Ekonomist Meriç Köyatası, 2022 yılından bu yana enflasyon verileriyle yaptığı hesaplamanın ayrıntılarını TELE1 ekranında açıkladı. Köyatası, “Dört yılda emeklinin maaşının yüzde 80’ini çaldılar” dedi.
İktidarın politikaları nedeniyle yaşanan ekonomik kriz, yurttaşın ve emeklinin belini bükmeye devam ediyor. Kriz, alım gücünün düşmesinin yanı sıra vatandaşın üzerine bir de vergilerle yük oluyor.
TELE1’de ekrana gelen ‘Anında Manşet’ programına konuk olan Ekonomist Meriç Köyatası, emeklinin maaşında dört yıl boyunca yaşanan kaybı açıkladı.
Türkiye’de gerçek enflasyonu ölçen kurum ENAG olduğunu söyleyen Köyatası, “Ben 2022 ocak ayından itibaren ki daha önce 1987’de de ölçmüştüm. Benim de böyle bir enflasyon ölçme tecrübem var. 2022’de ben tekrar ama bu sefer bütün Türkiye’yi kapsayan değil kendi sepetime göre bir ölçüm yaptım ve sürekli ENAG’la başa baş gidiyor. ENAG’ın ölçtüğü sepet şimdi benim sepetimi TÜİK’le ilgisi yok ama ENAG ölçtüğü sepet TÜİK’in sepeti. Dolayısıyla Türkiye’yi veya TÜİK’in söylediğini yansıtıyor. Aradaki fark hep iki katından fazla çıkıyor yani ENAG’ın açıkladığı % 40’ı şimdi ne zamandan beri ben şöyle bir hesap yaptım. Emeklilerin maaşından ne kadar çaldılar veya ne kadar buharlaştı? Hesabı da 2020’den aldım. Çünkü ENAG 2020’den itibaren enflasyon hesaplıyor.” dedi.
Enflasyon Temmuz ayında neden arttı? Merkez Bankası zam yükünü itiraf etti
Köyatası’nın hesaplamaları şöyle:
“Şimdi 2020’den 2024’ü altıncı ayına kadar birikimli olarak TÜİK’in enflasyonu yüzde 427. 5.2 kat artmış fiyatlar TÜİK’e göre. Ama 2020’den 2024’ün 6. ayına kadar ENAG2ın enflasyonu yüzde bin 803 19 kat. Şimdi en düşük emekli maaşından gittim. 2020 Ocak ayında hiçbir emekli en düşük emekli maaşından memnun değildi ama bugün mumla arıyoruz. 2020 Ocak ayındaki en düşük emekli maaşı 1500 liraydı bugün 12.500 lira. Peki ENAG’a göre kaç para ne kadar olması lazımdı 19 kat artması lazım. 19 kat arttığı zaman olması gereken seviye 28 bin 500 lira olacak 19 kat o zaman 12.500 lira yani. Onun sadece yüzde 43’ü burada emekli maaşının % 57’si çalmış. Fakat burada bitirmiyorum şunu söylüyorum şunu iddia ediyorum diyorum ki emekli maaşı asgari ücrete eşit olsaydı o zaman 44 bin olması lazımdı % 62’si çalmış. Orada da durmuyorum 2008 yılına gidiyorum 2008 yılında orada % 40 fazlaydı o zaman olması gereken 61 bin 848 lira en düşük emekli maaşı yani % 80’ini çalmış. Şimdi şu soruyu duyar gibiyim o kadar yoksulluğa alıştırdılar ki şimdi verileri sayıları vereceğim. Şimdi emekli maaşı devleti mi batıracak 81 bin? 2008 yılında emeklilerin daha doğrusu bütçenin milli gelire oranı yüzde 1.8, 2020’de yüzde 3.4, bugün yüzde 5.4. Kur korumalı mevduatın yükünü koyarsanız bütçe açığının milli geliri oranı yüzde 8.8’e çıkmış. Yani emekliye biz yüksek maaş öderken bütçe açığı yok. Bütçe açığı yüzde 1.8. Emeklinin maaşının % 8’ine el konup bütçe açığının milli geliri oranı kur korumalı mevduatla yüzde 8.3 bu çok aleni bir hırsızlık.
“DÖRT YILDA MAAŞININ YÜZDE 80’İNİ ÇALDILAR”
2008-2009 yılında bütçeden emekliye ayrılan pay yüzde 5.2 idi ve bütçe açığının milli gelir oranı 1.8 idi. Bugün bu payı yarı yarıya düşürdüler bütçeden emekliye ayrılan payı yüzde 2.6’ya düşürdüler. Fakat bütçe açığına milli gelirdeki payını yüzde yüzde 8’e fırlattılar. Bu oradan çalmakla kalmayıp başka yerlere verdiler. Bütçe açığını şişirdiler. Emeklinin milli gelirden aldığı pay yani nüfusun yüzde 12’si iken yüzde 6.8 alıyordu şimdi yüzde 4 alıyor ki nüfustaki payı artmasına rağmen.
Eğer siz devletseniz devlet iseniz bugün yapay zekayı konuşuyorsak yapay zekanın beraberinde iş gücünü robotlaşması konuşuyorsak siz öyle bir sosyal güvenlik sistemi kuracaksınız ki 15 milyon emekli değil robotlara işini terk etmiş 30 milyon insanın sosyal güvenliğini sağlayacak bütçe ve maliye politikalarını oluşturmak zorundasınız. Çünkü teknolojiyle birlikte siyasal söylem de değişir, siyasal tercihler de değişir, bütçe teknikleri de değişir devletin yapısı da değişir Siz bırakın onu siz bakın tekrar ediyorum aktüel denge bozuk değil ve emeklinin sadece 4 yılda maaşının yüzde 80’ini çaldılar.”
