2024 işçinin, emeklinin, gencin, çocuğun kadının, erkeğin sefalet yılı oldu!
Emekli yılı olarak ilan edilen 2024 emeklileri, çalışan yurttaşları okuyan gençleri ev geçindirme telaşındaki yurttaşları ekonomik kriz girdabında yuttu. Ne emekliye seyyanen zam yapıldı ne de asgari ücretli enflasyon canavarının altından kurtarıldı...
AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2024'ü emekliler yılı ilan etmişti. Ancak 2024 yılında, işçiler, emekliler, gençler, çocuklar, kadınlar ve erkekler açlığa, yokluğa mahkum edildi. 22 yıllık AKP iktidarı kendi ekonomi politikalarındaki yanlışlıkları yurttaşın sırtına yükledi. Sıcak para arayışındaki iktidar vergilere zam üstüne zam yaparak iğneden ipliğe tüm ürünlere zam yağdırdı.
Emekli yılı olarak ilan edilen 2024'ün ocak ayında emeklilerin en düşük aylığı 10 bin lira olarak belirlendi. Emekli yurttaşlar seyyanen zam beklerken AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 'bütçe'yi göstererek kapıları kapattı. 2024'te asgari ücret 17 bin 2 lira olarak uygulandı. Haziran ayında yıllık enflasyon TÜİK'e göre bile yüzde 75,5'e yükselerek rekor kırmış ancak temmuzda emekli aylıkları 10 bin liradan 12 bin 500 liraya yükseltilmişti. Asgari ücretlilere ise temmuzda zam yapılmadı. İşte 2024 yılı Türkiye ekonomisi böyle geçti...
AKP iktidarının 22 yılda yarattığı ekonomik kriz nedeniyle geçim derdine düşen yurttaş eline düşen paranın değerinin düşmesi karşısında çaresiz. Asgari ücret de işçiden üniversite mezunu çalışan herkese uygulanınca taban ücretten genel ücret haline geldi. 2024 yılında asgari ücret 17 bin 2 lira olarak uygulandı.
AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 2024'ü emekli yılı ilan etti.
Emekli yılı ilan edilen 2024'te emekliler açlığa, yokluğa mahkum edildi. En düşük emekli maaşı Ocak ayında 10 bin lira olarak açıklandı.
Merkez Bankası, faizi 250 baz puan arttırarak yüzde 45’e çıkardı.
Merkez Bankası’nın ilk kadın başkanı Gaye Erkan hakkında çıkan 'ailesi banka yönetimine karışıyor' iddialarının ardından "Son dönemde şahsıma yönelik büyük bir itibar suikastı kampanyası düzenlenmiştir" diyerek görevinden istifa etti.
Hafize Gaye Erkan'dan boşalan Merkez Bankası Başkanlığı görevine Fatih Karahan getirildi.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi notunu "B"den "B+"ya yükseltti, not görünümünü "durağan"dan "pozitif"e çıkardı.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu politika faizini, 500 baz puan artışla yüzde 45'ten yüzde 50'ye yükseltti.
Merkez Bankası 2023 yılı için tarihi bir zarar açıkladı. 2022’de 72 milyar lira kar eden banka, 2023’te 818,2 milyar lira zarar etti. Ekonomistlere göre zararın önemli bir kısmı Kur Korumalı Mevduat ödemelerinden kaynaklanıyor.
Kamuda 25 maddelik tasarruf tedbirleri açıklandı. Öne çıkan maddeler arasında 3 yıl boyunca kamuya yeni taşıt alınmaması, yeni tesis ve lojman alımının yasaklanması, 3 yıl boyunca emekli olan kadar yeni personel istihdamı, mobilya alımlarının 3 yıl durdurulması gibi maddeler var.
Kamuda tasarruf tedbirleri nedeniyle memurların servis hakkı kaldırıldı. Okullarda temizlik personelleri işten çıkartıldı.
Kamuda uygulanan tasarruf AKP'li yöneticilere gelince rafa kalktı.
Açıkladığı verilerle eleştiri oklarının hedefinde olan Türkiye İstatistik Kurumu'na (TÜİK) göre bile yıllık enflasyon Mayıs ayında yüzde 75,5’e çıkarak zirveyi gördü.
Kirada yüzde 25 zam sınırı kaldırıldı. Kira artışları yeniden 12 aylık ortalama enflasyon üzerinden hesaplanacak. Yüzde 25 kira artış sınırı 11 Haziran 2022’de başlamıştı.
Ocak ayında sefalet ücreti verilen emekliler gözünü temmuz zammına dikmişti. Ancak emekliler temmuz ayında da hayal kırıklığına uğradı. En düşüğü 10 bin lira olan emekli aylığı temmuz ayında 12 bin 500 liraya çıkartıldı.
Gelecek üç yılı kapsayan yeni Orta Vadeli Program açıklandı. Daha önce yüzde 4 olarak açıklanan 2024 büyüme tahmini yeni OVP'de yüzde 3,5 oldu. 2024 sonu enflasyon tahmini yüzde 33'ten yüzde 41,5'e yükseltildi.
2025 yılı bütçe kanun teklifi 21 Aralık 2024'te TBMM’de kabul edildi. 2025’te bütçe giderlerinin 14 trilyon 731 milyar TL, bütçe gelirlerinin ise 12 trilyon 800 milyar TL olacağı tahmin ediliyor. 1 trilyon 931 milyar TL açık vereceği öngörülen bütçe teklifinde, faiz giderlerine 1 trilyon 950 milyar TL ayrıldı.
2024 yılının son günlerinde 2025 yılında uygulanacak olan asgari ücret de belirlendi. Asgari ücret görüşmelerinde işçi tarafını temsil eden Türk - İş'in asgari ücret teklifi 29 bin 583 lira CHP'nin teklifi ise 30 bin lira olmuştu. Ancak asgari ücret Bakanlık ve iş verenler tarafından belirlendi ve 2025 yılında uygulanacak olan asgari ücret 22 bin 104 lira olarak belirlendi.
31 Aralık 2023'te 29 lira 50 kuruş bandında olan dolar/TL kuru 35 lira bandına,
31 Aralık 2023'te 32 lira bandında olan euro/TL kuru 36 lira bandına,
31 Aralık 2023'te bin 900 lira bandında olan gram altın 3 bin lira bandına yükseldi.
Alım gücü 22 yıllık AKP iktidarının yanlış ekonomi politikaları nedeniyle eriyen yurttaşın sırtına 2024'te zam yağmaya devam etti.
DOĞALGAZA YÜZDE 38 ZAM
Mayıs 2023 seçimleri öncesi doğalgaz bütün konut tüketicilerine bir ay bedava verilmiş, 2024 Nisan sonuna kadar ise aylık 25 metreküpe kadar olan tüketim faturalandırılmamıştı.
Mayıs 2023 Genel Seçimleri ve Mart 2024 Yerel Seçimleri'nin geride kalmasıyla doğalgaz da zamdan nasibini aldı.
Böylece 1 Ağustos 2024 itibariyle konutlarda kullanılan doğalgaza yüzde 38 zam geldi.
KÖPRÜ VE OTOYOLLAR
2024 yılında köprü ve otoyollara zam yağdı.
31 Aralık 2023 tarihinde otomobiller için 8,5 TL olan İstanbul'daki Boğaz ve Fatih Sultan Mehmet köprülerindeki tek yön geçiş ücreti son 1 yılda 33 TL oldu.
31 Aralık 2023 tarihinde otomobiller için 19 TL olan İstanbul'daki Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nde tek yön geçiş ücreti son 1 yılda 70 TL'ye çıktı.
31 Aralık 2023 tarihinde 53 TL olan Avrasya Tüneli'nde gündüz otomobil geçiş ücreti 156 TL'ye çıktı.
31 Aralık 2023 tarihinde otomobiller için 184,5 TL olan Osmangazi Köprüsü tek yön geçiş ücreti 555 TL oldu.
31 Aralık 2023 tarihinde otomobiller için 205 TL olan 1915 Çanakkale Köprüsü tek yön geçiş ücreti, 585 TL'ye çıktı.
AKARYAKIT
31 Aralık 2023 tarihinde motorinin litre fiyatı 37,15 lira iken, benzinin litre fiyatı 34,53 lira ve LPG’nin litre fiyatı ise 18,80 liraydı. Aradan geçen son 1 yılda motorinin litre fiyatı 43,91 lira iken, benzinin litre fiyatı 43,14 lira ve LPG’nin litre fiyatı ise 26,79 lira.
EĞİTİM
2024 yılında üniversitelerde tercih döneminin başlamasıyla, Özel üniversitelerde kayıt ücreti yıllık1 milyon liranın üzerine çıktı. Aynı dönemde bazı özel liselerin yıllık ücreti 1 milyon lirayı aşarken, bazılarına ise yüzde 300’ü aşan oranlarda zam yapıldı. Milli Eğitim Bakanlığı, özel liselerin ara sınıflarında okuyan öğrencilere yapılacak zam oranlarında sınırlama uygularken, yeni kayıt olacak öğrencilerin ücretlerini belirlemede okullara bir kota koymadı.
SİGARA
Sigaraya 6 ayda bir ÖTV artışı yapılırken, enflasyon ve kur krizi de zamları peş peşe tetikledi. 31 Aralık 2023 tarihinde en ucuz sigara 45 TL'ye satılırken, 31 Aralık 2024 tarihinde en ucuz sigara 60 TL'den satılmaya başladı.
Taze sebzeler (patates hariç): yüzde 125,78 arttı.
Lokanta, pastane, kafe vb. yerlerde içilen içecekler: yüzde 62,41 arttı.
PASAPORT, SÜRÜCÜ BELGESİ VE KİMLİK KARTLARI
2024 yılında yeniden değerleme oranı yüzde 58,46 olarak uygulandı.
Böylece 2024 yılında üç yıldan uzun süreli pasaport harcı ücreti toplam, 5 bin 44 TL’den 8 bin 625 TL’ye, noter kağıdı ve beyanname 55 TL’den 87 TL’ye, protesto ve resen senetler 110 TL’den 174 TL’ye, pasaportlar 501 TL’den 790 TL‘ye, kimlik kartları 83 TL’den 130 TL’ye, sürücü belgeleri 624 TL’den 990 TL‘ye, banka çeklerinde her bir yaprak 33 TL’den 55 TL‘ye yükseltildi.