çok rahat 60-65 bin TL’ye kiraya verebiliyorsunuz. Bu yalı dairesi için daha çok geçerli. Bahçeli, teraslı, 200-250 metrekare kullanım alanı olan dairelerden bahsediyorum. Kiralık yalı zaten çok çok az. İçindekiler neredeyse kıpırdamadı. Ama çok fazla arayış var. Yalıların kiraları da 150-160 bin TL’den başlarken, şu anda 200-250 bin TL’ye başlangıç rakamları çıkmış durumda” diye konuştu.
Bir diğer emlakçı Uğur Ayhan ise yalı ve yalı dairelerinin ortalama fiyat aralıklarının 20 milyon ile 750 milyon TL arasında değiştiğini belirterek, şunları söyledi: “Anadolu Yakası’nda Vaniköy, Kandilli, Anadolu Hisarı, Avrupa Yakası’nda ise Yeniköy ve Bebek en pahalı semtler olarak biliniyor. Son dönemde pandeminin de artmasıyla birlikte insanların daha çok hava alabilecekleri, bahçeye çıkabilecekleri gayrimenkul türleri önem arz ediyor. Buna da en iyi cevap veren gayrimenkul türü yalı ve yalı dairesi. Son dönemde çok ciddi bir hareketlilik var. Son dönemde 30’u aşkın yalı ve yalı dairesi satışı cerayan etti. Bu da son 20 yıla denk gelen bir rakam. Yani ciddi bir hareketlilik olduğunu gözlemliyoruz. Daha çok yerli yalı ve yalı dairesi alıyor. Ancak yabancıların da ciddi bir ilgisi var, onlar daha çok bitmiş, restorasyon gerektirmeyen, bir an önce oturabilecekleri gayrimenkule yöneldikleri için yalılarda biraz daha tereddütteler. Yalıların semti çok önemli yani nerede olduğu, büyüklüğü çok önemli. Güneş açısı ve rıhtım boyu çok önemli. Yasal bir problemi olup olmaması önemli. Bu bir eski eser olabilir, kagir yapı olabilir, iskanlı mı, değil mi? Bunların çok ciddi olarak araştırılması gerekiyor.”