‘Erdoğan – Trump ilişkisinden alınacak çok ders var’

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu TELE1’in Erdoğan-Trump kişisel ilişkileri ve CHP’nin ABD politikasıyla ilgili sorularını cevaplandırdı. Kılıçdaroğlu, Erdoğan ve Trump’ın “ruh halleri” ile CHP’nin Biden Yönetimiyle ilişkiler, S-400, F-35 ve Halkbank davasına ilişkin politikasını değerlendirdi.

TELE1 Washington temsilcisi Yılmaz Polat’ın sorularını yanıtlayan, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “Türkiye’de mevcut iktidar, ABD ile olan ilişkilerimizi asimetrik bir duruma getirmiştir. Biz bu ilişkileri yeniden hak ettiği saygı ve anlayış temeline oturtmakta kararlıyız” dedi.

Otoriter liderlerin demokrasi arayışı içinde olmadıklarını, kararları kendileri verdiklerini belirten Kılıçdaroğlu, Trump ve Erdoğan’ın bu durumdan memnun olduğunu anlattı, “kurumsal reflekslerin gerektirdiği derinliğine analiz ve kararın çok boyutlu yansımalarını düşünmeye ihtiyaç duymadan karar alabiliyorlardı” dedi.

Kılıçdaroğlu, “ABD’de sık sık Başkanların “ruh hali” konuşulur, değerlendirmeler yapılır, raporlar yayınlanır. Buna yeni Başkan Biden da dahil. Amerikalılar Washington’da zaman zaman Trump’la Erdoğan arasında “ korkuları, icraatları ve söylemleri” arasında benzerlik olduğunu söylerler. Erdoğan- Trump kişisel ilişkilerini (ruh halleri)  bu yönüyle de değerlendirir misiniz?” sorusuna şu cevabı verdi:

Kemal Kılıçdaroğlu dört stratejisini anlattı

“Sorunuz tam anlamıyla bir otoriter liderin ruh halini anlatıyor. Bunun çok da sağlıklı bir durum olduğunu söyleyemeyiz. Bu ruh hali,  kişinin aldığı kararların ve yaptığı uygulamaların her zaman doğru ve yegane doğru olduğu anlayışını yansıtır. Sürekli bir yukarıdan bakma, karşıtını küçümseme ve tehditkar ifadelerle yıldırma, korkutma üzerine kurgulanmış bir davranış ile karşılaşırsınız. Demokratik davranmayı, danışmayı, fikir almayı bir zafiyet göstergesi olarak gören bu ruh hali, kendisine de benzer bir tarz ile karşılık verildiği zaman geri adım atar. Biz bu durum ile karşı karşıyaydık. Bundan Türkiye-ABD ilişkilerinin oldukça zarar gördüğünü düşünüyorum.”

 

“İLİŞKİLERİ YENİDEN SAYGI TEMELİNE OTURTACAĞIZ”

Kılıçdaroğlu’nun CHP’nin Biden Yönetimi ve S-400, F-35 ve Halkbank davasına ilişkin politikalarına ilişkin verdiği yanıtlar şöyle:

Kılıçdaroğlu’ndan Erdoğan’a yanıt: Sen git çetelerle magazincilik oyna

YP: ABD’de artık yeni bir yönetim var. En azından dört yıl Başkan Joe Biden yönetecek. İktidar olursanız ilişkileriniz nasıl gelişecek? Erdoğan- Trump ilişkilerinden alınacak dersler var mı?

KK : Biz her şeyden önce Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin kişiler arasında değil devletler arasında, uluslararası hukuk çerçevesinde, karşılıklı saygı ve eşitler arası bir ilişki olarak
gelişmesini tercih ediyoruz. O nedenle konuya ABD’de kimin Başkan olduğuna göre bakmak düşüncesinde değiliz. Bu şekilde kurulan ilişkiler kişilerden bağımsız olarak gerçek bir devletlerarası ilişki şeklinde gelişir ve yöneticilerin değişmesiyle de herhangi bir sapma ya da kayma göstermez. ABD ile 70 yıllık bir müttefiklik ilişkimiz mevcuttur. Bu ilişkilerin çeşitli dönemlerde inişli-çıkışlı ilerleyen safhaları olmuştur ama hiçbir zaman şu içinde bulunduğumuz dönem kadar kötü bir safhadan geçmemişti. Müttefiklik ilişkileri karşılıklı anlayış ve saygı esasına dayalıdır. Bu, taraflardan birinin diğerinin her dediğini kabul etmesi anlamına gelmez. Aksi takdirde ilişki asimetrik bir niteliğe bürünür. Türkiye’de mevcut iktidar, ABD ile olan ilişkilerimizi asimetrik bir duruma getirmiştir. Biz bu ilişkileri yeniden hak ettiği saygı ve anlayış temeline oturtmakta kararlıyız. Geçmişte yaşadıklarımızdan alınacak çok ders olduğu muhakkak.

YP: S-400, F-35 ve Halkbank davasına ilişkin politikanız nedir?

KK: Bu konular tek tek Türkiye ile ABD arasındaki sorunlar yumağının belli başlı dosyaları olarak önümüzde duruyor. Bunların hiçbiri aşılamayacak, çözülemeyecek sorunlar değildir. Uluslararası ilişkiler, ortak çıkarların bulunması ve kazan-kazan esasına göre kurgulanmalıdır. Ne yapabileceğinizden fazlasını vaat etmelisiniz, ne de yapamayacağınızın size dayatılmasına razı gelmelisiniz. Gerçekçi bir devlet politikası öncelikle ulusal çıkarların gözetilmesi anlayışına göre oluşturulur. Karşı tarafın da benzer hedefler ile hareket ettiğini varsaymalısınız. Rasyonel bir düşünce sistemi içinde davranmayı ilke olarak benimsemeli, iki tarafın çıkarlarını da karşılayan sonuçları bulana kadar diplomatik nezaket içinde diyalogu sürdürmelisiniz. Biz bu anlayış temelinde davrandığımız takdirde bütün bu dosyalar ile ilgili olarak ABD ile ortak çıkarları yansıtan sonuçlara ulaşabileceğimizi düşünüyoruz.

Kılıçdaroğlu, Trump’ın Erdoğan’a yazdığı skandal mektupla ilgili olarak da “Türkiye Cumhuriyeti’nin sorumlu makamında bulunan hiç kimse öyle bir mektubu kabul etmemelidir. Bence mektup alındığı ve görüldüğü anda geldiği yöntemle aynen iade edilmeliydi. Bunun yapılmaması ülkemizi küçük düşürmüştür” dedi.